<< Ραψωδία ξ | [ Εἰσαγωγή ] | Ραψωδία π >> |
ἡ δ᾽ εἰς εὐρύχορον Λακεδαίμονα Παλλὰς Ἀθήνη ᾤχετ᾽, Ὀδυσσῆος μεγαθύμου φαίδιμον υἱὸν νόστου ὑπομνήσουσα καὶ ὀτρυνέουσα νέεσθαι. εὗρε δὲ Τηλέμαχον καὶ Νέστορος ἀγλαὸν υἱὸν |
Κι ἡ Ἀθηνᾶ στὴ διάπλατη τὴ Λακεδαίμονα ἦρθε, στὸν ἄξιο γιὸ τοῦ ἀντρόψυχου Ὀδυσσέα νὰ θυμίση τὸ γυρισμό του νὰ νοιαστῆ, καὶ νά 'ρθη στὴν πατρίδα. Τὸν, βρῆκε μὲ τοῦ Νέστορα τὸ γιὸ τὸν παινεμένο |
|
5 | εὕδοντ᾽ ἐν προδόμῳ Μενελάου κυδαλίμοιο, ἦ τοι Νεστορίδην μαλακῷ δεδμημένον ὕπνῳ· Τηλέμαχον δ᾽ οὐχ ὕπνος ἔχε γλυκύς, ἀλλ᾽ ἐνὶ θυμῷ νύκτα δι᾽ ἀμβροσίην μελεδήματα πατρὸς ἔγειρεν. ἀγχοῦ δ᾽ ἱσταμένη προσέφη γλαυκῶπις Ἀθήνη· |
στὸ πρόσπιτο τοῦ δοξαστοῦ Μενέλαου πλαγιασμένο· βαθιὰ γλυκοκοιμότανε τοῦ Νέστορα τὸ τέκνο, ὄχι ὅμως κι ὁ Τηλέμαχος, ποὺ ἀκοίμητο τὸν κράτα ἡ συλλογὴ τοῦ κύρη του στὴ θεία τὴ νύχτα μέσα. Σιμά του στάθη κι εἶπε του ἡ θεὰ ἡ γαλανομάτα· |
10 | "Τηλέμαχ᾽, οὐκέτι καλὰ δόμων ἄπο τῆλ᾽ ἀλάλησαι, κτήματά τε προλιπὼν ἄνδρας τ᾽ ἐν σοῖσι δόμοισιν οὕτω ὑπερφιάλους· μή τοι κατὰ πάντα φάγωσι κτήματα δασσάμενοι, σὺ δὲ τηϋσίην ὁδὸν ἔλθῃς. ἀλλ᾽ ὄτρυνε τάχιστα βοὴν ἀγαθὸν Μενέλαον |
“ Τηλέμαχε, δὲν πρέπει πιὰ στὰ ξένα νὰ πλανιέσαι, στὸ σπίτι βιὸς ἀφήνοντας κι ἀγέρωχους ἀνθρώπους, μὴν τύχη αὐτοὶ καὶ μοιραστοῦν καὶ καταλύσουν ὅλους τοὺς θησαυρούς σου, καὶ σοῦ βγη χαμένο τὸ ταξίδι. Τρέχα πὲς στὸν τρανόφωνο Μενέλαο νὰ σὲ στείλη |
15 | πεμπέμεν, ὄφρ᾽ ἔτι οἴκοι ἀμύμονα μητέρα τέτμῃς. ἤδη γάρ ῥα πατήρ τε κασίγνητοί τε κέλονται Εὐρυμάχῳ γήμασθαι· ὁ γὰρ περιβάλλει ἅπαντας μνηστῆρας δώροισι καὶ ἐξώφελλεν ἔεδνα· μή νύ τι σεῦ ἀέκητι δόμων ἐκ κτῆμα φέρηται. |
στὸ σπίτι, ἀκόμα γιὰ νὰ βρῆς τὴν ἀκριβή σου μάνα, ποὺ τώρα τὴν παρακινοῦν κι ὁ κύρης καὶ τ' ἀδέρφια νὰ πάρη τὸν Εὐρύμαχο, ποὺ τοὺς μνηστῆρες ὅλους καὶ στ' ἀντιπροίκια πέρασε καὶ στὰ περίσσια δῶρα. Μὴν τύχη κι ἄθελά σου αὐτὴ πάρη τὸ βιὸς καὶ φύγη. |
20 | οἶσθα γὰρ οἷος θυμὸς ἐνὶ στήθεσσι γυναικός· κείνου βούλεται οἶκον ὀφέλλειν ὅς κεν ὀπυίῃ, παίδων δὲ προτέρων καὶ κουριδίοιο φίλοιο οὐκέτι μέμνηται τεθνηκότος οὐδὲ μεταλλᾷ. ἀλλὰ σύ γ᾽ ἐλθὼν αὐτὸς ἐπιτρέψειας ἕκαστα |
Τὶ τῆς γυναίκας τὴν ψυχὴ τὴν ξέρεις δὰ πῶς εἶναι· θέλει ν' ἀξαίνη τὰ καλὰ τοῦ ἀντρὸς ποὺ θὰ τὴν πάρη, μὰ τὰ προτερινὰ παιδιὰ καὶ τὸν ἀγαπημένο τὸ σύγκοιτο ποὺ πέθανε, δὲ θέλει νὰ τοὺς ξέρη. Πήγαινε τώρα, τὸ ἔχει σου νὰ μπιστευτῆς στὰ χέρια |
25 | δμῳάων ἥ τίς τοι ἀρίστη φαίνεται εἶναι, εἰς ὅ κέ τοι φήνωσι θεοὶ κυδρὴν παράκοιτιν. ἄλλο δέ τοί τι ἔπος ἐρέω, σὺ δὲ σύνθεο θυμῷ. μνηστήρων σ᾽ ἐπιτηδὲς ἀριστῆες λοχόωσιν ἐν πορθμῷ Ἰθάκης τε Σάμοιό τε παιπαλοέσσης. |
τῆς παρακόρης ποὺ θὰ δῆς πιὸ τίμια ἀπὸ τὶς ἄλλες, ὡσότου νύφη δοξαστὴ οἱ θεοὶ σοῦ φανερώσουν. Κι ἄλλο ἕνα λόγο θὰ σοῦ πῶ, κι ἐσὺ στὸ νοῦ σου βάλ' τον· κρυφὸ καρτέρι σοῦ 'στησαν οἱ πρῶτοι ἀπ' τοὺς μνηστῆρες, μὲς στὸ στενὸ ποὺ ἀνάμεσο Θιάκι καὶ Σάμη πέφτει, |
30 | ἱέμενοι κτεῖναι, πρὶν πατρίδα γαῖαν ἱκέσθαι. ἀλλὰ τά γ᾽ οὐκ ὀΐω· πρὶν καί τινα γαῖα καθέξει ἀνδρῶν μνηστήρων, οἵ τοι βίοτον κατέδουσιν. ἀλλὰ ἑκὰς νήσων ἀπέχειν εὐεργέα νῆα, νυκτὶ δ᾽ ὁμῶς πλείειν· πέμψει δέ τοι οὖρον ὄπισθεν |
γιὰ νὰ σοῦ πάρουν τὴ ζωὴ στὸν τόπο σου πρὶν φτάσης. Δὲν τὸ φοβᾶμαι αὐτό· θαρρῶ πὼς κάμποσους μνηστῆρες θὰ φάη ἡ γῆς, ποὺ σήμερα τὸ βιός σου καταλοῦνε. Ὡς τόσο βάστα ἀπ' τὰ νησιὰ μακριὰ τ' ὡριὸ καράβι, κι ὅλο τὴ νύχτα ἀρμένιζε· καὶ πρύμο θὰ σοῦ στείλη |
35 | ἀθανάτων ὅς τίς σε φυλάσσει τε ῥύεταί τε. αὐτὰρ ἐπὴν πρώτην ἀκτὴν Ἰθάκης ἀφίκηαι, νῆα μὲν ἐς πόλιν ὀτρῦναι καὶ πάντας ἑταίρους, αὐτὸς δὲ πρώτιστα συβώτην εἰσαφικέσθαι, ὅς τοι ὑῶν ἐπίουρος, ὁμῶς δέ τοι ἤπια οἶδεν. |
ἀγέρα ὅποιος ἀθάνατος σὲ διαφεντεύει πάντα. Στὸ πρῶτο πρῶτο τοῦ Θιακιοῦ τ' ἀκρόγιαλο ποὺ φτάσης στεῖλε μὲ τοὺς συντρόφους σου μαζὶ τὸ πλοῖο στὴ χώρα, καὶ πρῶτα ἀπ' ὅλα ἐσὺ νὰ πᾶς νὰ βρῆς τὸ χοιροτρόφο, ποὺ νοιάζεται τοὺς χοίρους σου, καὶ σὲ πονεῖ ἡ καρδιά του. |
40 | ἔνθα δὲ νύκτ᾽ ἀέσαι· τὸν δ᾽ ὀτρῦναι πόλιν εἴσω ἀγγελίην ἐρέοντα περίφρονι Πηνελοπείῃ, οὕνεκά οἱ σῶς ἐσσὶ καὶ ἐκ Πύλου εἰλήλουθας." |
Ἐκεῖ τὴ νύχτα πέρασε, καὶ στεῖλ' τονε στὴ χώρα τὴν εἴδηση τῆς γνωστικιᾶς νὰ φέρη Πηνελόπης, πὼς γλύτωσες, κι εἶσ' ἄβλαβος, κι ἔφτασες ἀπ' τὴν Πύλο.” |
ἡ μὲν ἄρ᾽ ὣς εἰποῦσ᾽ ἀπέβη πρὸς μακρὸν Ὄλυμπον, αὐτὰρ ὁ Νεστορίδην ἐξ ἡδέος ὕπνου ἔγειρεν |
Εἶπε, καὶ τράβηξε ψηλὰ στὸν Ὄλυμπο ν' ἀνέβη. Κι αὐτὸς τὸ γιὸ τοῦ Νέστορα σκουντώντας μὲ τὸ πόδι, |
|
45 | λὰξ ποδὶ κινήσας, καί μιν πρὸς μῦθον ἔειπεν· | ἀπ' τὸ θεόγλυκο ὕπνο του τὸν ξύπνησε, καὶ τοῦ εἶπε· |
"ἔγρεο, Νεστορίδη Πεισίστρατε, μώνυχας ἵππους ζεῦξον ὑφ᾽ ἅρματ᾽ ἄγων, ὄφρα πρήσσωμεν ὁδοῖο." |
