ΙΛΙΑΔΟΣ - ΡΑΨΩΔΙΑ Δ΄(στίχοι : 272-432) [Μετάφραση : ΙΑΚΩΒΟΥ ΠΟΛΥΛΑ]
|
|
|
Αυτά είπε και ολόχαρος προχώρησ’ ο Ατρείδης στο στράτευμα όσο πόφθασεν εκεί που εσυνταζόνταν οι Αίαντες και σύννεφο μ’ αυτούς πεζών ανδρείων.
Ως όταν σύννεφο βοσκός από ψηλά ξανοίγη να προχωρή στο πέλαγος με την πνοήν του ανεμου. Και φαίνεται στα μάτια του κατάμαυρο σαν πίσσα, καθώς το πέλαγος περνά γεμάτο ανεμοζάλες, τον παίρνει φόβος και οδηγεί μες στ’ άντρο το κοπάδι. Ομοίως εις τον πόλεμον κινούνταν των Αιάντων πυκνότατες οι φάλαγγες ανδρειωμένων νέων μαύρες, και λόγγον έκαναν λόγχες ομού και ασπίδες. Άμα τους είδ’ εχάρηκεν ο κραταιός Ατρείδης κι ευθύς τους επροσφώνησε με λόγια φτερωμένα: «Αίαντες σεις, ω αρχηγοί, των θωρηκτών Αργείων, εσάς δεν δίδω προσταγήν ότι δεν είναι πρέπον, αφού και μόνοι τον λαόν στον πόλεμον κινείτε. Και, Απόλλων, είθε, και Αθηνά, και συ, πατέρα Δία, αν είχαν όλοι την ψυχήν πόχετε σεις στα στήθη, ευθύς εμπρός μας θα’σκυφτεν η πόλις του Πριάμου ολόβολη απ’ τα χέρια μας να μείνη ερημασμένη.».
|
Ὣς ἔφατ᾽, Ἀτρεΐδης δὲ παρῴχετο γηθόσυνος κῆρ· ἦλθε δ᾽ ἐπ᾽ Αἰάντεσσι κιὼν ἀνὰ οὐλαμὸν ἀνδρῶν· τὼ δὲ κορυσσέσθην, ἅμα δὲ νέφος εἵπετο πεζῶν.
Ὡς δ᾽ ὅτ᾽ ἀπὸ σκοπιῆς εἶδεν νέφος αἰπόλος ἀνὴρ 275 ἐρχόμενον κατὰ πόντον ὑπὸ Ζεφύροιο ἰωῆς· τῷ δέ τ᾽ ἄνευθεν ἐόντι μελάντερον ἠΰτε πίσσα φαίνετ᾽ ἰὸν κατὰ πόντον, ἄγει δέ τε λαίλαπα πολλήν, ῥίγησέν τε ἰδών, ὑπό τε σπέος ἤλασε μῆλα· τοῖαι ἅμ᾽ Αἰάντεσσι διοτρεφέων αἰζηῶν 280 δήϊον ἐς πόλεμον πυκιναὶ κίνυντο φάλαγγες κυάνεαι, σάκεσίν τε καὶ ἔγχεσι πεφρικυῖαι. Καὶ τοὺς μὲν γήθησεν ἰδὼν κρείων Ἀγαμέμνων, καί σφεας φωνήσας ἔπεα πτερόεντα προσηύδα· Αἴαντ᾽ Ἀργείων ἡγήτορε χαλκοχιτώνων, 285 σφῶϊ μέν· οὐ γὰρ ἔοικ᾽ ὀτρυνέμεν· οὔ τι κελεύω· αὐτὼ γὰρ μάλα λαὸν ἀνώγετον ἶφι μάχεσθαι. Αἲ γὰρ Ζεῦ τε πάτερ καὶ Ἀθηναίη καὶ Ἄπολλον τοῖος πᾶσιν θυμὸς ἐνὶ στήθεσσι γένοιτο· τώ κε τάχ᾽ ἠμύσειε πόλις Πριάμοιο ἄνακτος 290 χερσὶν ὑφ᾽ ἡμετέρῃσιν ἁλοῦσά τε περθομένη τε.
