ΙΛΙΑΔΟΣ - ΡΑΨΩΔΙΑ Χ΄(στίχοι : 1-161) [Μετάφραση : ΙΑΚΩΒΟΥ ΠΟΛΥΛΑ]
|
|
Και μες στην πόλην τρέμοντας ωσάν ελαφομόσχια δροσολογιούνταν, έπιναν, την δίψαν τους εσβήναν, στα ωραία τείχη πλαγιαστοί. Κι οι Αχαιοί στο τείχος πλησίαζαν στους ώμους των κρεμώντας τες ασπίδες. Και η μοίρα εκράτησε η κακή τον Έκτορα να μείνει έμπροσθεν των Σκαιών Πυλών και της ιερής Ιλίου. Και ο Φοίβος τότε ομίλησεν αυτού στον Αχιλλέα:
|
ὣς οἳ μὲν κατὰ ἄστυ πεφυζότες ἠΰτε νεβροὶ ἱδρῶ ἀπεψύχοντο πίον τ᾽ ἀκέοντό τε δίψαν κεκλιμένοι καλῇσιν ἐπάλξεσιν· αὐτὰρ Ἀχαιοὶ τείχεος ἆσσον ἴσαν σάκε᾽ ὤμοισι κλίναντες. Ἕκτορα δ᾽ αὐτοῦ μεῖναι ὀλοιὴ μοῖρα πέδησεν 5 Ἰλίου προπάροιθε πυλάων τε Σκαιάων. αὐτὰρ Πηλείωνα προσηύδα Φοῖβος Ἀπόλλων·
|
«Πηλείδη, τι με κυνηγάς με τα γοργά σου πόδια με τον αθάνατον θεόν εσύ θνητός και ακόμη που’μαι θεός δεν ένιωσες, και ακράτητα μανίζεις. Των Τρώων, όπου σκόρπισες, ο αγώνας δεν σε μέλει, και αφού συ ξέμεινες εδώ, στην πόλην εκλεισθήκαν. Με δεν φονεύεις, ότι εμέ ο θάνατος δεν πιάνει.».
|
τίπτέ με Πηλέος υἱὲ ποσὶν ταχέεσσι διώκεις αὐτὸς θνητὸς ἐὼν θεὸν ἄμβροτον; οὐδέ νύ πώ με ἔγνως ὡς θεός εἰμι, σὺ δ᾽ ἀσπερχὲς μενεαίνεις. 10 ἦ νύ τοι οὔ τι μέλει Τρώων πόνος, οὓς ἐφόβησας, οἳ δή τοι εἰς ἄστυ ἄλεν, σὺ δὲ δεῦρο λιάσθης. οὐ μέν με κτενέεις, ἐπεὶ οὔ τοι μόρσιμός εἰμι.
|
«Μ’ ανάκοψες», του απάντησε με βάρος ο Πηλείδης, «Φοίβε, κακοβουλότερε των αθανάτων όλων, που από το τείχος μ’ έγυρες εδώ, κι αλλιώς πριν φθάσουν στην Ίλιον θα εδάγκαναν άλλοι πολλοί το χώμα. Δόξαν λαμπρήν μου αφαίρεσες κι ελύτρωσες εκείνους ήσυχος, ότι εκδίκησην να φοβηθείς δεν είχες, κι εγώ θα σ’ εκδικούμην αν αρκούσε η δύναμή μου.».
|
τὸν δὲ μέγ᾽ ὀχθήσας προσέφη πόδας ὠκὺς Ἀχιλλεύς· ἔβλαψάς μ᾽ ἑκάεργε θεῶν ὀλοώτατε πάντων 15 ἐνθάδε νῦν τρέψας ἀπὸ τείχεος· ἦ κ᾽ ἔτι πολλοὶ γαῖαν ὀδὰξ εἷλον πρὶν Ἴλιον εἰσαφικέσθαι. νῦν δ᾽ ἐμὲ μὲν μέγα κῦδος ἀφείλεο, τοὺς δὲ σάωσας ῥηϊδίως, ἐπεὶ οὔ τι τίσιν γ᾽ ἔδεισας ὀπίσσω. ἦ σ᾽ ἂν τισαίμην, εἴ μοι δύναμίς γε παρείη. 20
|
Είπε, με φρόνημα υψηλόν κινήθη προς την πόλην, ως ίππος τρέχει αγωνιστής που μ’ όλο τ’ όχημά του τετραποδίζει τανυστά στην ανοικτήν πεδιάδα. Τόσο τα ποδια γρήγορα κινούσε και ο Πηλείδης.