“ Πεισίστρατε τοῦ Νέστορα, σήκου, στ' ἁμάξι ζέψε τ' ἄλογα τὰ μονόνυχα, νὰ πάρουμε τὸ δρόμο. ” |
|
τὸν δ᾽ αὖ Νεστορίδης Πεισίστρατος ἀντίον ηὔδα· | Και τότε ὁ γιὸς τοῦ Νέστορα τοῦ ἀντίσκοψε καὶ τοῦ εἶπε· | |
"Τηλέμαχ᾽, οὔ πως ἔστιν ἐπειγομένους περ ὁδοῖο | “ Δὲ γίνεται, Τηλέμαχε, νὰ βγοῦμε μὲς στὴ νύχτα, | |
50 | νύκτα διὰ δνοφερὴν ἐλάαν· τάχα δ᾽ ἔσσεται ἠώς. ἀλλὰ μέν᾽ εἰς ὅ κε δῶρα φέρων ἐπιδίφρια θήῃ ἥρως Ἀτρείδης, δουρικλειτὸς Μενέλαος, καὶ μύθοις ἀγανοῖσι παραυδήσας ἀποπέμψῃ. τοῦ γάρ τε ξεῖνος μιμνήσκεται ἤματα πάντα |
βιάση πολλὴ κι ἂν ἔχουμε· θὰ φέξη ὅπου καὶ νά 'ναι. Περίμενε ὥσπου ὁ δοξαστὸς Μενέλαος τοῦ Ἀτρέα φορτώση πᾶς στ' ἁμάξι σου τὰ δῶρα ποὺ σοῦ δίνει, καὶ μὲ γλυκοὺς χαιρετισμοὺς σοῦ πῆ τὸ κατευόδιο· τὶ ἀπ' ὅσους τὸν φιλοξενοῦν θυμᾶται ὁ ξενος πάντα |
55 | ἀνδρὸς ξεινοδόκου, ὅς κεν φιλότητα παράσχῃ." | ἐκεῖνον ποὺ μὲ ξέχωρη τὸν καλοδέχτη ἀγάπη. ” |
ὣς ἔφατ᾽, αὐτίκα δὲ χρυσόθρονος ἤλυθεν Ἠώς. ἀγχίμολον δέ σφ᾽ ἦλθε βοὴν ἀγαθὸς Μενέλαος, ἀνστὰς ἐξ εὐνῆς, Ἑλένης πάρα καλλικόμοιο. τὸν δ᾽ ὡς οὖν ἐνόησεν Ὀδυσσῆος φίλος υἱός, |
Αὐτὰ εἶπε, κι ἡ χρυσόθρονη φάνηκε εὐτὺς ἡ Αὐγούλα. Κι ἔρχεται ὁ μεγαλόφωνος Μενέλαος σιμά τους, ἅμα σηκώθη ἀπ' τὸ πλευρὸ τῆς ὥριας σύγκοιτής του. Καὶ σὰν τὸν εἶδε ὁ ἀκριβογιὸς τοῦ θεϊκοῦ Ὀδυσσέα, |
|
60 | σπερχόμενός ῥα χιτῶνα περὶ χροῒ σιγαλόεντα δῦνεν, καὶ μέγα φᾶρος ἐπὶ στιβαροῖς βάλετ᾽ ὤμοις ἥρως, βῆ δὲ θύραζε, παριστάμενος δὲ προσηύδα Τηλέμαχος, φίλος υἱὸς Ὀδυσσῆος θείοιο· |
ντύνεται ἀμέσως βιαστικὰ τὸ λαμπερὸ χιτώνα, στοὺς ἀντρειωμένους ὤμους του ρίχνει βαρειὰ φλοκάτα, καὶ βγαίνει καὶ προστέκεται· κι αὐτὰ τοῦ συντυχαίνει τὸ παλληκάρι ὁ ἀκριβογιὸς τοῦ θεϊκοῦ Ὀδυσσέα· |
"Ἀτρεΐδη Μενέλαε διοτρεφές, ὄρχαμε λαῶν, | “ Γιὲ τοῦ Ἀτρέα διόθρεφτε, Μενέλαε βασιλέα, | |
65 | ἤδη νῦν μ᾽ ἀπόπεμπε φίλην ἐς πατρίδα γαῖαν· ἤδη γάρ μοι θυμὸς ἐέλδεται οἴκαδ᾽ ἱκέσθαι." |
εἶναι ὥρα νὰ μὲ στείλης πιὰ στὴν ποθητὴ πατρίδα, γιατ' ἡ καρδιά μου λαχταρεῖ νὰ ξαναρθῶ στὸ σπίτι.” |
τὸν δ᾽ ἠμείβετ᾽ ἔπειτα βοὴν ἀγαθὸς Μενέλαος· "Τηλέμαχ᾽, οὔ τί σ᾽ ἐγώ γε πολὺν χρόνον ἐνθάδ᾽ ἐρύξω ἱέμενον νόστοιο· νεμεσσῶμαι δὲ καὶ ἄλλῳ |
Καὶ τότε ὁ μεγαλόφωνος Μενέλαος τοῦ κρένει· “Νὰ σὲ κρατήσω ἐδῶ πολὺ, Τηλέμαχε, δὲ θέλω, τὸ γυρισμό σου ἀφοῦ ποθεῖς· ὅποιος περίσσια δείχνει. |
|
70 | ἀνδρὶ ξεινοδόκῳ, ὅς κ᾽ ἔξοχα μὲν φιλέῃσιν, ἔξοχα δ᾽ ἐχθαίρῃσιν· ἀμείνω δ᾽ αἴσιμα πάντα. ἶσόν τοι κακόν ἐσθ᾽, ὅς τ᾽ οὐκ ἐθέλοντα νέεσθαι ξεῖνον ἐποτρύνει καὶ ὃς ἐσσύμενον κατερύκει. χρὴ ξεῖνον παρεόντα φιλεῖν, ἐθέλοντα δὲ πέμπειν. |
στὸν ξένο ἀγάπη γιά ὄχτρητα, τὸν κατακρίνω ἐτοῦτον· σ' ὅλα τὸ μέτριο πιὸ καλό· κακό νὰ λὲς τοῦ ξένου νὰ φύγη, ἂ δὲν τὸ θέλη αὐτός· κακό, καὶ νὰ κρατᾶς τον στὴ βιάση του. Σὰ βρίσκεται σιμά σου, φίλευέ τον· ἂν πάλε θέλη μισεμό, καλοπροβόδιζέ τον. |
75 | ἀλλὰ μέν᾽ εἰς ὅ κε δῶρα φέρων ἐπιδίφρια θείω καλά, σὺ δ᾽ ὀφθαλμοῖσιν ἴδῃς, εἴπω δὲ γυναιξὶ δεῖπνον ἐνὶ μεγάροις τετυκεῖν ἅλις ἔνδον ἐόντων. ἀμφότερον, κῦδός τε καὶ ἀγλαΐη καὶ ὄνειαρ, δειπνήσαντας ἴμεν πολλὴν ἐπ᾽ ἀπείρονα γαῖαν. |
Μεῖνε ὅμως πρῶτα νὰ μὲ δῆς στ' ἁμάξι ν' ἀπιθώνω τὰ ὥρια σου δῶρα, καὶ νὰ πῶ τῶ γυναικῶνε μέσα μὲ τὰ πολλὰ βρισκούμενα τραπέζι νὰ μᾶς στρώσουν. Δόξα περίλαμπρη γιὰ μᾶς, καὶ γιὰ τὰ σένα κέρδος, ποὺ πᾶτε δρόμο μακρινό, νὰ φᾶτε καὶ νὰ πιῆτε. |
80 | εἰ δ᾽ ἐθέλεις τραφθῆναι ἀν᾽ Ἑλλάδα καὶ μέσον Ἄργος, ὄφρα τοι αὐτὸς ἕπωμαι, ὑποζεύξω δέ τοι ἵππους, ἄστεα δ᾽ ἀνθρώπων ἡγήσομαι· οὐδέ τις ἡμέας αὔτως ἀππέμψει, δώσει δέ τι ἕν γε φέρεσθαι, ἠέ τινα τριπόδων εὐχάλκων ἠὲ λεβήτων, |
Καὶ στὴν Ἑλλάδα ἂν θὲς νὰ βγῆς, καὶ σ' ὅλο τὸ Ἄργος μέσα, 80 ἔρχουμαι ἀντάμα σου κι ἐγώ· τὸ ἁμάξι θὰ σοῦ ζέψω, καὶ θὰ σὲ πάρω σὲ πολλὲς ἀνθρώπων πολιτεῖες· κανένας τότες μ' ἀδειανὰ δὲ θὰ μᾶς στείλη χέρια, παρὰ σ' ἐμᾶς ἢ τρίποδα καλόχαλκο, ἢ λεβέτι, |
85 | ἠὲ δύ᾽ ἡμιόνους ἠὲ χρύσειον ἄλεισον." | ἢ δυὸ μουλάρια, ἢ καὶ χρυσὸ ποτήρι θὰ χαρίση.” |
τὸν δ᾽ αὖ Τηλέμαχος πεπνυμένος ἀντίον ηὔδα· "Ἀτρεΐδη Μενέλαε διοτρεφές, ὄρχαμε λαῶν, βούλομαι ἤδη νεῖσθαι ἐφ᾽ ἡμέτερ᾽· οὐ γὰρ ὄπισθεν οὖρον ἰὼν κατέλειπον ἐπὶ κτεάτεσσιν ἐμοῖσιν· |
Κι ὁ γνωστικὸς Τηλέμαχος γυρίζει καὶ τοῦ κρένει· “Τοῦ Ἀτρέα γόνε διόθρεφτε, Μενέλαε βασιλέα, θέλω νὰ πάω στὸν τόπο μου, τὶ δὲν ἀφῆκα πίσω σὰν ἔφευγα κανένανε νὰ μοῦ φυλάη τὸ βιός μου· |
|
90 | μὴ πατέρ᾽ ἀντίθεον διζήμενος αὐτὸς ὄλωμαι, ἤ τί μοι ἐκ μεγάρων κειμήλιον ἐσθλὸν ὄληται." |
μὴν τύχη ὁ ἴδιος μου χαθῶ τὸν κύρη μου ζητώντας, ἢ χάσω πολυτίμητο στολίδι ἀπ' τὰ παλάτια.” |
αὐτὰρ ἐπεὶ τό γ᾽ ἄκουσε βοὴν ἀγαθὸς Μενέλαος, αὐτίκ᾽ ἄρ᾽ ᾗ ἀλόχῳ ἠδὲ δμῳῇσι κέλευσε δεῖπνον ἐνὶ μεγάροις τετυκεῖν ἅλις ἔνδον ἐόντων. |