|
|
Είπε, τους άφησεν αυτού και πέρασε στους άλλους. Ήβρε τον Νέστορα, γλυκόν της Πύλου δημηγόρον, που εσύνταζε κι εγκάρδιωνε τους άνδρες εις την μάχην με τους ανδρείους Αίμονα, Πελάγοντα, Χρομίον, Αλάστορα και Βίαντα, ποιμένα των ανθρώπων. Και τους ιππείς έστησ’ εμπρός με τα ζεμέν’ αμάξια, έβαλε οπίσω τους πεζούς πολλούς και ανδρειωμένους, πύργον πολέμου στερεόν, και τους κακούς στη μέση, ν’ αναγκασθή να μάχεται και αυτός οπού δεν θέλει. Και να μη σπρώχνουν τ’ άλογα στην ταραχή της μάχης εις τους ιππείς συμβούλευε. «Κανείς ας μη θαρρέψη στην ιππική και στην ανδρειά να ορμήση εμπρός των άλλων μόνος ενάντια στον εχθρόν. Αλλά μήτε να γύρη οπίσω. Και τα δυο κακά και σας αδυνατίζουν. Κι όποιος από τ’ αμάξι του στου εχθρού τ’ αμάξι φθάση, με το κοντάρι ας κτυπηθή, και αυτό συμφέρει πλέον. Αυτήν την γνώμην έτρεφαν και την ψυχήν στα στήθη οι παλαιοί μας κι έπαιρναν τες χώρες και τα τείχη.».
|
Ὣς εἰπὼν τοὺς μὲν λίπεν αὐτοῦ, βῆ δὲ μετ᾽ ἄλλους· ἔνθ᾽ ὅ γε Νέστορ᾽[1] ἔτετμε λιγὺν Πυλίων ἀγορητὴν οὓς ἑτάρους στέλλοντα καὶ ὀτρύνοντα μάχεσθαι ἀμφὶ μέγαν Πελάγοντα Ἀλάστορά τε Χρομίον τε 295 Αἵμονά τε κρείοντα Βίαντά τε ποιμένα λαῶν· ἱππῆας μὲν πρῶτα σὺν ἵπποισιν καὶ ὄχεσφι, πεζοὺς δ᾽ ἐξόπιθε στῆσεν πολέας τε καὶ ἐσθλοὺς ἕρκος ἔμεν πολέμοιο· κακοὺς δ᾽ ἐς μέσσον ἔλασσεν, ὄφρα καὶ οὐκ ἐθέλων τις ἀναγκαίῃ πολεμίζοι. 300 Ἱππεῦσιν μὲν πρῶτ᾽ ἐπετέλλετο· τοὺς γὰρ ἀνώγει σφοὺς ἵππους ἐχέμεν μηδὲ κλονέεσθαι ὁμίλῳ· μηδέ τις ἱπποσύνῃ τε καὶ ἠνορέηφι πεποιθὼς οἶος πρόσθ᾽ ἄλλων μεμάτω Τρώεσσι μάχεσθαι, μηδ᾽ ἀναχωρείτω· ἀλαπαδνότεροι γὰρ ἔσεσθε. 305 Ὃς δέ κ᾽ ἀνὴρ ἀπὸ ὧν ὀχέων ἕτερ᾽ ἅρμαθ᾽ ἵκηται ἔγχει ὀρεξάσθω, ἐπεὶ ἦ πολὺ φέρτερον οὕτω. Ὧδε καὶ οἱ πρότεροι πόλεας καὶ τείχε᾽ ἐπόρθεον τόνδε νόον καὶ θυμὸν ἐνὶ στήθεσσιν ἔχοντες.