|
ὣς εἰπὼν προτὶ ἄστυ μέγα φρονέων ἐβεβήκει, σευάμενος ὥς θ᾽ ἵππος ἀεθλοφόρος σὺν ὄχεσφιν, ὅς ῥά τε ῥεῖα θέῃσι τιταινόμενος πεδίοιο· ὣς Ἀχιλεὺς λαιψηρὰ πόδας καὶ γούνατ᾽ ἐνώμα.
|
Πρώτος ο γέρος Πρίαμος τον είδε στην πεδιάδα, ολόλαμπρος να χύνεται σαν τ’ άστρο που προβάλλει το φως του καλοκαιρινά και στα πολλά τ’ αστέρια ανάμεσα φεγγοβολεί στο νυκτικό σκοτάδι, που σκύλον του Ωρίωνος τον ονομάζουν κι είναι λαμπρότατ’ άστρο αλλά κακό στον ουρανόν σημείον και τους βαριόμοιρους θνητούς με θέρμες κατακαίει.
|
τὸν δ᾽ ὃ γέρων Πρίαμος πρῶτος ἴδεν[1] ὀφθαλμοῖσι παμφαίνονθ᾽ ὥς τ᾽ ἀστέρ᾽ ἐπεσσύμενον πεδίοιο, ὅς ῥά τ᾽ ὀπώρης εἶσιν, ἀρίζηλοι δέ οἱ αὐγαὶ φαίνονται πολλοῖσι μετ᾽ ἀστράσι νυκτὸς ἀμολγῷ, ὅν τε κύν᾽ Ὠρίωνος ἐπίκλησιν καλέουσι. λαμπρότατος μὲν ὅ γ᾽ ἐστί, κακὸν δέ τε σῆμα τέτυκται, καί τε φέρει πολλὸν πυρετὸν δειλοῖσι βροτοῖσιν·
|
Τόσο κι εκείνου, ως έτρεχεν, αστράφταν τ’ άρματά του. Ύψωσε ο γέρος κλαίοντας τα χέρια και κτυπώντας την κεφαλήν του εξόρκιζε το αγαπητό παιδί του με κραυγήν πόνου. Αλλ’ έστεκε στα τείχη εμπρός εκείνος, κι ελαχταρούσε αντίμαχον να έχει τον Πηλείδην.
|
ὣς τοῦ χαλκὸς ἔλαμπε περὶ στήθεσσι θέοντος. ᾤμωξεν δ᾽ ὃ γέρων, κεφαλὴν δ᾽ ὅ γε κόψατο χερσὶν ὑψόσ᾽ ἀνασχόμενος, μέγα δ᾽ οἰμώξας ἐγεγώνει λισσόμενος φίλον υἱόν· ὃ δὲ προπάροιθε πυλάων 35 ἑστήκει ἄμοτον μεμαὼς Ἀχιλῆϊ μάχεσθαι·
|
Και ο γέρος του’λεγε κλαυτά προβάλλοντας τα χέρια:
«Ω Έκτορ, μη μου καρτερείς, παιδί μου, αυτόν τον άνδρα μόνος και αβοήθητος, μη εβρείς τον θάνατόν σου, ότι ο κατάρατος πολύ στην ρώμην σε υπερβαίνει.
|
τὸν δ᾽ ὃ γέρων ἐλεεινὰ προσηύδα χεῖρας ὀρεγνύς· Ἕκτορ μή μοι μίμνε φίλον τέκος ἀνέρα τοῦτον οἶος ἄνευθ᾽ ἄλλων, ἵνα μὴ τάχα πότμον ἐπίσπῃς Πηλεΐωνι δαμείς, ἐπεὶ ἦ πολὺ φέρτερός ἐστι 40
|
Αχ! οι θεοί να του’θελαν όσο κακό του θέλω. Γύπες και σκύλοι γρήγορα νεκρόν θα τον ετρώγαν και ο πόνος θα’παυε ο σκληρός μέσα στα σωθικά μου. που από πολλά με ορφάνευσεν αυτός παιδιά γενναία ή σκοτωμένα ή στα νησιά τα πέρα πουλημένα. Και τώρα σ’ όλον τον λαόν που εκλείσθηκε στην πόλην δεν φαίνεται ο Πολύδωρος, δεν φαίνεται ο Λυκάων, παιδιά μου από την δέσποιναν μεγάλην Λαοθόην.