Σὰν ἄκουσε ὁ τρανόφωνος Μενέλαος ἐτοῦτο, παράγγειλε στὴ σύγκοιτη καὶ στὶς γυναῖκες μέσα μὲ τὰ πολλὰ βρισκούμενα τραπέζι νὰ τοιμάσουν. |
|
95 | ἀγχίμολον δέ οἱ ἦλθε Βοηθοΐδης Ἐτεωνεύς, ἀνστὰς ἐξ εὐνῆς, ἐπεὶ οὐ πολὺ ναῖεν ἀπ᾽ αὐτοῦ· τὸν πῦρ κῆαι ἄνωγε βοὴν ἀγαθὸς Μενέλαος ὀπτῆσαί τε κρεῶν· ὁ δ᾽ ἄρ᾽ οὐκ ἀπίθησεν ἀκούσας. αὐτὸς δ᾽ ἐς θάλαμον κατεβήσετο κηώεντα, |
Μόλις σηκώθηκε, ἔφτασε κοντὰ κι ὁ Ἐτεωνέας, ποὺ δὲν καθόταν μακριά· καὶ τοῦ 'πε ὁ γιὸς τοῦ Ἀτρέα ν' ἀνάψη ἀμέσως τὶς φωτιές, τὰ κρέατα νὰ ψήση, κι ἄκουσ' αὐτὸς τὴν προσταγή. Κι ὁ ἴδιος πῆγε τότε στὸ θάλαμο ὁ Μενέλαος τὸ μοσκομυρισμένο, |
100 | οὐκ οἶος, ἅμα τῷ γ᾽ Ἑλένη κίε καὶ Μεγαπένθης. ἀλλ᾽ ὅτε δή ῥ᾽ ἵκανον ὅθι κειμήλια κεῖτο, Ἀτρεΐδης μὲν ἔπειτα δέπας λάβεν ἀμφικύπελλον, υἱὸν δὲ κρητῆρα φέρειν Μεγαπένθε᾽ ἄνωγεν ἀργύρεον· Ἑλένη δὲ παρίστατο φωριαμοῖσιν, |
μὲ τὴν Ἑλένη ἀντάμα του καὶ μὲ τὸ Μεγαπένθη. Κι ἐκεῖ ποὺ φυλαγόντουσαν οἱ θησαυροὶ σὰ φτάσαν, πῆρε στὸ χέρι ὁ βασιλιὰς διπλόκουπο ποτήρι, κι εἶπε του γιοῦ του εν' ἀργυρὸ κροντηρι νἀ σηκώση· κι ἡ Ἑλένη στὰ σεντούκια της ζυγώνει, ποὺ εἶχε μέσα |
105 | ἔνθ᾽ ἔσαν οἱ πέπλοι παμποίκιλοι, οὓς κάμεν αὐτή. τῶν ἕν᾽ ἀειραμένη Ἑλένη φέρε, δῖα γυναικῶν, ὃς κάλλιστος ἔην ποικίλμασιν ἠδὲ μέγιστος, ἀστὴρ δ᾽ ὣς ἀπέλαμπεν· ἔκειτο δὲ νείατος ἄλλων. βὰν δ᾽ ἰέναι προτέρω διὰ δώματος, ἧος ἵκοντο |
ὡριόπλουμα φορέματα, δουλειὰ δική της ὅλα. Ἕν' ἀπὸ κεῖνα σήκωσε καὶ πῆρε η ὥρια Ἑλένη, ἀπ' ὅλα τὸ πλατύτερο καὶ πιὸ ὄμορφο στὸ ξόμπλι, ποὺ σὰν ἀστέρι ἦταν λαμπρό, καὶ κάτω ἀπ' ὅλα τό 'χε. Καὶ στὸν Τηλέμαχο ἤρθανε περνώντας τὰ παλάτια, |
110 | Τηλέμαχον· τὸν δὲ προσέφη ξανθὸς Μενέλαος· | κι ὁ ξανθομάλλης βασιλιὰς τοῦ μίλησε καὶ τοῦ εἶπε· |
"Τηλέμαχ᾽, ἦ τοι νόστον, ὅπως φρεσὶ σῇσι μενοινᾷς, ὥς τοι Ζεὺς τελέσειεν, ἐρίγδουπος πόσις Ἥρης. δώρων δ᾽, ὅσσ᾽ ἐν ἐμῷ οἴκῳ κειμήλια κεῖται, δώσω ὃ κάλλιστον καὶ τιμηέστατόν ἐστι. |
“ Τὸ γυρισμὸ ποὺ λαχταρᾶς, Τηλέμαχε, ἂς σοῦ δώση ὁ Δίας ὁ πολύβροντος, ὁ σύγκοιτος τῆς Ἥρας. Κι ἀπ' ὅσα δῶρα σπίτι μου φυλάω θησαυρισμένα, σοῦ δίνω τ' ὀμορφότερο, τὸ πιὸ βαριότιμό μου. |
|
115 | δώσω τοι κρητῆρα τετυγμένον· ἀργύρεος δὲ ἐστὶν ἅπας, χρυσῷ δ᾽ ἐπὶ χείλεα κεκράανται, ἔργον δ᾽ Ἡφαίστοιο· πόρεν δέ ἑ Φαίδιμος ἥρως, Σιδονίων βασιλεύς, ὅθ᾽ ἑὸς δόμος ἀμφεκάλυψε κεῖσέ με νοστήσαντα· τεῒν δ᾽ ἐθέλω τόδ᾽ ὀπάσσαι." |
Σοῦ δίνω ψιλοδούλευτο κροντήρι, ὅλο ἀσήμι, κι ἀπάνωθε τὰ χείλη του μὲ μάλαμα σμιγμένα· δουλειὰ τοῦ Ἡφαίστου· ὁ Φαίδιμος ὁ ἥρωας τό 'χει δώσει, ὁ ρήγας τῶ Σιδωνιτῶν, τότες ποὺ ἐδῶ γυρνώντας στ' ἀρχοντικό του κόνεψα· δικό σου θέλω νά 'ναι.” |
120 | ὣς εἰπὼν ἐν χειρὶ τίθει δέπας ἀμφικύπελλον ἥρως Ἀτρεΐδης· ὁ δ᾽ ἄρα κρητῆρα φαεινὸν θῆκ᾽ αὐτοῦ προπάροιθε φέρων κρατερὸς Μεγαπένθης, ἀργύρεον· Ἑλένη δὲ παρίστατο καλλιπάρῃος πέπλον ἔχουσ᾽ ἐν χερσίν, ἔπος τ᾽ ἔφατ᾽ ἔκ τ᾽ ὀνόμαζε· |
Εἶπε καὶ τὸ διπλόκουπο τοῦ πρόσφερε ποτήρι τοῦ Ἀτρέα ὁ γιὸς ὁ ἥρωας· καὶ τότε ὁ ἀντρειωμένος ὁ Μεγαπένθης ἔφερε κι ἀπίθωσε ὀμπροστά του τ' ἀστραφτερὸ κροντήρι του τ' ἀσημοδουλεμένο· Κατόπι ἡ κρινομάγουλη στάθη ὀμπροστά του Ἑλένη σηκώνοντας τὸ φόρεμα, κι ὀνόμασέ τον κι εἶπε· |
"δῶρόν τοι καὶ ἐγώ, τέκνον φίλε, τοῦτο δίδωμι, | “Τοῦτο κι ἐγώ, παιδάκι μου, τὸ δῶρο σοῦ χαρίζω, | |
125 | μνῆμ᾽ Ἑλένης χειρῶν, πολυηράτου ἐς γάμου ὥρην, σῇ ἀλόχῳ φορέειν· τῆος δὲ φίλῃ παρὰ μητρὶ κείσθω ἐνὶ μεγάρῳ. σὺ δέ μοι χαίρων ἀφίκοιο οἶκον ἐϋκτίμενον καὶ σὴν ἐς πατρίδα γαῖαν." |
ἀπ' τὴν Ἑλένη θύμημα γιὰ τὴ χρυσὴ τὴν ὥρα τοῦ γάμου σου, νὰ τὸ φορῆ ἡ καλή σου, κι ὡς τὰ τότες, ἂς τὸ φυλάη ἡ ἀγαπητὴ μανούλα σου στὸ σπίτι. Τώρα μὲ γειὰ καὶ μὲ χαρὰ νὰ τ' ἀξιωθῆς νὰ φτάσης στ' ἀρχοντικὸ παλάτι σου, στὴν ποθητή πατρίδα.” |
130 | ὣς εἰποῦσ᾽ ἐν χερσὶ τίθει, ὁ δ᾽ ἐδέξατο χαίρων. καὶ τὰ μὲν ἐς πείρινθα τίθει Πεισίστρατος ἥρως δεξάμενος, καὶ πάντα ἑῷ θηήσατο θυμῷ· τοὺς δ᾽ ἦγε πρὸς δῶμα κάρη ξανθὸς Μενέλαος. ἑζέσθην δ᾽ ἄρ᾽ ἔπειτα κατὰ κλισμούς τε θρόνους τε. |
Εἶπε, καὶ τοῦ τὸ πρόσφερε, κι αὐτὸς τὸ καλοδέχτη. Παίρνοντας τότες ὁ ἥρωας Πεισίστρατος, τὰ δῶρα, τὰ θάμασε καὶ τά 'βαλε μὲς στ' ἁμαξιοῦ τὴν κόφα. Κι ὁ ξανθουλὸς Μενέλαος τοὺς ἔφερε στὸν πύργο, κι ἐκεῖνοι ἀράδα στὰ θρονιὰ καθίσαν καὶ στὶς ἕδρες. |
135 | χέρνιβα δ᾽ ἀμφίπολος προχόῳ ἐπέχευε φέρουσα καλῇ χρυσείῃ, ὑπὲρ ἀργυρέοιο λέβητος, νίψασθαι· παρὰ δὲ ξεστὴν ἐτάνυσσε τράπεζαν. σῖτον δ᾽ αἰδοίη ταμίη παρέθηκε φέρουσα· εἴδατα πόλλ᾽ ἐπιθεῖσα, χαριζομένη παρεόντων· |
Καὶ μπρίκι γιὰ τὸ νίψιμο τοὺς φέρνει τότε ἡ βάγια, ὥριο χρυσό, καὶ χύνει τους στὴν ἀργυρὴ λεγένη γιὰ νὰ πλυθοῦν, καὶ στρώνει τους τὸ γυαλιστὸ τραπέζι. Σεμνὴ κελάρισσα ἔφερε ψωμὶ καὶ παραθέτει, κι ἀπὸ τὰ καλοφάγια της τοὺς ἔβαλε περίσσια. |
