ΑΜΦΙΤΡΥΩΝ

Ήταν γιος του Αλκαίου, γιου του Περσέα.

Όταν πεθανε ο Περσέας, βασιλιάς των Μυκηνών, τον θρόνο πήρε ο γιος του, Ηλεκτρύων. Δεύτερος γιος του ήταν ο Σθένελος και τρίτος ο Αλκαίος. Γιος του Περσέα επίσης θεωρείται ο Μήστωρ, πατέρας της Ιπποθόης, η οποία μαζί με τον Ποσειδώνα απέκτησαν τον Τάφιο. Ο Τάφιος αποίκησε το νησί Τάφος, απέναντι από τις Ακαρνανικές ακτές, και τους κατοίκους του τους ονόμασε Τηλεβόες. Γιος του Τάφιου ήταν ο Πτερέλαος, τον οποίο ο Ποσειδώνας έκανε αθάνατο, βάζοντας μια χρυσή τρίχα στο κεφάλι του.

[Απολλόδωρος Β, 4,5].

Εγένοντο δὲ ἐξ Ἀνδρομέδας παῖδες αὐτῷ [στον ΠΕΡΣΕΑ], πρὶν μὲν ἐλθεῖν εἰς τὴν Ἑλλάδα Πέρσης, ὃν παρὰ Κηφεῖ κατέλιπεν (ἀπὸ τούτου δὲ τοὺς Περσῶν βασιλέας λέγεται γενέσθαι), ἐν Μυκήναις δὲ Ἀλκαῖος καὶ Σθένελος καὶ Ἕλειος Μήστωρ τε καὶ Ἠλεκτρύων, καὶ θυγάτηρ Γοργοφόνη, ἣν Περιήρης ἔγημεν.

Εκ δὲ Μήστορος καὶ Λυσιδίκης τῆς Πέλοπος Ἱπποθόη. ταύτην ἁρπάσας Ποσειδῶν καὶ κομίσας ἐπὶ τὰς Ἐχινάδας νήσους μίγνυται, καὶ γεννᾷ Τάφιον, ὃς ᾤκισε Τάφον καὶ τοὺς λαοὺς Τηλεβόας ἐκάλεσεν, ὅτι τηλοῦ τῆς πατρίδος ἔβη. ἐκ Ταφίου δὲ παῖς Πτερέλαος ἐγένετο· τοῦτον ἀθάνατον ἐποίησε Ποσειδῶν, ἐν τῇ κεφαλῇ χρυσῆν ἐνθεὶς τρίχα. Πτερελάῳ δὲ ἐγένοντο παῖδες Χρομίος Τύραννος Ἀντίοχος Χερσιδάμας Μήστωρ Εὐήρης.

Ο Ηλεκτρύων ήταν βασιλιάς των Μυκηνών όταν οι γιοι του Πτερέλαου, έκαναν εκστρατεια εναντίον των Μυκηνών, ζητώντας δικαιώματα στον θρόνο. Τα παιδιά του Ηλεκτρύωνα πήγαν να τους αντιμετωπίσουν, και σκοτώθηκαν όλα εκτός από τον Λικύμνιο, νόθο γιο του Ηλεκτρύωνα. Οι Τάφιοι έφυγαν αφού έδωσαν τα κοπάδια που είχαν προηγουμένως αρπάξει από τον Ηλεκτρύωνα, στον βασιλιά της Ελις, Πολύξενο.

Ο Ηλεκτρύων αποφάσισε να επιτεθεί στη γη των Ταφίων, αφού πριν κατεστησε υπεύθυνο του βασιλείου των Μυκηνών τον Αμφιτρύωνα, και του έδωσε την κόρη του, Αλκμήνη. Όμως τον όρκισε να μην την αγγίξει πριν ο ίδιος επιστρέψει από την εκστρατεία.