|
|
Αυτά πολέμων έμπειρος εδίδασκεν ο γέρος. Άμα τον είδε χάρηκεν ο κραταιός Ατρείδης, κι ευθύς τον επροσφώνησε με λόγια φτερωμένα: «Άμποτε, ω γέρε, αδάμαστην ως έχεις την ψυχήν σου να είχες και τα γόνατα κι ακέριαν την ανδρείαν αλλά το γήρας το κοινό σε φθέρνει. Κι άμποτ’ άλλος να το’χε και να εβρίσκοσουν συ μεταξύ των νέων.». Και ο Νέστωρ, ο Γερήνιος ιππότης, του αποκρίθη: «Ατρείδη, το’θελα κιε γώ να είμαι ως ήμουν πρώτα που τον Ερευθαλίωνα εφόνευσα τον θείον. Αλλά δεν δίδουν στους θνητούς οι αθάνατοι όλ’ αντάμα. Αλλά και ως είμαι, στους ιππείς ανάμεσα θα μείνω να συμβουλεύω. Κι είναι αυτό το μέρος των γερόντων. Και με κοντάρια θα κτυπούν οι νέοι που από μένα χρόνια
ολιγότερα μετρούν και στην ανδρειά θαρρεύουν.». |
Ὣς ὃ γέρων ὄτρυνε πάλαι πολέμων ἐῢ εἰδώς· 310 καὶ τὸν μὲν γήθησεν ἰδὼν κρείων Ἀγαμέμνων, καί μιν φωνήσας ἔπεα πτερόεντα προσηύδα· ὦ γέρον εἴθ᾽ ὡς θυμὸς ἐνὶ στήθεσσι φίλοισιν ὥς τοι γούναθ᾽ ἕποιτο, βίη δέ τοι ἔμπεδος εἴη· ἀλλά σε γῆρας τείρει ὁμοίϊον· ὡς ὄφελέν τις 315 ἀνδρῶν ἄλλος ἔχειν, σὺ δὲ κουροτέροισι μετεῖναι. Τὸν δ᾽ ἠμείβετ᾽ ἔπειτα Γερήνιος ἱππότα Νέστωρ· Ἀτρεΐδη μάλα μέν τοι ἐγὼν ἐθέλοιμι καὶ αὐτὸς ὣς ἔμεν ὡς ὅτε δῖον Ἐρευθαλίωνα κατέκταν. Ἀλλ᾽ οὔ πως ἅμα πάντα θεοὶ δόσαν ἀνθρώποισιν·320 εἰ τότε κοῦρος ἔα νῦν αὖτέ με γῆρας ὀπάζει. Ἀλλὰ καὶ ὧς ἱππεῦσι μετέσσομαι ἠδὲ κελεύσω βουλῇ καὶ μύθοισι· τὸ γὰρ γέρας ἐστὶ γερόντων. Αἰχμὰς δ᾽ αἰχμάσσουσι νεώτεροι, οἵ περ ἐμεῖο ὁπλότεροι γεγάασι πεποίθασίν τε βίηφιν. 325
|
|
Άκουσε τούτα και φαιδρός προχώρησ’ ο Ατρείδης. Τον Μενεσθέα πλήξιππον του Πετεού τον γόνον ήβρε στην μέση των φρικτών στες μάχες Αθηναίων. Πλησίον ο πολύβουλος στεκόταν Οδυσσέας, κι οι τάξεις οι ανίκητες, σιμά, των Κεφαλλήνων. Ότι της μάχης η βοή σ’ αυτούς δεν είχε φθάσει, ενώ μόλις οι φάλαγγες των ιπποδάμων Τρώων κινούνταν και των Αχαιών, κι εκείνοι περιμέναν οπόταν σώμ’ άλλο Αχαιών να φθάση και να ορμήση στους Τρώες πρώτον, ώστε αρχή να γίνη του πολέμου. Τους είδ’ ευθύς και ονείδησεν ο κραταιός Ατρείδης κι εκείνους επροσφώνησε με λόγια φτερωμένα:
|
Ὣς ἔφατ᾽, Ἀτρεΐδης δὲ παρῴχετο γηθόσυνος κῆρ. Εὗρ᾽ υἱὸν Πετεῶο Μενεσθῆα[2] πλήξιππον ἑσταότ᾽· ἀμφὶ δ᾽ Ἀθηναῖοι μήστωρες
ἀϋτῆς· αὐτὰρ ὃ πλησίον ἑστήκει
πολύμητις Ὀδυσσεύς[3], πὰρ δὲ Κεφαλλήνων ἀμφὶ
στίχες οὐκ ἀλαπαδναὶ330 ἕστασαν· οὐ γάρ πώ σφιν
ἀκούετο λαὸς ἀϋτῆς, ἀλλὰ νέον συνορινόμεναι κίνυντο
φάλαγγες Τρώων ἱπποδάμων καὶ
Ἀχαιῶν· οἳ δὲ μένοντες ἕστασαν ὁππότε πύργος
Ἀχαιῶν ἄλλος ἐπελθὼν Τρώων ὁρμήσειε καὶ ἄρξειαν
πολέμοιο.