140 | πὰρ δὲ Βοηθοΐδης κρέα δαίετο καὶ νέμε μοίρας· οἰνοχόει δ᾽ υἱὸς Μενελάου κυδαλίμοιο. οἱ δ᾽ ἐπ᾽ ὀνείαθ᾽ ἑτοῖμα προκείμενα χεῖρας ἴαλλον. αὐτὰρ ἐπεὶ πόσιος καὶ ἐδητύος ἐξ ἔρον ἕντο, δὴ τότε Τηλέμαχος καὶ Νέστορος ἀγλαὸς υἱὸς |
Κι ὁ Ἐτεωνέας ἔκοβε καὶ μοίραζε τὸ κρέας, καθὼς κρασὶ τοὺς κέρνα ὁ γιὸς τοῦ δοξασμένου ρήγα. Κι αὐτοὶ ἅπλωναν τὰ χέρια τους στὰ φαγητὰ ὀμπροστά τους. Κι ἀπὸ φαῒ κι ἀπὸ πιοτὸ σὰ φράνθηκε ἡ καρδιά τους, πᾶνε ὁ Τηλέμαχος κι ὁ γιὸς τοῦ Νέστορα καὶ ζεύουν, |
145 | ἵππους τε ζεύγνυντ᾽ ἀνά θ᾽ ἅρματα ποικίλ᾽ ἔβαινον, ἐκ δ᾽ ἔλασαν προθύροιο καὶ αἰθούσης ἐριδούπου. τοὺς δὲ μετ᾽ Ἀτρεΐδης ἔκιε ξανθὸς Μενέλαος, οἶνον ἔχων ἐν χειρὶ μελίφρονα δεξιτερῆφι, ἐν δέπαϊ χρυσέῳ, ὄφρα λείψαντε κιοίτην. |
καὶ μὲς στ' ἁμάξι μπαίνουνε τ' ὀμορφοπλουμισμένο, καὶ βγαίνουν ἀπ' τὰ πρόθυρα κι ἀπ' τὸν πολύβοο πύργο. Τότες τοὺς ἦρθε ὁ ξανθουλὸς Μενέλαος τοῦ Ἀτρέα, χρυσὸ ποτήρι μὲ κρασὶ θεόγλυκο κρατώντας στὸ δεξὶ χέρι, στάξιμο νὰ κάμουν πρὶν κινήσουν. |
150 | στῆ δ᾽ ἵππων προπάροιθε, δεδισκόμενος δὲ προσηύδα· | Καὶ στάθηκε ὀμπρὸς στ' ἄλογα, καὶ χαιρετώντας εἶπε· |
"χαίρετον, ὦ κούρω, καὶ Νέστορι ποιμένι λαῶν εἰπεῖν· ἦ γὰρ ἐμοί γε πατὴρ ὣς ἤπιος ἦεν, ἧος ἐνὶ Τροίῃ πολεμίζομεν υἷες Ἀχαιῶν." |
“Γειά σας, παιδιά, καὶ πῆτε του τοῦ Νέστορα τοῦ ρήγα παρόμοια εὐκή· σὰν ἀγαθὸς μοῦ στάθηκε πατέρας ὅσον καιρὸ μαχόμασταν οἱ Ἀχαιοὶ στὴν Τροία.” |
|
τὸν δ᾽ αὖ Τηλέμαχος πεπνυμένος ἀντίον ηὔδα· | Κι ὁ γνωστικὸς Τηλέμαχος τοῦ ἀπολογήθη κι εἶπε· | |
155 | "καὶ λίην κείνῳ γε, διοτρεφές, ὡς ἀγορεύεις, πάντα τάδ᾽ ἐλθόντες καταλέξομεν· αἲ γὰρ ἐγὼν ὣς νοστήσας Ἰθάκηνδε, κιχὼν Ὀδυσῆ᾽ ἐνὶ οἴκῳ, εἴποιμ᾽ ὡς παρὰ σεῖο τυχὼν φιλότητος ἁπάσης ἔρχομαι, αὐτὰρ ἄγω κειμήλια πολλὰ καὶ ἐσθλά." |
“Σὰ φτάσουμε, ὦ διόθρεφτε, θὰ τοῦ τὰ ποῦμε ἐκείνου ὅλα καθὼς ἐσὺ τὰ λὲς· μακάρι καὶ στὸ Θιάκι ἔτσι νὰ φτάσω, καὶ νὰ βρῶ τὸν Ὀδυσσέα στὸ σπίτι, καὶ πόση ἀγάπη μοῦ 'δειξες νὰ πῶ, καὶ πῶς γυρίζω μαζί μου φέρνοντας λαμπρὰ καὶ πάμπολλα σου δῶρα.” |
160 | ὣς ἄρα οἱ εἰπόντι ἐπέπτατο δεξιὸς ὄρνις, αἰετὸς ἀργὴν χῆνα φέρων ὀνύχεσσι πέλωρον, ἥμερον ἐξ αὐλῆς· οἱ δ᾽ ἰΰζοντες ἕποντο ἀνέρες ἠδὲ γυναῖκες· ὁ δέ σφισιν ἐγγύθεν ἐλθὼν δεξιὸς ἤϊξε πρόσθ᾽ ἵππων· οἱ δὲ ἰδόντες |
Κι αὐτὰ σὰν εἶπε, πέταξε πουλὶ πρὸς τὰ δεξά του, ἀϊτός, κι εἶχε στὰ νύχια του λευκὴ πελώρια χήνα, ἥμερη, μέσ' ἀπ' τὴν αὐλή· καὶ τρέχανε κατόπι γυναῖκες κι ἄντρες κράζοντας· καὶ τὸ πουλὶ κοντά τους ἦρθε καὶ χούμηξε δεξὰ στ 'ἄλογα ὀμπρὸς πετώντας· |
165 | γήθησαν, καὶ πᾶσιν ἐνὶ φρεσὶ θυμὸς ἰάνθη. τοῖσι δὲ Νεστορίδης Πεισίστρατος ἤρχετο μύθων· |
κι εἶδαν αὐτοὶ καὶ χάρηκαν κι ἀναγαλλιάσαν ὅλοι. Καὶ τότες ὁ Πεισίστρατος τοῦ Νέστορα αὐτὰ εἶπε· |
"φράζεο δή, Μενέλαε διοτρεφές, ὄρχαμε λαῶν, ἢ νῶϊν τόδ᾽ ἔφηνε θεὸς τέρας ἦε σοὶ αὐτῷ." |
“ Στοχάσου τώρα, διόθρεφτε Μενέλαε, βασιλέα, ἂν τὸ σημάδι αὐτὸ ὁ θεὸς τὸ δείχνη ἐμᾶς ἢ ἐσένα.” |
|
ὣς φάτο, μερμήριξε δ᾽ ἀρηΐφιλος Μενέλαος, | Εἶπε, κι ὁ πολεμόχαρος Μενέλαος συλλογιόταν | |
170 | ὅππως οἱ κατὰ μοῖραν ὑποκρίναιτο νοήσας. τὸν δ᾽ Ἑλένη τανύπεπλος ὑποφθαμένη φάτο μῦθον· |
νὰ βρῆ τὸ νόημα καὶ σωστὰ νὰ τοῦ τὸ ξεδιαλύνη. Μὰ ἡ λαμπροφόρα πρόλαβε ἡ Ἑλένη καὶ τοὺς εἶπε· |
"κλῦτέ μευ· αὐτὰρ ἐγὼ μαντεύσομαι, ὡς ἐνὶ θυμῷ ἀθάνατοι βάλλουσι καὶ ὡς τελέεσθαι ὀΐω. ὡς ὅδε χῆν᾽ ἥρπαξ᾽ ἀτιταλλομένην ἐνὶ οἴκῳ |
“Ἀκοῦτε, ἐγὼ σᾶς τὸ ξηγῶ καθὼς στὸ νοῦ μου μέσα οἱ ἀθάνατοι τὸ βάζουνε, καὶ λέω πὼς ἔτσι θά 'βγη. Σὰν πού 'ρθε ὁ ἀϊτὸς ἀπ' τὸ βουνό, ποὺ ἔχει γενιὰ καὶ φύτρα, |
|
175 | ἐλθὼν ἐξ ὄρεος, ὅθι οἱ γενεή τε τόκος τε, ὣς Ὀδυσεὺς κακὰ πολλὰ παθὼν καὶ πόλλ᾽ ἐπαληθεὶς οἴκαδε νοστήσει καὶ τίσεται· ἠὲ καὶ ἤδη οἴκοι, ἀτὰρ μνηστῆρσι κακὸν πάντεσσι φυτεύει." |
κι ἀπ' τὴν αὐλή της ἅρπαξε τὴ φυλαγμένη χήνα, ἔτσι ὁ Δυσσέας στὸ σπίτι του, σὰν πλανηθῆ καὶ πάθη, θένα 'ρθη καὶ θὰ γδικιωθῆ· μπορεῖ καὶ νά 'ρθε κιόλας, καὶ νὰ σκαρώνη φοβερὰ δεινὰ γιὰ τοὺς μνηστῆρες. ” |
τὴν δ᾽ αὖ Τηλέμαχος πεπνυμένος ἀντίον ηὔδα· | Κι ὁ γνωστικὸς Τηλέμαχος ἀπολογήθη κι εἶπε· | |
180 | "οὕτω νῦν Ζεὺς θείη, ἐρίγδουπος πόσις Ἥρης· τῷ κέν τοι καὶ κεῖθι θεῷ ὣς εὐχετοῴμην." |
“Νὰ δώση ὁ Δίας ὁ βροντηχτής, ὁ σύγκοιτος τῆς Ἥρας, κι ἀπὸ κεῖ πέρα τότ' ἐγὼ σᾶ θεὰ θὰ σὲ δοξάζω. ” |
ἦ καὶ ἐφ᾽ ἵπποιϊν μάστιν βάλεν· οἱ δὲ μάλ᾽ ὦκα ἤϊξαν πεδίονδε διὰ πτόλιος μεμαῶτες. οἱ δὲ πανημέριοι σεῖον ζυγὸν ἀμφὶς ἔχοντες. |
Καὶ τ' ἄλογα μαστίγωσε, καὶ κεῖνα πῆραν δρόμο, κι ἀπὸ τὴ χώρα διάβηκαν καὶ χύθηκαν στὸν κάμπο· Πὰς στὰ λαιμά τους ὁ ζυγὸς ὁλημερὶς κουνοῦσε, |
|
185 | δύσετό τ᾽ ἠέλιος σκιόωντό τε πᾶσαι ἀγυιαί· ἐς Φηρὰς δ᾽ ἵκοντο Διοκλῆος ποτὶ δῶμα, υἱέος Ὀρτιλόχοιο, τὸν Ἀλφειὸς τέκε παῖδα. ἔνθα δὲ νύκτ᾽ ἄεσαν ὁ δὲ τοῖς πὰρ ξείνια θῆκεν. |