|
σχέτλιος· αἴθε θεοῖσι φίλος τοσσόνδε γένοιτο ὅσσον ἐμοί· τάχα κέν ἑ κύνες καὶ γῦπες ἔδοιεν κείμενον· ἦ κέ μοι αἰνὸν ἀπὸ πραπίδων ἄχος ἔλθοι· ὅς μ᾽ υἱῶν πολλῶν τε καὶ ἐσθλῶν εὖνιν ἔθηκε κτείνων καὶ περνὰς νήσων ἔπι τηλεδαπάων. 45 καὶ γὰρ νῦν δύο παῖδε Λυκάονα καὶ Πολύδωρον οὐ δύναμαι ἰδέειν Τρώων εἰς ἄστυ ἀλέντων, τούς μοι Λαοθόη[2] τέκετο κρείουσα γυναικῶν.
|
Και αν ζουν ακόμη στον στρατόν, θα λυτρωθούν κατόπι. Χρυσάφι υπάρχει και χαλκός ότι πολλά’χει δώσει εις το παιδί του ο γέροντας ο ξακουσμένος Άλτης. Και αν ήδη απέθαναν αυτοί και κατοικούν στον Άδη εμείς που τους γεννήσαμεν, εγώ με την μητέρα, αλλά ο πόνος των λαών δεν θα κρατήσει τόσο, αν του Αχιλλέως η ανδρειά και σε δεν θανατώσει.
|
ἀλλ᾽ εἰ μὲν ζώουσι μετὰ στρατῷ, ἦ τ᾽ ἂν ἔπειτα χαλκοῦ τε χρυσοῦ τ᾽ ἀπολυσόμεθ᾽, ἔστι γὰρ ἔνδον· πολλὰ γὰρ ὤπασε παιδὶ γέρων ὀνομάκλυτος Ἄλτης. εἰ δ᾽ ἤδη τεθνᾶσι καὶ εἰν Ἀΐδαο δόμοισιν, ἄλγος ἐμῷ θυμῷ καὶ μητέρι τοὶ τεκόμεσθα· λαοῖσιν δ᾽ ἄλλοισι μινυνθαδιώτερον ἄλγος ἔσσεται, ἢν μὴ καὶ σὺ θάνῃς Ἀχιλῆϊ δαμασθείς. 55
|
Στο τείχος έμπα, τέκνον μου, για να μας σώσεις όλους μη θέλεις δόξαν υψηλήν να δώσεις του Πηλείδη και ο ίδιος να στερηθείς την ποθητήν ζωήν σου. Κι έπειτα εμέ τον δύστυχον, πόχω τον νουν μου ακόμη, λυπήσου, που κακόμοιρο στα γερατειά μου τέλος θα δώσει ο Δίας, αφού ιδώ κάθε κακόν εμπρός μου, τ’ αγόρια μου να σφάζονται, τες κόρες μου να σέρνουν, να μας πατούνται οι θάλαμοι και στον φρικτόν αγώνα να σκαν τα βρέφη καταγής και να τραβούν τα χέρια των Αχαιών τα βδελυρά τες άμοιρες νυφάδες.