335 Τοὺς δὲ ἰδὼν νείκεσσεν
ἄναξ ἀνδρῶν Ἀγαμέμνων, καί σφεας φωνήσας ἔπεα πτερόεντα
προσηύδα· |
|
«Ω γόνε, συ, του Πετειού διοθρέφτου βασιλέως, και συ, που στα σοφίσματα εξέχεις και στους δόλους, τι κρύβεσθε, τι μένετε μακράν ως να’λθουν άλλοι; Και να σταθήτ’ έπρεπε σεις στην πρώτη τάξιν πρώτοι και πρώτοι ν’ απαντήσετε την φλόγα του πολέμου, καθώς δέχεσθε κάλεσμα στην τράπεζά μου πρώτοι, οπότε στρώνουμ’ οι Αχαιοί τραπέζι των γερόντων.
Και σας αρέσει τα ψητά να τρώγετε κι ωραίο κρασί να πίνετ’ άφθονο και τώρα σας αρέσει και αν δέκα σώματ’ Αχαιών εβλέπετ’ έμπροσθέν σας με τ’
ανδροφόνο σίδερο ν’ αρχίσουν τον αγώνα.». |
ὦ υἱὲ Πετεῶο διοτρεφέος βασιλῆος, καὶ σὺ κακοῖσι δόλοισι κεκασμένε κερδαλεόφρον τίπτε καταπτώσσοντες ἀφέστατε, μίμνετε δ᾽ ἄλλους; σφῶϊν μέν τ᾽ ἐπέοικε μετὰ πρώτοισιν ἐόντας ἑστάμεν ἠδὲ μάχης καυστείρης ἀντιβολῆσαι· πρώτω γὰρ καὶ δαιτὸς ἀκουάζεσθον ἐμεῖο, ὁππότε δαῖτα γέρουσιν ἐφοπλίζωμεν Ἀχαιοί. Ἔνθα φίλ᾽ ὀπταλέα κρέα ἔδμεναι ἠδὲ κύπελλα 345 οἴνου πινέμεναι μελιηδέος ὄφρ᾽ ἐθέλητον· νῦν δὲ φίλως χ᾽ ὁρόῳτε καὶ εἰ δέκα πύργοι Ἀχαιῶν ὑμείων προπάροιθε μαχοίατο νηλέϊ χαλκῷ.
|
|
Μ’ άγριο βλέμμα ο πολύγνωμος του απάντησε Οδυσσέας: «Ατρείδη, από τα χείλη σου ποίος εβγήκε λόγος ! Εμείς την μάχην φεύγομεν; όταν τον άγριον Άρη κινήσωμ’ όλ’ οι Αχαιοί στους ιπποδάμους Τρώες, θα ιδής, αν θέλης και αν γι’ αυτό σε μέλη, τον πατέρα του Τηλεμάχου να ριχθή των ιπποδάμων Τρώων εις τους προμάχους, και όλ’ αυτά που λέγεις παίρν’ ο αέρας.».