μὰ ὁ ἥλιος σὰ βασίλεψε κι ἀπόσκιωσαν οἱ δρόμοι, στὶς Φῆρες σταματήσανε, στοὺς πύργους τοῦ Διοκλέα, ποὺ ἤτανε γιὸς τοῦ Ὀρσίλοχου, καὶ τ' Ἀλφειοῦ ἦταν 'γγόνι. Ἐκεῖ ξενύχτισαν, κι αὐτὸς φιλόξενα τοὺς δέχτη. |
ἦμος δ᾽ ἠριγένεια φάνη ῥοδοδάκτυλος Ἠώς, | Ἔφεξ' ἡ ροδοδάχτυλη τῆς νύχτας κόρη Αὐγούλα, | |
190 | ἵππους τε ζεύγνυντ᾽ ἀνά θ᾽ ἅρματα ποικίλ᾽ ἔβαινον, ἐκ δ᾽ ἔλασαν προθύροιο καὶ αἰθούσης ἐριδούπου· μάστιξεν δ᾽ ἐλάαν, τὼ δ᾽ οὐκ ἄκοντε πετέσθην. αἶψα δ᾽ ἔπειθ᾽ ἵκοντο Πύλου αἰπὺ πτολίεθρον· καὶ τότε Τηλέμαχος προσεφώνεε Νέστορος υἱόν· |
ζέψανε κι ἀνεβήκανε στὸ πλουμισμένο ἁμάξι, καὶ βγῆκαν ἀπ' τὰ πρόθυρα κι ἀπ' τὸν πολύβοο πύργο· δίνει βιτσιὰ στ' ἀλόγατα, κι αὐτὰ γοργοπετάξαν. Γλήγορα φτάνουν στ' ἁψηλὰ τῆς Πύλος κατατόπια, καὶ τότε εἶπε ὁ Τηλέμαχος στοῦ Νέστορα τὸ τέκνο· |
195 | "Νεστορίδη, πῶς κέν μοι ὑποσχόμενος τελέσειας μῦθον ἐμόν; ξεῖνοι δὲ διαμπερὲς εὐχόμεθ᾽ εἶναι ἐκ πατέρων φιλότητος, ἀτὰρ καὶ ὁμήλικές εἰμεν· ἥδε δ᾽ ὁδὸς καὶ μᾶλλον ὁμοφροσύνῃσιν ἐνήσει. μή με παρὲξ ἄγε νῆα, διοτρεφές, ἀλλὰ λίπ᾽ αὐτοῦ, |
“ Καλέ μου, τάχα θά 'στεργες ὅ,τι σοῦ πῶ νὰ κάνης ; Παινιόμαστε πὼς ἄπειρη μᾶς ἔφερε φιλία ἡ ἀγάπη τῶν πατέρων μας, κι ὁμήλικους μᾶς δένει· μὰ πιὸ βαθιὰ ἑνωθήκαμε μὲ τὸ ταξίδι ἐτοῦτο. Μὴν προσπεράσης, διόθρεφτε, τὸ πλοῖο, μόν' ἄφησέ με |
200 | μή μ᾽ ὁ γέρων ἀέκοντα κατάσχῃ ᾧ ἐνὶ οἴκῳ ἱέμενος φιλέειν· ἐμὲ δὲ χρεὼ θᾶσσον ἱκέσθαι." |
ἐδῶ, μὴν τύχη σπίτι του καὶ μὲ κρατήση ὁ γέρος νὰ μὲ φιλέψη, ὅσο πολὺ κι ἂ βιάζουμαι νὰ φτάσω.” |
"ὣς φάτο, Νεστορίδης δ᾽ ἄρ᾽ ἑῷ συμφράσσατο θυμῷ, ὅππως οἱ κατὰ μοῖραν ὑποσχόμενος τελέσειεν. ὧδε δέ οἱ φρονέοντι δοάσσατο κέρδιον εἶναι· |
Εἶπε, κι ὁ γιὸς τοῦ Νέστορα στοχάστη μὲς στὸ νοῦ του πὼς κάλλιο στοῦ Τηλέμαχου τὸ θέλημα νὰ στέρξη. Καὶ νά, τί συλλογίστηκε πὼς εἶναι πιὸ συφέρο· |
|
205 | στρέψ᾽ ἵππους ἐπὶ νῆα θοὴν καὶ θῖνα θαλάσσης, νηῒ δ᾽ ἐνὶ πρύμνῃ ἐξαίνυτο κάλλιμα δῶρα, ἐσθῆτα χρυσόν τε, τά οἱ Μενέλαος ἔδωκε· καί μιν ἐποτρύνων ἔπεα πτερόεντα προσηύδα· |
κατὰ τὸ πλοῖο στὸ γιαλὸ τ' ἀλόγατα γυρίζει, κι ὅλα τὰ δῶρα τὰ λαμπρὰ στὴν πρύμνη μέσα ἀδειάζει, ποὺ τοῦ 'δωσε ὁ Μενέλαος, φόρεμα καὶ χρυσάφι· καὶ τότες τὸν παρακινεῖ μὲ λόγια φτερωμένα· |
"σπουδῇ νῦν ἀνάβαινε κέλευέ τε πάντας ἑταίρους, | “ Τρέξε κι ἀνέβα τώρα ἐσὺ, πὲς νά 'ρθουν κι οἱ συντρόφοι, | |
210 | πρὶν ἐμὲ οἴκαδ᾽ ἱκέσθαι ἀπαγγεῖλαί τε γέροντι. εὖ γὰρ ἐγὼ τόδε οἶδα κατὰ φρένα καὶ κατὰ θυμόν· οἷος κείνου θυμὸς ὑπέρβιος, οὔ σε μεθήσει, ἀλλ᾽ αὐτὸς καλέων δεῦρ᾽ εἴσεται, οὐδέ ἕ φημι ἂψ ἰέναι κενεόν· μάλα γὰρ κεχολώσεται ἔμπης." |
πρὶν φτάσω ἐγὼ στὸν πύργο μας, καὶ πρὶν τ' ἀκούση ὁ γέρος. 210 Γιατὶ καλὰ κατέχω το στὰ φρένα καὶ στὸ νοῦ μου, πὼς ὄντας δυνατόγνωμος, δὲ θὰ σ' ἀφήση, θά 'ρθη νὰ σὲ φωνάξη, κι ἄπραγος θαρρῶ δὲ θὰ γυρίση, τὶ τὴν ψυχή του ἀκράτητος θυμὸς θά 'χη πιασμένη. ” |
215 | ὣς ἄρα φωνήσας ἔλασεν καλλίτριχας ἵππους ἂψ Πυλίων εἰς ἄστυ, θοῶς δ᾽ ἄρα δώμαθ᾽ ἵκανε. Τηλέμαχος δ᾽ ἑτάροισιν ἐποτρύνων ἐκέλευσεν· |
Καὶ τὰ λαμπρότριχα ἄλογα χτυπάει μὲ τὸ μαστίγι, κατὰ τὴν Πύλο, καὶ γοργὰ στ' ἀρχοντικό τους φτάνει. Συνάμα κι ὁ Τηλέμαχος προστάζει τοὺς συντρόφους· |
"ἐγκοσμεῖτε τὰ τεύχε᾽, ἑταῖροι, νηῒ μελαίνῃ, αὐτοί τ᾽ ἀμβαίνωμεν, ἵνα πρήσσωμεν ὁδοῖο." |
“ Γιὰ συγυρίστε τ' ἄρμενα, παιδιὰ, στὸ μαῦρο πλοῖο, κι ἂς ἀνεβαίνουμε κι ἐμεῖς ν' ἀρχίζουμε τὸ δρόμο. ” |
|
220 | "ὣς ἔφαθ᾽, οἱ δ᾽ ἄρα τοῦ μάλα μὲν κλύον ἠδ᾽ ἐπίθοντο, αἶψα δ᾽ ἄρ᾽ εἴσβαινον καὶ ἐπὶ κληῖσι καθῖζον. ἦ τοι ὁ μὲν τὰ πονεῖτο καὶ εὔχετο, θῦε δ᾽ Ἀθήνῃ νηῒ πάρα πρυμνῇ· σχεδόθεν δέ οἱ ἤλυθεν ἀνὴρ τηλεδαπός, φεύγων ἐξ Ἄργεος ἄνδρα κατακτάς, |
Εἶπε, κι ἐκεῖνοι πρόθυμα τὴν προσταγή του ἀκοῦσαν, καὶ μπῆκαν καὶ καθίσανε στοῦ καραβιοῦ τοὺς πάγκους. Αὐτὰ νοιαζόταν, κι ἔκανε σιμὰ στὴν πρύμνη στάξες καὶ προσευκὲς στὴν Ἀθηνᾶ· κι ἦρθε σιμά του ξένος μάντης ποὺ σκότωσε ἄνθρωπο, καὶ νὰ ξεφύγη ζήτα· |
225 | μάντις· ἀτὰρ γενεήν γε Μελάμποδος ἔκγονος ἦεν, ὃς πρὶν μέν ποτ᾽ ἔναιε Πύλῳ ἔνι, μητέρι μήλων, ἀφνειὸς Πυλίοισι μέγ᾽ ἔξοχα δώματα ναίων· δὴ τότε γ᾽ ἄλλων δῆμον ἀφίκετο, πατρίδα φεύγων Νηλέα τε μεγάθυμον, ἀγαυότατον ζωόντων, |
ἀπ' τὸν Μελάμποδα ἔρχονταν ἡ φύτρα κι ἡ γενιά του, ποὺ μιὰ φορὰ ζοῦσε κι αὐτὸς στὴν ἀρνοθρέφτρα Πύλο, κι εἶχε ἐκεῖ πλούτια ἀρίφνητα κι ἀρχοντικὰ παλάτια· κατόπι ξενιτεύτηκε κι ἀφῆκε τὸ Νηλέα, τὸ ρήγα τὸν τρανόψυχο, τοῦ κόσμου τὸ καμάρι, |
230 | ὅς οἱ χρήματα πολλὰ τελεσφόρον εἰς ἐνιαυτὸν εἶχε βίῃ. ὁ δὲ τῆος ἐνὶ μεγάροις Φυλάκοιο δεσμῷ ἐν ἀργαλέῳ δέδετο, κρατέρ᾽ ἄλγεα πάσχων εἵνεκα Νηλῆος κούρης ἄτης τε βαρείης, τήν οἱ ἐπὶ φρεσὶ θῆκε θεὰ δασπλῆτις Ἐρινύς. |