|
ἀλλ᾽ εἰσέρχεο τεῖχος ἐμὸν τέκος, ὄφρα σαώσῃς Τρῶας καὶ Τρῳάς, μὴ δὲ μέγα κῦδος ὀρέξῃς Πηλεΐδῃ, αὐτὸς δὲ φίλης αἰῶνος ἀμερθῇς. πρὸς δ᾽ ἐμὲ τὸν δύστηνον ἔτι φρονέοντ᾽ ἐλέησον δύσμορον, ὅν ῥα πατὴρ Κρονίδης ἐπὶ γήραος οὐδῷ αἴσῃ ἐν ἀργαλέῃ φθίσει κακὰ πόλλ᾽ ἐπιδόντα υἷάς τ᾽ ὀλλυμένους ἑλκηθείσας τε θύγατρας, καὶ θαλάμους κεραϊζομένους, καὶ νήπια τέκνα βαλλόμενα προτὶ γαίῃ ἐν αἰνῇ δηϊοτῆτι, ἑλκομένας τε νυοὺς ὀλοῇς ὑπὸ χερσὶν Ἀχαιῶν. 65
|
Κι εμέ τον ίδιον ύστερον στα πρόθυρά μου οι σκύλοι οι ωμοφάγοι θα τραβούν, αφού μ’ ακόντ’ ή λόγχην κάποιος από τα μέλη μου πετάξει την ψυχήν μου. Του τραπεζιού μου θρέμματα οι θυρωροί μου σκύλοι από το αίμα μου αφού πιουν θα πέφτουν ζαλισμένοι στα πρόθυρά μου. Αλίμονο! του νέου στέκουν όλα, όταν στην μάχην έπεσε με το κορμί κομμένο και πεθαμένος, όλα του και αν φαίνονται είναι ωραία.
|
αὐτὸν δ᾽ ἂν πύματόν με κύνες πρώτῃσι θύρῃσιν ὠμησταὶ ἐρύουσιν, ἐπεί κέ τις ὀξέϊ χαλκῷ τύψας ἠὲ βαλὼν ῥεθέων ἐκ θυμὸν ἕληται, οὓς τρέφον ἐν μεγάροισι τραπεζῆας θυραωρούς, οἵ κ᾽ ἐμὸν αἷμα πιόντες ἀλύσσοντες περὶ θυμῷ 70 κείσοντ᾽ ἐν προθύροισι. νέῳ δέ τε πάντ᾽ ἐπέοικεν ἄρηϊ κταμένῳ δεδαϊγμένῳ ὀξέϊ χαλκῷ κεῖσθαι· πάντα δὲ καλὰ θανόντι περ ὅττι φανήῃ·
|
Αλλά σφαγμένου γέροντος να του ασχημίζουν σκύλοι τες σάρκες, τ’ άσπρα του μαλλιά, και τα λευκά του γένεια άλλο στους άμοιρους θνητούς φρικτότερο δεν είναι.».
|
ἀλλ᾽ ὅτε δὴ πολιόν τε κάρη πολιόν τε γένειον αἰδῶ τ᾽ αἰσχύνωσι κύνες κταμένοιο γέροντος, 75 τοῦτο δὴ οἴκτιστον πέλεται δειλοῖσι βροτοῖσιν.
|
Και ως τα’λεγεν ο γέροντας τραβούσε τα μαλλιά του σύρριζα, αλλά δεν άλλαζε του Έκτορος την γνώμην. Και απ’ τ’ άλλο μέρος έκλαιε και οδύρετο η μητέρα και επρόβαλεν, ανοιγοντας τον κόρφον της, τα στήθη, και κλαίγοντας του έλεγε: «Έκτορ, παιδί μου, τούτα σεβάσου και λυπήσου εμέ. Θυμήσου, ω ποθητέ μου, αν τα παυσίλυπα στήθη μου σου έδωσα μια μέρα. Αν μ’ αγαπάς αντίστηθα τον άγριον κείνον άνδρα μη πολεμάς, αλλ’ απ’ εδώ στα τείχη μας κλεισμένος. Και αν σε φονεύσ’ ο άσπλαχνος δε θα σε κλάψω, επάνω στην κλίνην, περιπόθητο των σπλάχνων μου βλαστάρι, μήτε η λαμπρή σου σύντροφος, αλλά μακράν στες πρύμνες των Αχαιών γοργόποδοι θενά σε φάγουν σκύλοι.».