|
Τὸν δ᾽ ἄρ᾽ ὑπόδρα ἰδὼν προσέφη πολύμητις Ὀδυσσεύς· Ἀτρεΐδη ποῖόν σε ἔπος φύγεν ἕρκος ὀδόντων; 350 πῶς δὴ φῂς πολέμοιο μεθιέμεν ὁππότ᾽ Ἀχαιοὶ Τρωσὶν ἐφ᾽ ἱπποδάμοισιν ἐγείρομεν ὀξὺν Ἄρηα; ὄψεαι αἴ κ᾽ ἐθέλῃσθα καὶ αἴ κέν τοι τὰ μεμήλῃ Τηλεμάχοιο φίλον πατέρα προμάχοισι μιγέντα Τρώων ἱπποδάμων· σὺ δὲ ταῦτ᾽ ἀνεμώλια βάζεις.355
|
|
Και άμ’ είδε τον που εθύμωσε, τον λόγον πήρε οπίσω και του’πε με γλυκόγελον ο κραταιός Ατρείδης: «Λαερτιάδη διογενή, πολύτεχνε Οδυσσέα, δεν ονειδίζω υπέρμετρα εσένα ούτε προστάζω. Γνωρίζ’ ότ’ η καρδία σου καλά για μένα τρέφει αισθήματα κι ότι μ’ εμέ την ίδιαν έχεις γνώμη, και θα τα καλοκάμωμε κατόπι, αν τώρα ειπώθη λόγος
κακός, κι είθε οι θεοί να τ’ αποσβήσουν όλα.». |
Τὸν δ᾽ ἐπιμειδήσας προσέφη κρείων Ἀγαμέμνων ὡς γνῶ χωομένοιο· πάλιν δ᾽ ὅ γε λάζετο μῦθον· διογενὲς Λαερτιάδη πολυμήχαν᾽ Ὀδυσσεῦ οὔτέ σε νεικείω περιώσιον οὔτε κελεύω· οἶδα γὰρ ὥς τοι θυμὸς ἐνὶ στήθεσσι φίλοισιν 360 ἤπια δήνεα οἶδε· τὰ γὰρ φρονέεις ἅ τ᾽ ἐγώ περ. Ἀλλ᾽ ἴθι ταῦτα δ᾽ ὄπισθεν ἀρεσσόμεθ᾽ εἴ τι κακὸν νῦν εἴρηται, τὰ δὲ πάντα θεοὶ μεταμώνια θεῖεν.
|
|
Είπε, τους άφησεν αυτού και πέρασε στους άλλους. Κι ήβρε τον μεγαλόψυχον Τυδείδη Διομήδη ορθόν εις τ’ άλογα σιμά και τ’ αρμοσμέν’ αμάξια. Ήταν σιμά του ο Σθένελος, υιός του Καπανέως. Τον είδε ευθύς κι ονείδισεν ο μέγας Αγαμέμνων και κείνον επροσφώνησε με λόγια φτερωμένα: «Οϊμέν’, υιέ του συνετού Τυδέα του ιπποδάμου, τι κρύβεσαι; Τες γέφυρες τι βλέπεις του πολέμου; Να κρύβεται, όπως κρύβεσαι, δεν ήθελε ο Τυδέας, και των συντρόφων πολύ εμπρός στην μάχην εκινούσε. Εγώ δεν τον αντάμωσα και απ’ άλλους, που τον είδαν εις τον αγώνα τόμαθα, και ότ’ είχε τα πρωτεία. Ότ’ ήλθε αυτός ειρηνικός ως ξένος στες Μυκήνες και ο Πολυνείκης ο λαμπρός οπού συνάζαν άνδρες όταν στρατεύαν στ’ άγια της Θήβας τείχη εκείνοι. Κι επαρακάλουν εκλεκτούς συμμάχους να τους δώσουν και πρόθυμ’ έστεργε ο λαός να δώσουν, αλλ’ ο Δίας την γνώμην τους εγύρισε μ’ αντίστροφα σημεία.