ποὺ χρόνο κράταε ἁλάκερο τὸ βιός του μὲ τὴ βία, ὅταν ἐκεῖνος κλειότανε στοὺς πύργους τοῦ Φυλάκου, δεμένος μὲ τὶς ἅλυσες, καὶ βάσανα τραβώντας γιὰ τοῦ Νηλέα τὴν κορασιά, κι ἀπ' τὴν βαρειὰ τὴν τρέλλα ποὺ ἡ Ἐρινύα ἡ φοβερὴ θεὰ τοῦ 'ριξε ἀπάνω. |
235 | ἀλλ᾽ ὁ μὲν ἔκφυγε κῆρα καὶ ἤλασε βοῦς ἐριμύκους ἐς Πύλον ἐκ Φυλάκης καὶ ἐτίσατο ἔργον ἀεικὲς ἀντίθεον Νηλῆα, κασιγνήτῳ δὲ γυναῖκα ἠγάγετο πρὸς δώμαθ᾽. ὁ δ᾽ ἄλλων ἵκετο δῆμον, Ἄργος ἐς ἱππόβοτον· τόθι γάρ νύ οἱ αἴσιμον ἦεν |
Ὡς τόσο τότες γλύτωσε, καὶ μπόρεσε νὰ φέρη τὰ βόδια τὰ μουγγρόφωνα στὴν Πύλο ἀπ' τὴ Φυλάκη, γδικιώνοντας τὴν ἄνομη πράξη τοῦ θείου Νηλέα, κι ἔτσι ἔφερε τὴν κορασιὰ στ' ἀδέρφι του στεφάνι. Κατόπι ξενιτεύτηκε στ' ἀλογοβόσκητο Ἄργος, |
240 | ναιέμεναι πολλοῖσιν ἀνάσσοντ᾽ Ἀργείοισιν ἔνθα δ᾽ ἔγημε γυναῖκα καὶ ὑψερεφὲς θέτο δῶμα, γείνατο δ᾽ Ἀντιφάτην καὶ Μάντιον, υἷε κραταιώ. Ἀντιφάτης μὲν ἔτικτεν Ὀϊκλῆα μεγάθυμον, αὐτὰρ Ὀϊκλείης λαοσσόον Ἀμφιάραον, |
γιατ' ἤτανε γραφτό του ἐκεῖ νὰ ζήση καὶ νὰ γίνη ρήγας περίσσιων Ἀργιτῶν. Καὶ πῆρ' ἐκεῖ γυναίκα, κι ἔστησε σπίτι ἀρχοντικό, καὶ γέννησε δυὸ τέκνα, δυὸ δυνατοὺς λεβέντηδες, τὸ Μάντιο κι Ἀντιφάτη. Καὶ τὸν τρανόψυχο Ὀϊκλῆ γέννησε ὁ Ἀντιφάτης, |
245 | ὃν περὶ κῆρι φίλει Ζεύς τ᾽ αἰγίοχος καὶ Ἀπόλλων παντοίην φιλότητ᾽· οὐδ᾽ ἵκετο γήραος οὐδόν, ἀλλ᾽ ὄλετ᾽ ἐν Θήβῃσι γυναίων εἵνεκα δώρων. |
κι ὁ Ὀϊκλῆς τὸν Ἀμφιάραο, τῆς λεβεντιᾶς τὸν πύργο, ποὺ τοῦ 'χε ἀγάπη περισσὴ κι ὁ αἰγιδοφόρος Δίας, κι ὁ Φοῖβος· μὰ δὲν ἔφτασε στῶ γερατειῶν τὴ θύρα, παρὰ στὴ Θήβα χάθηκε ἀπ' τὰ δῶρα τῆς γυναίκας. |
τοῦ δ᾽ υἱεῖς ἐγένοντ᾽ Ἀλκμαίων Ἀμφίλοχός τε. Μάντιος αὖ τέκετο Πολυφείδεά τε Κλεῖτόν τε· |
Δυὸ γιοὺς αὐτός, Ἀμφίλοχο κι Ἀλκμαίωνα, εἶχε κάμει. Ὁ Μάντιος πάλι γέννησε Κλεῖτο καὶ Πολυφείδη· |
|
250 | ἀλλ᾽ ἦ τοι Κλεῖτον χρυσόθρονος ἥρπασεν Ἠὼς κάλλεος εἵνεκα οἷο, ἵν᾽ ἀθανάτοισι μετείη· αὐτὰρ ὑπέρθυμον Πολυφείδεα μάντιν Ἀπόλλων θῆκε βροτῶν ὄχ᾽ ἄριστον, ἐπεὶ θάνεν Ἀμφιάραος· ὅς ῥ᾽ Ὑπερησίηνδ᾽ ἀπενάσσατο πατρὶ χολωθείς, |
τὸν Κλεῖτο στοὺς ἀθάνατους ἡ Αὐγὴ ἡ χρυσοθρονοῦσα τὸν πῆρε γιὰ τὰ κάλλη του· τὸν Πολυφείδη ὁ Φοῖβος Ἀπόλλωνας τὸν ὅρισε τοῦ κόσμου πρῶτο μάντη σὰν πέθαν' ὁ Ἀμφιάραος· μὰ στὴν Ὑπερησία, σὰ μάλωσε μὲ τὸ γονιό, νὰ κατοικήση πῆγε, |
255 | ἔνθ᾽ ὅ γε ναιετάων μαντεύετο πᾶσι βροτοῖσιν. | καὶ σ' ὅλους τοὺς θνητοὺς τῆς γῆς προφήτευε ἀποκεῖθε. |
τοῦ μὲν ἄρ᾽ υἱὸς ἐπῆλθε, Θεοκλύμενος δ᾽ ὄνομ᾽ ἦεν, ὃς τότε Τηλεμάχου πέλας ἵστατο· τὸν δ᾽ ἐκίχανεν σπένδοντ᾽ εὐχόμενόν τε θοῇ παρὰ νηῒ μελαίνῃ, καί μιν φωνήσας ἔπεα πτερόεντα προσηύδα· |
Ἐκείνου ὁ γιός, Θεοκλύμενο τὸν ἔλεγαν, τότε ἦρθε καὶ στάθη στὸν Τηλέμαχο κοντά, στὴν ὥρα ἀπάνω ποὺ προσευκόταν κι ἔσταζε σιμὰ στὸ μαῦρο πλοῖο, καὶ φώναξέ τον, κι εἶπε του μὲ λόγια φτερωμένα· |
|
260 | "ὦ φίλ᾽, ἐπεί σε θύοντα κιχάνω τῷδ᾽ ἐνὶ χώρῳ, λίσσομ᾽ ὑπὲρ θυέων καὶ δαίμονος, αὐτὰρ ἔπειτα σῆς τ᾽ αὐτοῦ κεφαλῆς καὶ ἑταίρων, οἵ τοι ἕπονται, εἰπέ μοι εἰρομένῳ νημερτέα μηδ᾽ ἐπικεύσῃς· τίς πόθεν εἶς ἀνδρῶν; πόθι τοι πόλις ἠδὲ τοκῆες;" |
“Ὦ φίλε, ἀφοῦ σὲ βρῆκα ἐδῶ στὴν ὥρα τῆς θυσίας, παρακαλῶ σε, γιὰ τὸ θεό, γι' αὐτὰ ποὺ θυσιάζεις, μὰ καὶ γιὰ ἐσένα, καὶ γι' αὐτοὺς ποὺ ἐδῶ σὲ συντροφεύουν, λέγε μου αὐτὸ ποὺ σὲ ρωτῶ, καὶ τίποτα μὴν κρύβης· ποιός εἶσαι ; ποιά 'ναι ἡ φύτρα σου, κι ἡ χώρα κι οἱ γονιοί σου ;” |
265 | τὸν δ᾽ αὖ Τηλέμαχος πεπνυμένος ἀντίον ηὔδα· "τοιγὰρ ἐγώ τοι, ξεῖνε, μάλ᾽ ἀτρεκέως ἀγορεύσω. ἐξ Ἰθάκης γένος εἰμί, πατὴρ δέ μοί ἐστιν Ὀδυσσεύς, εἴ ποτ᾽ ἔην· νῦν δ᾽ ἤδη ἀπέφθιτο λυγρῷ ὀλέθρῳ. τοὔνεκα νῦν ἑτάρους τε λαβὼν καὶ νῆα μέλαιναν |
Κι ὁ γνωστικὸς Τηλέμαχος γυρίζει καὶ τοῦ κρένει· “Μὲ ἀλήθεια ἐγὼ θὰ σοῦ τὰ πῶ τὰ πού ρωτᾶς, ὦ ξένε· τὸ Θιάκι ἐμένα ὁ τόπος μου, Ὀδυσσέας ὁ γονιός μου, σὰ ζοῦσε κι ἦταν· τώρ' αὐτὸν κακὸ τὸν βρῆκε τέλος. Γι' αὐτὸ δὰ πῆρα συντροφιά, καὶ βγῆκα μὲ καράβι, |
270 | ἦλθον πευσόμενος πατρὸς δὴν οἰχομένοιο." | νὰ μάθω γιὰ τὸν κύρη μου, τὸν πολυπλανεμένο. ” |
τὸν δ᾽ αὖτε προσέειπε Θεοκλύμενος θεοειδής· "οὕτω τοι καὶ ἐγὼν ἐκ πατρίδος, ἄνδρα κατακτὰς ἔμφυλον· πολλοὶ δὲ κασίγνητοί τε ἔται τε Ἄργος ἀν᾽ ἱππόβοτον, μέγα δὲ κρατέουσιν Ἀχαιῶν. |
Κι ὁ θεόμορφος Θεοκλύμενος ἀπάντησέ του κι εἶπε· “Κι ἐγὼ ἀπ' τὸν τόπο μου ἔφυγα, τὶ σκότωσα πατριώτη, ποὺ ἦταν πολλὰ κι ἀρίθμητα τ' ἀδέρφια κι οἱ γενιές του, στ' Ἄργος τ' ἀλογοβόσκητο, τῶν Ἀχαιῶν οἱ πρῶτοι. |
|
275 | τῶν ὑπαλευάμενος θάνατον καὶ κῆρα μέλαιναν φεύγω, ἐπεί νύ μοι αἶσα κατ᾽ ἀνθρώπους ἀλάλησθαι. ἀλλά με νηὸς ἔφεσσαι, ἐπεί σε φυγὼν ἱκέτευσα, μή με κατακτείνωσι· διωκέμεναι γὰρ ὀΐω." |