|
ἦ ῥ᾽ ὃ γέρων, πολιὰς δ᾽ ἄρ᾽ ἀνὰ τρίχας ἕλκετο χερσὶ τίλλων ἐκ κεφαλῆς· οὐδ᾽ Ἕκτορι θυμὸν ἔπειθε. μήτηρ δ᾽ αὖθ᾽ ἑτέρωθεν ὀδύρετο δάκρυ χέουσα κόλπον ἀνιεμένη, ἑτέρηφι δὲ μαζὸν ἀνέσχε· 80 καί μιν δάκρυ χέουσ᾽ ἔπεα πτερόεντα προσηύδα· Ἕκτορ τέκνον ἐμὸν τάδε τ᾽ αἴδεο καί μ᾽ ἐλέησον αὐτήν, εἴ ποτέ τοι λαθικηδέα μαζὸν ἐπέσχον· τῶν μνῆσαι φίλε τέκνον ἄμυνε δὲ δήϊον ἄνδρα τείχεος ἐντὸς ἐών, μὴ δὲ πρόμος ἵστασο τούτῳ 85 σχέτλιος· εἴ περ γάρ σε κατακτάνῃ, οὔ σ᾽ ἔτ᾽ ἔγωγε κλαύσομαι ἐν λεχέεσσι φίλον θάλος, ὃν τέκον αὐτή, οὐδ᾽ ἄλοχος πολύδωρος· ἄνευθε δέ σε μέγα νῶϊν Ἀργείων παρὰ νηυσὶ κύνες ταχέες κατέδονται.
|
Αυτά ελέγαν κλαίοντας στον ποθητόν υιόν τους, παρακαλώντας, αλλ’ αυτός τον μέγαν Αχιλλέα, που επροχωρούσ’ επάνω του, στον τόπον καρτερούσε. Και ως δράκος στη μονιά του εμπρός τον άνθρωπον προσμένει γεμάτος βότανα κακά και, ως η χολή τον καίει, στρέφεται γύρω στη μονά με μάτια οπού τρομάζουν, ομοίως μ’ άσβεστην ακδρειά δεν το κινούσ’ ο Έκτωρ με την ασπίδα την λαμπρήν στον πύργον στηργμένην.
|
ὣς τώ γε κλαίοντε προσαυδήτην φίλον υἱὸν 90 πολλὰ λισσομένω· οὐδ᾽ Ἕκτορι θυμὸν ἔπειθον, ἀλλ᾽ ὅ γε μίμν᾽ Ἀχιλῆα πελώριον ἆσσον ἰόντα. ὡς δὲ δράκων ἐπὶ χειῇ ὀρέστερος ἄνδρα μένῃσι βεβρωκὼς κακὰ φάρμακ᾽, ἔδυ δέ τέ μιν χόλος αἰνός, σμερδαλέον δὲ δέδορκεν ἑλισσόμενος περὶ χειῇ· 95 ὣς Ἕκτωρ ἄσβεστον ἔχων μένος οὐχ ὑπεχώρει πύργῳ ἔπι προὔχοντι φαεινὴν ἀσπίδ᾽ ἐρείσας·
|
Κι έλεγε με παράπονο στην ανδρικήν ψυχήν του:
|
ὀχθήσας δ᾽ ἄρα εἶπε πρὸς ὃν μεγαλήτορα θυμόν·
|
«Ω συμφορά μου! Αν έμπω εγώ στες πύλες και στα τείχη ο Πολυδάμας όνειδος σ’ εμέ θα ρίξει πρώτος, οπού τους Τρώας μόλεγε στην πόλην να οδηγήσω την νύκτα εκείνην την φρικτήν, που εφάνηκε ο Πηλείδης. Να’χα δεχθεί την γνώμην του. Και τώρα όπου οι δικές μου αλαζονείες τον λαόν αφάνισαν, φοβούμαι και των ανδρών το πρόσωπο και των σεμνών μητέρων, μη κι ευρεθεί κάποιος να ειπεί πολύ κατώτερός μου:
|
ὤ μοι ἐγών, εἰ μέν κε πύλας καὶ τείχεα δύω, Πουλυδάμας μοι πρῶτος ἐλεγχείην ἀναθήσει, 100 ὅς μ᾽ ἐκέλευε Τρωσὶ ποτὶ πτόλιν ἡγήσασθαι νύχθ᾽ ὕπο τήνδ᾽ ὀλοὴν ὅτε τ᾽ ὤρετο δῖος Ἀχιλλεύς. ἀλλ᾽ ἐγὼ οὐ πιθόμην· ἦ τ᾽ ἂν πολὺ κέρδιον ἦεν. νῦν δ᾽ ἐπεὶ ὤλεσα λαὸν ἀτασθαλίῃσιν ἐμῇσιν, αἰδέομαι Τρῶας καὶ Τρῳάδας ἑλκεσιπέπλους, 105 μή ποτέ τις εἴπῃσι κακώτερος ἄλλος ἐμεῖο·
|
«Έχασ’ ο Έκτωρ τον λαόν με την αποκοτιά του.».