|
Ὣς εἰπὼν τοὺς μὲν λίπεν αὐτοῦ, βῆ δὲ μετ᾽ ἄλλους. Εὗρε δὲ Τυδέος υἱὸν ὑπέρθυμον Διομήδεα[4] 365 ἑσταότ᾽ ἔν θ᾽ ἵπποισι καὶ ἅρμασι κολλητοῖσι· πὰρ δέ οἱ ἑστήκει Σθένελος Καπανήϊος υἱός. Καὶ τὸν μὲν νείκεσσεν ἰδὼν κρείων Ἀγαμέμνων, καί μιν φωνήσας ἔπεα πτερόεντα προσηύδα· ὤ μοι Τυδέος υἱὲ δαΐφρονος ἱπποδάμοιο 370 τί πτώσσεις, τί δ᾽ ὀπιπεύεις πολέμοιο γεφύρας; οὐ μὲν Τυδέϊ γ᾽ ὧδε φίλον πτωσκαζέμεν ἦεν, ἀλλὰ πολὺ πρὸ φίλων ἑτάρων δηΐοισι μάχεσθαι, ὡς φάσαν οἵ μιν ἴδοντο πονεύμενον· οὐ γὰρ ἔγωγε ἤντησ᾽ οὐδὲ ἴδον· περὶ δ᾽ ἄλλων φασὶ γενέσθαι. 375 Ἤτοι μὲν γὰρ ἄτερ πολέμου εἰσῆλθε Μυκήνας ξεῖνος ἅμ᾽ ἀντιθέῳ Πολυνείκεϊ λαὸν ἀγείρων· οἳ δὲ τότ᾽ ἐστρατόωνθ᾽ ἱερὰ πρὸς τείχεα Θήβης[5], καί ῥα μάλα λίσσοντο δόμεν κλειτοὺς ἐπικούρους· οἳ δ᾽ ἔθελον δόμεναι καὶ ἐπῄνεον ὡς ἐκέλευον· 380 ἀλλὰ Ζεὺς ἔτρεψε παραίσια σήματα φαίνων.
|
|
Και ότ’ έφυγαν, άμ’ έφθασαν, ως προχωρούσε ο δρόμος, στου Ασωπού τα χορτερές άκρες γεμάτες σχοίνον, οι Αχαιοί για μηνυτήν εστείλαν τον Τυδέα. Κι εκείνος επορεύθηκε και ήβρε πολλούς Καδμείους στου δυνατού Ετεοκλή το δώμα οπού συντρώγαν. Τότε, και αν ξένος έτυχε, ο ιππόμαχος Τυδέας δεν εφοβείτο ανάμεσα στο πλήθος των Καδμείων, αλλ’ εις αγώνα εκάλει αυτούς, και εις όλα τους ενίκα εύκολα, τόσον η Αθηνά προθύμως τον βοηθούσε. Και θυμωμέν’ οι κεντηταί των ίππων οι Καδμείοι, πενήντα νέους του’στησαν καρτέρι στην οδόν του και τους οδήγα ο Μαίονας ισόθεος Αιμονίδης με του Αυτοφόνου τον υιόν γενναίον Πολυφόντην. Αλλ’ άσχημα εθανάτωσε κι εκείνους ο Τυδέας. Τους φόνευσ’ όλους κι έστειλε μόν’ ένα στην πατρίδα, τον Μαίον’, ως τον δίδαξαν τα θεϊκά σημεία. Ιδού ποιος ήταν ο Τυδεύς από την Αιτωλίαν. Αλλά τούτος εγέννησεν υιόν κατώτερόν του στην μάχην, αν και ανώτερον στη γλώσσα και στους λόγους.». |
Οἳ δ᾽ ἐπεὶ οὖν ᾤχοντο ἰδὲ πρὸ ὁδοῦ ἐγένοντο, Ἀσωπὸν δ᾽ ἵκοντο βαθύσχοινον λεχεποίην, ἔνθ᾽ αὖτ᾽ ἀγγελίην ἐπὶ Τυδῆ στεῖλαν Ἀχαιοί. Αὐτὰρ ὃ βῆ, πολέας δὲ κιχήσατο Καδμεΐωνας 385 δαινυμένους κατὰ δῶμα βίης Ἐτεοκληείης. Ἔνθ᾽ οὐδὲ ξεῖνός περ ἐὼν ἱππηλάτα Τυδεὺς τάρβει, μοῦνος ἐὼν πολέσιν μετὰ Καδμείοισιν, ἀλλ᾽ ὅ γ᾽ ἀεθλεύειν προκαλίζετο, πάντα δ᾽ ἐνίκα ῥηϊδίως· τοίη οἱ ἐπίρροθος ἦεν Ἀθήνη. 390 Οἳ δὲ χολωσάμενοι Καδμεῖοι κέντορες ἵππων ἂψ ἄρ᾽ ἀνερχομένῳ πυκινὸν λόχον εἷσαν ἄγοντες κούρους πεντήκοντα· δύω δ᾽ ἡγήτορες ἦσαν, Μαίων Αἱμονίδης ἐπιείκελος ἀθανάτοισιν, υἱός τ᾽ Αὐτοφόνοιο μενεπτόλεμος Πολυφόντης. 395 Τυδεὺς μὲν καὶ τοῖσιν ἀεικέα πότμον ἐφῆκε· πάντας ἔπεφν᾽, ἕνα δ᾽ οἶον ἵει οἶκον δὲ νέεσθαι· Μαίον᾽ ἄρα προέηκε θεῶν τεράεσσι πιθήσας. Τοῖος ἔην Τυδεὺς Αἰτώλιος· ἀλλὰ τὸν υἱὸν γείνατο εἷο χέρεια μάχῃ, ἀγορῇ δέ τ᾽ ἀμείνω.