Μιὰς κι ἀπ' ἐκείνους μπόρεσα τὸ χάρο νὰ γλυτώσω φεύγω μακριά, κι εἶναι γραφτὸ στὸν κόσμο νὰ πλανιέμαι. Προσπέφτω σου, καὶ πάρε με στὸ πλοῖο, γιατὶ κιόλα θαρρῶ μὲ κυνηγοῦν αὐτοὶ γιὰ νὰ μὲ θανατώσουν. ” |
τὸν δ᾽ αὖ Τηλέμαχος πεπνυμένος ἀντίον ηὔδα· | Κι ὁ γνωστικὸς Τηλέμαχος ἀπολογήθη κι εἶπε· | |
280 | "οὐ μὲν δή σ᾽ ἐθέλοντά γ᾽ ἀπώσω νηὸς ἐΐσης, ἀλλ᾽ ἕπευ· αὐτὰρ κεῖθι φιλήσεαι, οἷά κ᾽ ἔχωμεν." |
“Ἀπ' τὸ καλόφτιαστό μου ἐγὼ καράβι δὲ σὲ διώχνω· ἀνέβα, κι ὅ,τι βρίσκεται στὸ πλοῖο θὰ σὲ φιλέψω. ” |
ὣς ἄρα φωνήσας οἱ ἐδέξατο χάλκεον ἔγχος, καὶ τό γ᾽ ἐπ᾽ ἰκριόφιν τάνυσεν νεὸς ἀμφιελίσσης· ἂν δὲ καὶ αὐτὸς νηὸς ἐβήσετο ποντοπόροιο. |
Εἶπε, κι ἀπὸ τὸ χέρι του τὸ χάλκινο κοντάρι πῆρε, καὶ δίπλα τό 'θεσε μὲς στὸ γερτὸ καράβι· ἀπάνω στὸ πλεούμενο κι ὁ ἴδιος του ἀνεβαίνει, |
|
285 | ἐν πρύμνῃ δ᾽ ἄρ᾽ ἔπειτα καθέζετο, πὰρ δὲ οἷ αὐτῷ εἷσε Θεοκλύμενον· τοὶ δὲ πρυμνήσι᾽ ἔλυσαν. Τηλέμαχος δ᾽ ἑτάροισιν ἐποτρύνας ἐκέλευσεν ὅπλων ἅπτεσθαι· τοὶ δ᾽ ἐσσυμένως ἐπίθοντο. ἱστὸν δ᾽ εἰλάτινον κοίλης ἔντοσθε μεσόδμης |
καὶ παίρνει τὸ Θεοκλύμενο στὴν πρύμνη καὶ σιμά του. Ὡς τόσο τὰ πρυμόσκοινα ξελῦσαν οἱ συντρόφοι, καὶ πρόσταξε ὁ Τηλέμαχος καλώντας τους νὰ πιάσουν νὰ βάλουν τ' ἄρμενα· κι αὐτοὶ μὲ βιάση τὸν ἀκοῦσαν. Σηκώσανε καὶ στήσανε τὸ ἐλάτινο κατάρτι |
290 | στῆσαν ἀείραντες, κατὰ δὲ προτόνοισιν ἔδησαν, ἕλκον δ᾽ ἱστία λευκὰ ἐϋστρέπτοισι βοεῦσι. τοῖσιν δ᾽ ἴκμενον οὖρον ἵει γλαυκῶπις Ἀθήνη, λάβρον ἐπαιγίζοντα δι᾽ αἰθέρος, ὄφρα τάχιστα νηῦς ἀνύσειε θέουσα θαλάσσης ἁλμυρὸν ὕδωρ. |
στὸ μεσοδόκι τὸ σκαφτό, τὸ δέσανε μὲ ξάρτια, καὶ μὲ καλόστριφτα λουριὰ τ' ἄσπρα πανιὰ τραβῆξαν. Τότες ἡ δέσποινα Ἀθηνᾶ πρύμο ἄνεμο τοὺς στέλνει, ποὺ ἀπ' τὸν αἰθέρα χύνονταν, γοργὰ γιὰ ν' ἀρμενίση πὰς στὶς ἁρμυροθάλασσες τὸ πλοῖο. Καὶ πέρασαν |
295 | βὰν δὲ παρὰ Κρουνοὺς καὶ Χαλκίδα καλλιρέεθρον. | ἀπόξω ἀπ' τοὺς Κρουνοὺς κι ἀπ' τὴν καλόνερη Χαλκίδα. |
δύσετό τ᾽ ἠέλιος σκιόωντό τε πᾶσαι ἀγυιαί· ἡ δὲ Φεὰς ἐπέβαλλεν ἐπειγομένη Διὸς οὔρῳ ἠδὲ παρ᾽ Ἤλιδα δῖαν, ὅθι κρατέουσιν Ἐπειοί. ἔνθεν δ᾽ αὖ νήσοισιν ἐπιπροέηκε θοῇσιν, |
Κι ὁ γήλιος σὰ βασίλευε, κι ἀπόσκιωναν οἱ δρόμοι, μὲ τοῦ Διὸς τὸν ἄνεμο γιὰ τὶς Φεὲς τραβοῦσε, καὶ γιὰ τὴ θεία τὴν Ἤλιδα, ποὺ Ἐπειῶτες τὴν ὁρίζουν· καὶ στὰ βραχόσπαρτα νησιὰ πλώρη ἔβαλε ἀποκεῖθε, |
|
300 | ὁρμαίνων ἤ κεν θάνατον φύγοι ἦ κεν ἁλώῃ. | ἂν θὰ γλυτώση ἢ θὰ χαθῆ στὸ νοῦ του μελετώντας. |
τὼ δ᾽ αὖτ᾽ ἐν κλισίῃ Ὀδυσεὺς καὶ δῖος ὑφορβὸς δορπείτην· παρὰ δέ σφιν ἐδόρπεον ἀνέρες ἄλλοι. αὐτὰρ ἐπεὶ πόσιος καὶ ἐδητύος ἐξ ἔρον ἕντο, τοῖς δ᾽ Ὀδυσεὺς μετέειπε, συβώτεω πειρητίζων, |
Ὡς τόσο στὴν καλύβα ἐκεῖ δειπνοῦσε ὁ Ὀδυσσέας μὲ τὸ χοιροβοσκό· σιμὰ δειπνούσανε κι οἱ ἄλλοι. Κι ἀπὸ φαῒ κι ἀπὸ πιοτὸ σὰ φράνθηκε ἡ καρδιά τους, ρωτάει ὁ Δυσσέας τὸν καλὸ βοσκό, νὰ δοκιμάση |
|
305 | ἤ μιν ἔτ᾽ ἐνδυκέως φιλέοι μεῖναί τε κελεύοι αὐτοῦ ἐνὶ σταθμῷ, ἦ ὀτρύνειε πόλινδε· |
ἂν τὸν πονάη εἰλικρικὰ κι ἂν θᾶ τοῦ πῆ νὰ μείνη ἐκεῖ στὴ στάνη, ἢ θὰ τοῦ πῆ στὴ χώρα νὰ κινήση· |
"κέκλυθι νῦν, Εὔμαιε, καὶ ἄλλοι πάντες ἑταῖροι· ἠῶθεν προτὶ ἄστυ λιλαίομαι ἀπονέεσθαι πτωχεύσων, ἵνα μή σε κατατρύχω καὶ ἑταίρους. |
“Ἄκουσε τώρα, ὦ γέροντα, κι οἱ ἄλλοι ἐσεῖς συντρόφοι, στὴ χώρα θέλω τὸ ταχὺ νὰ πάω νὰ διακονεύω, νὰ μὴ σᾶς γίνω βαρετὸς κι ἐσὲ καὶ στοὺς συντρόφους. |
|
310 | ἀλλά μοι εὖ θ᾽ ὑπόθευ καὶ ἅμ᾽ ἡγεμόν᾽ ἐσθλὸν ὄπασσον ὅς κέ με κεῖσ᾽ ἀγάγῃ· κατὰ δὲ πτόλιν αὐτὸς ἀνάγκῃ πλάγξομαι, αἴ κέν τις κοτύλην καὶ πύρνον ὀρέξῃ. καί κ᾽ ἐλθὼν πρὸς δώματ᾽ Ὀδυσσῆος θείοιο ἀγγελίην εἴποιμι περίφρονι Πηνελοπείῃ, |
Τὴ συμβουλή σου δῶσε μου, καὶ βάλε μου κανέναν νὰ μ' ὁδηγήση ἐκεῖ· κι ἐγὼ μονάχος θὰ γυρίζω ἴσως καὶ κάποιος φέρη μου κανάτα καὶ κάρβέλι. Καὶ στὰ παλάτια θά 'φτανα τοῦ θείου τοῦ Ὀδυσσέα, τῆς Πηνελόπης τῆς καλῆς νὰ δώσω τὰ μαντάτα· |
315 | καί κε μνηστήρεσσιν ὑπερφιάλοισι μιγείην, εἴ μοι δεῖπνον δοῖεν ὀνείατα μυρί᾽ ἔχοντες. αἶψά κεν εὖ δρώοιμι μετὰ σφίσιν ἅσσ᾽ ἐθέλοιεν. ἐκ γάρ τοι ἐρέω, σὺ δὲ σύνθεο καί μευ ἄκουσον· Ἑρμείαο ἕκητι διακτόρου, ὅς ῥά τε πάντων |
ἐκεῖ καὶ τοὺς ἀγέρωχους θένα 'σμιγα μνηστῆρες, καὶ δεῖπνο ἀπὸ τ' ἀμέτρητα θὰ μοῦ 'διναν καλά τους, τὶ θὰ στεκόμουν πρόθυμος σ' ὅ,τι δουλειὰ γυρεῦαν, Ἄκουσ' ἐδῶ καὶ πρόσεξε τὸ τί σοῦ συντυχαίνω· μὲ τοῦ μαντάτορα τοῦ Ἑρμῆ τὴ συνεργειά, ποὺ σὲ ὅλων |
320 | ἀνθρώπων ἔργοισι χάριν καὶ κῦδος ὀπάζει, δρηστοσύνῃ οὐκ ἄν μοι ἐρίσσειε βροτὸς ἄλλος, πῦρ τ᾽ εὖ νηῆσαι διά τε ξύλα δανὰ κεάσσαι, δαιτρεῦσαί τε καὶ ὀπτῆσαι καὶ οἰνοχοῆσαι, οἷά τε τοῖς ἀγαθοῖσι παραδρώωσι χέρηες." |
αὐτὸς τὰ ἔργα τῶν θνητῶν χάρη καὶ δόξα δίνει, κανένας νὰ μοῦ παραβγῆ στὴ μαστοριὰ δὲν εἶναι, νὰ καλοανάβω τὶς φωτιές, ξερὰ νὰ σκίζω ξύλα, νὰ καλοψήνω, νὰ κερνῶ, τὰ κρέατα νὰ μοιράζω, κι ὅσ' ἄλλα στοὺς ἀφεντικοὺς οἱ δοῦλοι πάντα φτιάνουν.” |