|
Ἕκτωρ ἧφι βίηφι πιθήσας ὤλεσε λαόν.
|
Αχ! παρά εκείνα να μου ειπούν μου εσύμφερε ή ν’ ανέβω στα τείχη αφού μαχόμενος φονεύσω τον Πηλείδη ή για την πόλην ένδοξα να πέσω σκοτωμένος. Και αν βάλω κάτω την λαμπρήν ασπίδα και το κράνος και κλίνω το κοντάρι μου στο τείχος, και προσπέσω ο ίδιος εις το πρόσωπο του θείου Αχιλλέως και του κάμω υπόσχεσιν να δώσω την Ελένην μ’ όσους επήρε θησαυρούς στα βαθουλά καράβια στην Τροίαν ο Αλέξανδρος, που ήταν η αρχή της έχθρας εις τους Ατρείδες, κι έπειτα να λάβουν το ένα μέρος οι Αχαιοί των θησαυρών που η πόλη τούτη κλείει.
|
ὣς ἐρέουσιν· ἐμοὶ δὲ τότ᾽ ἂν πολὺ κέρδιον εἴη ἄντην ἢ Ἀχιλῆα κατακτείναντα νέεσθαι, ἠέ κεν αὐτῷ ὀλέσθαι ἐϋκλειῶς πρὸ πόληος. 110 εἰ δέ κεν ἀσπίδα μὲν καταθείομαι ὀμφαλόεσσαν καὶ κόρυθα βριαρήν, δόρυ δὲ πρὸς τεῖχος ἐρείσας αὐτὸς ἰὼν Ἀχιλῆος ἀμύμονος ἀντίος ἔλθω καί οἱ ὑπόσχωμαι Ἑλένην καὶ κτήμαθ᾽ ἅμ᾽ αὐτῇ, πάντα μάλ᾽ ὅσσά τ᾽ Ἀλέξανδρος κοίλῃς ἐνὶ νηυσὶν ἠγάγετο Τροίηνδ᾽, ἥ τ᾽ ἔπλετο νείκεος ἀρχή, δωσέμεν Ἀτρεΐδῃσιν ἄγειν, ἅμα δ᾽ ἀμφὶς Ἀχαιοῖς ἄλλ᾽ ἀποδάσσεσθαι ὅσα τε πτόλις ἥδε κέκευθε·
|
Και όρκον να κάμουν έπειτα οι γέροντες των Τρώων πως όλα εις δυο θα μοιραστούν, χωρίς το ουδέν να κρύψουν, απ’όσα κλείει μέσα της η ζηλεμένη πόλη. Αλλά τι διαλογίζεται στα στήθη μου η ψυχή μου; Να μη προσπέσω εγώ σ’ αυτόν. Δεν θέλει μ’ ελεήσει και στον ικέτην ασεβής θα με φονεύσει ως θα’μαι γυμνός απ’ όλα τ’ άρματα, σαν άνανδρη γυναίκα.
|
Τρωσὶν δ᾽ αὖ μετόπισθε γερούσιον ὅρκον ἕλωμαι μή τι κατακρύψειν, ἀλλ᾽ ἄνδιχα πάντα δάσασθαι κτῆσιν ὅσην πτολίεθρον ἐπήρατον ἐντὸς ἐέργει· ἀλλὰ τί ἤ μοι ταῦτα φίλος διελέξατο θυμός; μή μιν ἐγὼ μὲν ἵκωμαι ἰών, ὃ δέ μ᾽ οὐκ ἐλεήσει οὐδέ τί μ᾽ αἰδέσεται, κτενέει δέ με γυμνὸν ἐόντα αὔτως ὥς τε γυναῖκα, ἐπεί κ᾽ ἀπὸ τεύχεα δύω.
|
Μ’ αυτόν δεν γίνεται από δρυ ν’ αρχίσ’ ή από πέτραν κανείς εδώ να φλυαρεί, καθώς το συνηθίζουν μονάχα να γλυκομιλούν αγόρι και παρθένα. Και να ριχθούμε είναι καλόν αμέσως στον αγώνα να ιδούμε εις ποίον θέλει ο Ζευς την νίκην να χαρίσει.».