Δεν ήταν γραφτό πάντως να γίνει αυτή η εκστρατεία γιατί ο Ηλεκτρύων σκοτώθηκε τυχαία από τον Αμφιτρύωνα. Τότε οι Μυκηναίοι εξόρισαν τον Αμφιτρύωνα και αυτός κατέφυγε στην Θήβα με την Αλκμήνη και τον Λικύμνιο, όπου κατοίκησαν σε ένα σπίτι που, όπως λέει ο Παυσανίας [9.11.1], το έκτισαν ο Τροφώνιος και ο Αγαμηδης, γιοι του βασιλιά του Ορχομενού, Εργίνου, [οι οποίοι είχαν επίσης κτίσει τον 4ο ναό των Δελφών] και απόγονοι του Μινύα.

Στις Μυκήνες βασιλιάς έγινε ο δεύτερος γιος του Ηλεκτρύωνα, ο Σθένελος.

Ο βασιλιάς της Θήβας, Κρέων, κάθαρε τον Αμφιτρύωνα από τον φόνο του Ηλεκτρύωνα.

Η Αλκμήνη όμως εκεί, αρνήθηκε να παντρευτεί επίσημα τον Αμφιτρύωνα, έως ότου αυτός πάρει εκδίκηση για τα αδέλφια της που σκοτώθηκαν κατά την συμπλοκή με τους Ταφίους.

Ο Αμφιτρύων ζήτησε την στρατιωτική ενίσχυση του Κρέοντα και των Θηβαίων για να εκστρατεύσει εναντίον τους. Ο Κρέων υποσχέθηκε να τον βοηθήσει αν καταφερνε να σώσει την Θήβα από μια αλεπού που έκανε επιθέσεις και καταστροφές στην γη τους, και την οποία είχε στείλει ο Διόνυσος για να τιμωρήσει τους Θηβαίους επειδή δεν αποδέχονταν την λατρεία του.

Ο Αμφιτρύων δεν μπορούσε να την πιάσει και έτσι αποφάσισε να πάει στην Αθήνα και να ζητήσει βοήθεια από τον Κέφαλο, γιο του Δηιόνα, γιου του Αιόλου, και του υποσχέθηκε να μοιραστούν το νησί των Ταφίων, στο οποίο θα πήγαινα αφού έπιαναν την αλεπού. Η σύζυγος του Κέφαλου, η Πρόκρις, κόρη του Ερεχθέα, είχε πάρει δώρο από τον Μίνωα της Κρήτης την σκύλα Λαίλαπα, η οποία ήταν το καταλληλότερο σκυλί για το κυνήγι της καταστροφικής αλεπούς. Ο μύθος λέει πως μόλις άρχισε η Λαίλαπα να κυνηγά την αλεπού, ο Δίας μετέτρεψε και τα δυο θηρία σε λίθους.

Στη συνέχεια σχηματίστηκε ένας στρατός αποτελούμενος από τους άνδρες του Κέφαλου [Αθήνα], του γου του Περσέα Ηλέα [Άργος], του Κρέοντα [Θήβα] και του Αμφιτρύωνα. Επιτέθηκαν στους Ταφίους και με την βοήθεια της Κομαιθούς, κόρης του Πτερέλαου που έκοψε την χρυσή τρίχα από τα μαλλιά του πατέρα της Πτερέλαου, καθιστώντας τον έτσι θνητό, τους νίκησαν. Ο Αμφιτρύων επέστρεψε στην Θήβα, όπου το προηγούμενο βράδυ ο Δίας είχε επισκεφθεί την Αλκμήνη και την κατέστησε έγκυο στον Ηρακλή. Ο Αμφιτρύων έγινε ο πατέρας του Ιφικλή.

Την επίσκεψη του Δία την έμαθε ο Αμφιτρύων από τον Τειρεσία.

Ο Κέφαλος έμεινε στο κατακτημένο νησί και από αυτόν πήρε το όνομά της η Κεφαλλονιά. Επειδή η Πρόκρις είχε πεθάνει, παντρεύτηκε την Κλυμένη, κόρη του Μινύα.

Τον καιρό που κατοικούσε στην Θήβα ο Αμφιτρύων, ξέσπασε πόλεμος ανάμεσα στους Θηβαίους και τους Ευβοείς, με βασιλιά τον Χαλκώδοντα. Ο Αμφιτρυων στην μάχη σκότωσε τον Χαλκόδοντα [ο οποίος ήταν πατέρας του Ελεφήνορα, αρχηγού των Αβάντων της Ευβοίας κατά τον Τρωικό πόλεμο].