|
|
Λόγον σ’ αυτά δεν πρόφερεν ο δυνατός Διομήδης. Εντράπη τον ονειδισμόν του σεβαστού κυρίου. Αλλά του απάντησ’ ο υιός του ενδόξου Καπανέως:
«Ενώ σωστά ξέρεις να ειπείς, μη ψεύδεσαι, Ατρείδη. Είμασθε των πατέρων μας πλειότερ’ ανδρειωμένοι. Τα άρεια τείχη επήραμε της επταπύλου Θήβης εμείς, αν και ολιγότερος λαός μας ακολούθα, θαρρώντας εις τα θεϊκά σημάδια και στον Δία. Κι εκείνοι αντίς εχάθηκαν απ’ τ’ ασεβήματά των. Όθεν με
τους πατέρες μας ποτέ μη μας συγκρίνης.». |
Ὣς φάτο, τὸν δ᾽ οὔ τι προσέφη κρατερὸς Διομήδης αἰδεσθεὶς βασιλῆος ἐνιπὴν αἰδοίοιο· τὸν δ᾽ υἱὸς Καπανῆος ἀμείψατο κυδαλίμοιο·
Ἀτρεΐδη μὴ ψεύδε᾽ ἐπιστάμενος σάφα εἰπεῖν· ἡμεῖς τοι πατέρων μέγ᾽ ἀμείνονες εὐχόμεθ᾽ εἶναι· 405 ἡμεῖς καὶ Θήβης ἕδος εἵλομεν ἑπταπύλοιο παυρότερον λαὸν ἀγαγόνθ᾽ ὑπὸ τεῖχος ἄρειον, πειθόμενοι τεράεσσι θεῶν καὶ Ζηνὸς ἀρωγῇ· κεῖνοι δὲ σφετέρῃσιν ἀτασθαλίῃσιν ὄλοντο· τὼ μή μοι πατέρας ποθ᾽ ὁμοίῃ ἔνθεο τιμῇ.
|
|
Μ’ άγριο βλέμμα του ομίλησεν ο δυνατός Διομήδης : «Πατέρα, σώπα τώρ’ αυτού, και ό,τι σου λέγω στέργε. Δεν κατακρίνω εγώ ποσώς τον αρχηγόν Ατρείδην, αν τους ανδρείους Αχαιούς παρακινή στην μάχην. Εκείνου η δόξα θα ’ν’, εάν οι Αχαιοί τους Τρώας νικήσουν και την ιερά Τρωάδα ρίξουν κάτω. Κι εκείνου πάλιν, αν χαλασθούν οι Αχαιοί, το πένθος. Αλλ’ έλ’ αρχήν ας βάλωμε κι εμείς εις τον αγώνα.». |
Τὸν δ᾽ ἄρ᾽ ὑπόδρα ἰδὼν προσέφη κρατερὸς Διομήδης· τέττα, σιωπῇ ἧσο, ἐμῷ δ᾽ ἐπιπείθεο μύθῳ· οὐ γὰρ ἐγὼ νεμεσῶ Ἀγαμέμνονι ποιμένι λαῶν ὀτρύνοντι μάχεσθαι ἐϋκνήμιδας Ἀχαιούς· τούτῳ μὲν γὰρ κῦδος ἅμ᾽ ἕψεται εἴ κεν Ἀχαιοὶ 415 Τρῶας δῃώσωσιν ἕλωσί τε Ἴλιον ἱρήν, τούτῳ δ᾽ αὖ μέγα πένθος Ἀχαιῶν δῃωθέντων. Ἀλλ᾽ ἄγε δὴ καὶ νῶϊ μεδώμεθα θούριδος ἀλκῆς.