|
οὐ μέν πως νῦν ἔστιν ἀπὸ δρυὸς οὐδ᾽ ἀπὸ πέτρης τῷ ὀαριζέμεναι, ἅ τε παρθένος ἠΐθεός τε παρθένος ἠΐθεός τ᾽ ὀαρίζετον ἀλλήλοιιν. βέλτερον αὖτ᾽ ἔριδι ξυνελαυνέμεν ὅττι τάχιστα· εἴδομεν ὁπποτέρῳ κεν Ὀλύμπιος εὖχος ὀρέξῃ. 130
|
Με αυτό στο νου περίμενε, κι επάνω του ο Πηλείδης ήλθεν ωσάν ο μαχητής κορυφοσείστης Άρης με το δεξί τινάζοντας το φράξιν του Πηλίου φρικτό και τ’ άρματα έλαμπαν ολόγυρά του, ως λάμπει φλόγ’ αναμμέν’ ή την αυγήν το πρώτο φως του ηλίου.
|
ὣς ὅρμαινε μένων, ὃ δέ οἱ σχεδὸν ἦλθεν Ἀχιλλεὺς ἶσος Ἐνυαλίῳ κορυθάϊκι πτολεμιστῇ σείων Πηλιάδα μελίην κατὰ δεξιὸν ὦμον δεινήν· ἀμφὶ δὲ χαλκὸς ἐλάμπετο εἴκελος αὐγῇ ἢ πυρὸς αἰθομένου ἢ ἠελίου ἀνιόντος. 135
|
Άμα τον είδε ετρόμαξεν ο Έκτωρ και να μείνει στην πύλην δεν του βάσταξεν, αλλ’ έφυγεν εμπρός του και θαρρετός στα πόδια του του εχύθηκε ο Πηλείδης καθώς στα όρη με ορμήν που άλλο πουλι δεν έχει χύνεται στην δειλόψυχην τρυγόνα το ξεφτέρι.
|
Ἕκτορα δ᾽, ὡς ἐνόησεν, ἕλε τρόμος· οὐδ᾽ ἄρ᾽ ἔτ᾽ ἔτλη αὖθι μένειν, ὀπίσω δὲ πύλας λίπε, βῆ δὲ φοβηθείς· Πηλεΐδης δ᾽ ἐπόρουσε ποσὶ κραιπνοῖσι πεποιθώς. ἠΰτε κίρκος ὄρεσφιν ἐλαφρότατος πετεηνῶν ῥηϊδίως οἴμησε μετὰ τρήρωνα πέλειαν, 140
|
Και όπως του φεύγει αυτή ξυστά κρώζει κατόπι εκείνο και την στενεύει από κοντά, με λύσσαν να την πιάσει. Με τόσην κυνηγούσε ορμήν τον Έκτορα ο Πηλείδης κι έτρεχ’ εκείνος αστραπή στο τείχος άκρη άκρη.
|
ἣ δέ θ᾽ ὕπαιθα φοβεῖται, ὃ δ᾽ ἐγγύθεν ὀξὺ λεληκὼς ταρφέ᾽ ἐπαΐσσει, ἑλέειν τέ ἑ θυμὸς ἀνώγει· ὣς ἄρ᾽ ὅ γ᾽ ἐμμεμαὼς ἰθὺς πέτετο, τρέσε δ᾽ Ἕκτωρ τεῖχος ὕπο Τρώων, λαιψηρὰ δὲ γούνατ᾽ ἐνώμα.
|
Και αφού την άγρια συκιά περάσαν και την ράχην έξ’ απ’ το τείχος πάντοτε με τον μεγάλον δρόμον, έφθασαν όπου δυο κρουνιές καθάριες αναβρύζουν κι είναι του βαθυρέματου Σκαμάνδριου οι νερομάνες. Της μίας ρέουν καθαρά τα χλιαρά νερά της και αχνός σηκώνεται απ’ αυτήν ως να’βγαινε από φλόγα.