|
|
Είπε, απ’ τ’ αμάξι επήδησε στην γην με τ’ άρματά του. Φοβερά εβρόντηξε ο χαλκός στα στήθη του κυρίου, ως όρμησε, ώστε θα’παιρνεν τρομάραν και ο γενναίος. Και όπως στην πολύβροντην ακρογιαλιά το κύμα, ως το σηκώνει ο Ζέφυρος επανωτό κινείται, σπώντας μουγγρίζει και κυρτόν έρχετ’ εμπρός και γύρω στους βράχους κάμνει κορυφήν και τον αφρόν ξερνάει. Ομοίως τότ’ επανωτές των Δαναών κινούντο οι φάλαγγες στον πόλεμον. Και κάθε πολεμάρχος τους ιδικούς του πρόσταζε. Κι οι επίλοιποι σωπαίναν, - ωσάν φωνήν τόσος λαός στα στήθη να μην είχε, - φοβούμενοι τους αρχηγούς. Επάνω των ελάμπαν τα
πλουμιστά των άρματα, καθώς επροχωρούσαν. |
Ἦ ῥα καὶ ἐξ ὀχέων σὺν τεύχεσιν ἆλτο χαμᾶζε· δεινὸν δ᾽ ἔβραχε χαλκὸς ἐπὶ στήθεσσιν ἄνακτος 420 ὀρνυμένου· ὑπό κεν ταλασίφρονά περ δέος εἷλεν. Ὡς δ᾽ ὅτ᾽ ἐν αἰγιαλῷ πολυηχέϊ κῦμα θαλάσσης ὄρνυτ᾽ ἐπασσύτερον Ζεφύρου ὕπο κινήσαντος· πόντῳ μέν τε πρῶτα κορύσσεται, αὐτὰρ ἔπειτα χέρσῳ ῥηγνύμενον μεγάλα βρέμει, ἀμφὶ δέ τ᾽ ἄκρας κυρτὸν ἐὸν κορυφοῦται, ἀποπτύει δ᾽ ἁλὸς ἄχνην· ὣς τότ᾽ ἐπασσύτεραι Δαναῶν κίνυντο φάλαγγες νωλεμέως πόλεμον δέ· κέλευε δὲ οἷσιν ἕκαστος ἡγεμόνων· οἳ δ᾽ ἄλλοι ἀκὴν ἴσαν, οὐδέ κε φαίης τόσσον λαὸν ἕπεσθαι ἔχοντ᾽ ἐν στήθεσιν αὐδήν, 430 σιγῇ δειδιότες σημάντορας· ἀμφὶ δὲ πᾶσι τεύχεα ποικίλ᾽ ἔλαμπε, τὰ εἱμένοι ἐστιχόωντο.
|
[5]Οι 7 επί Θήβας: Πολυνείκης, Καπανέας, Ιππομέδοντας,
Παρθενοπαίος, Αμφιάραος, Τυδέας, Άδραστος. εξεστράτευαν εναντίον τού Ετεοκλή,
πού δέν έδινε τήν βασιλεία καί στόν Πολυνείκη, όπως είχαν συμφωνήσει γιά
εναλλαγή τής εξουσίας κάθε 2 χρόνια.
Βλέπουμε πως ο Ομηρος δεν χρησιμοποιεί την ονομασία ‘Θήβαι’ αλλά ‘Θήβη’.
Θυμίζουμε πως Θήβη ονόμασε και την 'κόρη' του, ο αδελφός του Κάδμου, ο Κίλικας.
Από αυτήν την Θήβη της Κιλικίας ήταν η ΑΝΔΡΟΜΑΧΗ, η σύζυγος του Έκτορα