|
οἳ δὲ παρὰ σκοπιὴν καὶ ἐρινεὸν ἠνεμόεντα 145 τείχεος αἰὲν ὑπ᾽ ἐκ κατ᾽ ἀμαξιτὸν ἐσσεύοντο, κρουνὼ δ᾽ ἵκανον καλλιρρόω· ἔνθα δὲ πηγαὶ δοιαὶ ἀναΐσσουσι Σκαμάνδρου δινήεντος. ἣ μὲν γάρ θ᾽ ὕδατι λιαρῷ ῥέει, ἀμφὶ δὲ καπνὸς γίγνεται ἐξ αὐτῆς ὡς εἰ πυρὸς αἰθομένοιο· 150
|
Της άλλης είναι τα νερά κατάκρυα σαν χαλάζι ωσάν το χιόν’ ή κρούσταλλος και μες στο καλοκαίρι. Κι ήσαν εκεί τα πλυσταριά, πλατύχωρα και ωραία, λίθινα,όπου ελεύκαιναν οι ομόκλινες των Τρώων και οι κόρες οι καλόμορφες τα ενδύματα τα ωραία, όταν, πριν έλθουν οι Αχαιοί, καιρούς ειρήνης είχαν.
|
ἣ δ᾽ ἑτέρη θέρεϊ προρέει ἐϊκυῖα χαλάζῃ, ἢ χιόνι ψυχρῇ ἢ ἐξ ὕδατος κρυστάλλῳ. ἔνθα δ᾽ ἐπ᾽ αὐτάων πλυνοὶ εὐρέες ἐγγὺς ἔασι καλοὶ λαΐνεοι, ὅθι εἵματα σιγαλόεντα πλύνεσκον Τρώων ἄλοχοι καλαί τε θύγατρες 155 τὸ πρὶν ἐπ᾽ εἰρήνης πρὶν ἐλθεῖν υἷας Ἀχαιῶν.
|
Κει προσπεράσαν, φεύγοντας ο ένας αν και ανδρείος, διώκτης ο άλλος, στην ανδρειάν πολύ ανώτερός του, με ορμήν σφοδρήν ότι γι’ αυτούς του δρόμου το βραβείον δεν ήτ’ αυτά που δίδονται, σφακτό ή δέρμα ταύρου, αλλ’ η ζωή του Έκτορος μεγάλου πολεμάρχου.
|
τῇ ῥα παραδραμέτην φεύγων ὃ δ᾽ ὄπισθε διώκων· πρόσθε μὲν ἐσθλὸς ἔφευγε, δίωκε δέ μιν μέγ᾽ ἀμείνων καρπαλίμως, ἐπεὶ οὐχ ἱερήϊον οὐδὲ βοείην ἀρνύσθην, ἅ τε ποσσὶν ἀέθλια γίγνεται ἀνδρῶν, ἀλλὰ περὶ ψυχῆς θέον Ἕκτορος ἱπποδάμοιο.
|
[1] Βλ. ΙΛΙΑΔΟΣ ΡΑΨΩΔΙΑ Φ, στ. 526-536 :
Τότε ο σεβάσμιος Πρίαμος από τον θείον πύργον // νόησε τον θεόρατον Πηλείδη και τους Τρώας // που με ροπήν ακράτητην εφεύγαν έμπροσθέν του. // Και από τον πύργον βόγγοντας χάμω κατέβη ο γέρος // τους θυρωρούς που φύλαγαν τα τείχη να διατάξει: // «Ανοίξετε και ολάνοικτον κρατείτε τον πυλώνα, // όσο που να’μπουν οι λαοί. Κι εγγύς είναι ο Πηλείδης // τούτος οπού τους κυνηγά μέγα κακό προβλέπω. // Και άμ’ αναπνεύσουν οι λαοί, στα τείχη τες σανίδες // σεις πάλιν συναρμόσετε. Ότι πολύ φοβούμαι // μη φθάσει μες στα τείχη μας να πέσει το θηρίον.».
Εμένα
ολιγοήμερον εγέννησε η μητέρα, // η Λαοθόη, κόρη αυτή του γέροντος του Άλτου,
// του Άλτου, οπού των μαχητών Λελέγων βασιλεύει // στην Πήδασον την υψηλήν
που βρέχει ο Σατνιόεις. // Από αυτήν ομόκλινην, με άλλες, του Πριάμου //
δυο γεννηθήκαμε, και συ θα σφάξεις και τους δύο. // Τον θεϊκόν Πολύδωρον εκεί
μες στους προμάχους // ενέκρωσεν η λόγχη σου. Και τώρα πάλι εμένα // εδώ μου
μέλλεται κακό και αφού εμπρός σου η μοίρα // μ’ έφερε, από τα χέρια σου θαρρώ
δεν θα ξεφύγω.