325 | τὸν δὲ μέγ᾽ ὀχθήσας προσέφης, Εὔμαιε συβῶτα· "ὤ μοι, ξεῖνε, τίη τοι ἐνὶ φρεσὶ τοῦτο νόημα ἔπλετο; ἦ σύ γε πάγχυ λιλαίεαι αὐτόθ᾽ ὀλέσθαι. εἰ δὴ μνηστήρων ἐθέλεις καταδῦναι ὅμιλον, τῶν ὕβρις τε βίη τε σιδήρεον οὐρανὸν ἵκει. |
Κι ἐσύ, Εὔμαιε χοιροβοσκέ, βαριὰ πονώντας τοῦ εἶπες· “Ἀλλοί, πῶς τέτοιος στοχασμὸς ἦρθε στὸ νοῦ σου, ὦ ξένε ; Τέλος κακὸ νὰ σοῦ 'ρθη ἐκεῖ γυρεύεις χωρὶς ἄλλο, καὶ μὲς στὴ συντροφιὰ ζητᾶς νὰ πέσης τῶ μνηστήρων, ποὺ τ' ἄχτι τους κι ἡ ἀδιαντροπιὰ στὰ οὐράνια φτάνει ἀπάνω. |
330 | οὔ τοι τοιοίδ᾽ εἰσὶν ὑποδρηστῆρες ἐκείνων, ἀλλὰ νέοι, χλαίνας εὖ εἱμένοι ἠδὲ χιτῶνας, αἰεὶ δὲ λιπαροὶ κεφαλὰς καὶ καλὰ πρόσωπα, οἵ σφιν ὑποδρώωσιν· ἐΰξεστοι δὲ τράπεζαι σίτου καὶ κρειῶν ἠδ᾽ οἴνου βεβρίθασιν. |
Κι οἱ δοῦλοι ποὺ τοὺς νοιάζουνται δὲ μοιάζουνε μ' ἐσένα, παρὰ εἶναι νέοι μ' ἀρχοντικὰ φορέματα ντυμένοι, μὲ μυρωμένα τὰ μαλλιὰ μὲ πρόσωπα πανώρια· κι ἀπάνω σὲ καλόφτιαστα τραπέζια ὁλοτριγύρω, ψωμιὰ καὶ κρέατα ὅσα θές, καὶ τὸ κρασὶ περίσσιο. |
335 | ἀλλὰ μέν᾽· οὐ γάρ τίς τοι ἀνιᾶται παρεόντι, οὔτ᾽ ἐγὼ οὔτε τις ἄλλος ἑταίρων, οἵ μοι ἔασιν. αὐτὰρ ἐπὴν ἔλθῃσιν Ὀδυσσῆος φίλος υἱός, κεῖνός σε χλαῖνάν τε χιτῶνά τε εἵματα ἕσσει, πέμψει δ᾽ ὅππη σε κραδίη θυμός τε κελεύει." |
Μεῖνε μαζί μας, κανενὸς ἐδῶ, μὰ μήτ' ἐμένα μήτ' ἀλλονοῦ συντρόφου μου δὲ θένα δώσης βάρος. Καὶ σὰ γυρίση ὁ ἀκριβογιὸς τοῦ ἀφέντη τοῦ Ὀδυσσέα, τότε θὰ σοῦ φορέση αὐτὸς χλαμύδα καὶ χιτώνα, κι ὅπου ἡ καρδιά σου λαχταρεῖ θὰ σὲ ξεπροβοδήση.” |
340 | τὸν δ᾽ ἠμείβετ᾽ ἔπειτα πολύτλας δῖος Ὀδυσσεύς· "αἴθ᾽ οὕτως, Εὔμαιε, φίλος Διὶ πατρὶ γένοιο ὡς ἐμοί, ὅττι μ᾽ ἔπαυσας ἄλης καὶ ὀϊζύος αἰνῆς. πλαγκτοσύνης δ᾽ οὐκ ἔστι κακώτερον ἄλλο βροτοῖσιν· ἀλλ᾽ ἕνεκ᾽ οὐλομένης γαστρὸς κακὰ κήδε᾽ ἔχουσιν |
Κι ἀπολογήθηκε ὁ λαμπρός, πολύπαθος Δυσσέας· “Ἄμποτε ὅσο σ' ἀγάπησα νὰ σ' ἀγαπάη κι ὁ Δίας, ποὺ ἀπ' τὴ βαρειὰ τοῦ ζήτουλα κακομοιριὰ μὲ σώζεις. Ἕρμος στὰ ξένα σὰ γυρνᾶς, χειρότερο δὲν εἶναι· μόνε γιὰ μιὰ παλιοκοιλιὰ τόσα τραβοῦν οἱ ἀνθρῶποι, |
345 | ἀνέρες, ὅν τιν᾽ ἵκηται ἄλη καὶ πῆμα καὶ ἄλγος. νῦν δ᾽ ἐπεὶ ἰσχανάᾳς μεῖναι τέ με κεῖνον ἄνωγας, εἴπ᾽ ἄγε μοι περὶ μητρὸς Ὀδυσσῆος θείοιο πατρός θ᾽, ὃν κατέλειπεν ἰὼν ἐπὶ γήραος οὐδῷ, ἤ που ἔτι ζώουσιν ὑπ᾽ αὐγὰς ἠελίοιο, |
σὰν τοὺς πλακώνη ἡ ρήμαξη κι ἡ συφορὰ κι ὁ πόνος. Καὶ τώρα ποὺ κρατᾶς με ἐσὺ νὰ μείνω ὡς νά 'ρθη ἐκεῖνος, ἔλα καὶ πὲς γιὰ τοῦ θεϊκοῦ τοῦ Ὀδυσσέα τὴ μάνα, καὶ τὸ γονιό, ποὺ ἀφῆκε τον στῶ γερατειῶν τὶς θύρες, ἂν εἶναι ἀκόμα ζωντανοί, τὸ φῶς τοῦ ἥλιου ἂ βλέπουν, |
350 | ἦ ἤδη τεθνᾶσι καὶ εἰν Ἀΐδαο δόμοισι." | ἢ ἀπέθαναν καὶ βρίσκουνται στοῦ Ἅδη τὰ κατατόπια.” |
τὸν δ᾽ αὖτε προσέειπε συβώτης, ὄρχαμος ἀνδρὼν· "τοιγὰρ ἐγώ τοι, ξεῖνε, μάλ᾽ ἀτρεκέως ἀγορεύσω. Λαέρτης μὲν ἔτι ζώει, Διὶ δ᾽ εὔχεται αἰεὶ θυμὸν ἀπὸ μελέων φθίσθαι οἷς ἐν μεγάροισιν· |
Κι ὁ πρῶτος τῶ χοιροβοσκῶν ἀπολογήθη κι εἶπε· “Μὲ ἀλήθεια καὶ γιὰ δαῦτα ἐγὼ θὰ σοῦ μιλήσω, ὦ ξένε. Ὁ Λαέρτης ζῆ, μὰ ἀνέπαυα παρακαλεῖ τὸν Δία νὰ τόνε σβήση ὁ θάνατος στὴν κατοικιά του μέσα. |
|
355 | ἐκπάγλως γὰρ παιδὸς ὀδύρεται οἰχομένοιο κουριδίης τ᾽ ἀλόχοιο δαΐφρονος, ἥ ἑ μάλιστα ἤκαχ᾽ ἀποφθιμένη καὶ ἐν ὠμῷ γήραϊ θῆκεν. ἡ δ᾽ ἄχεϊ οὗ παιδὸς ἀπέφθιτο κυδαλίμοιο, λευγαλέῳ θανάτῳ, ὡς μὴ θάνοι ὅς τις ἐμοί γε |
Μοιρολογάει καὶ δέρνεται γιὰ τὸ χαμένο γιό του, καὶ τὴν καλή του σύγκοιτη, καὶ κλαίει τὸ θάνατό της, ποὺ τοῦ 'φερε τὰ γερατειὰ πριχοῦ νὰ ρθῆ ὁ καιρός του. Ὁ πόνος τήνε μάρανε τοῦ ἀγαπητοῦ παιδιοῦ της, κι ἀπέθανε· ποὺ θάνατος παρόμοιος νὰ μὴν πάρη |
360 | ἐνθάδε ναιετάων φίλος εἴη καὶ φίλα ἔρδοι. ὄφρα μὲν οὖν δὴ κείνη ἔην, ἀχέουσά περ ἔμπης, τόφρα τί μοι φίλον ἔσκε μεταλλῆσαι καὶ ἐρέσθαι, οὕνεκά μ᾽ αὐτὴ θρέψεν ἅμα Κτιμένῃ τανυπέπλῳ, θυγατέρ᾽ ἰφθίμῃ, τὴν ὁπλοτάτην τέκε παίδων· |
κανένα μας συγκάτοικο καὶ καλοπράχτη φίλο. Ἐκείνη ὅσο βρισκότανε, βαρὺ καημὸ κι ἂν εἶχε, πάντ' ἀγαποῦσα νὰ ρωτῶ γι' αὐτὴ καὶ νὰ μαθαίνω, γιατὶ μ' ἀνάθρεψε μαζὶ μὲ τὴν καλὴ Χτιμένη, τὴ ζουλεμένη κόρη της, τὸ πιὸ στερνὸ παιδί της· |
365 | τῇ ὁμοῦ ἐτρεφόμην, ὀλίγον δέ τί μ᾽ ἧσσον ἐτίμα. αὐτὰρ ἐπεί ῥ᾽ ἥβην πολυήρατον ἱκόμεθ᾽ ἄμφω, τὴν μὲν ἔπειτα Σάμηνδ᾽ ἔδοσαν καὶ μυρί᾽ ἕλοντο, |
μαζὶ μ' αὐτὴ ἀναθράφηκα, καὶ μὲ τιμοῦσαν ὄχι πολὺ λιγώτερο ἐκεινῆς. Κι ἡ ὥρα μας σὰν ἦρθε, καὶ γλυκανθοῦσε ἀπάνω μας χαριτωμένη νιότη, στὴ Σάμη τήνε στείλανε καὶ μύρια δῶρα πῆραν. |
αὐτὰρ ἐμὲ χλαῖνάν τε χιτῶνά τε εἵματ᾽ ἐκείνη καλὰ μάλ᾽ ἀμφιέσασα, ποσὶν δ᾽ ὑποδήματα δοῦσα |
Κι ἐμένα σὰ μὲ στόλισε μὲ χλαίνα καὶ χιτώνα, καὶ μοῦ 'δωκε ποδήματα στὰ πόδια νὰ φορέσω, |
|
370 | ἀγρόνδε προΐαλλε· φίλει δέ με κηρόθι μᾶλλον. νῦν δ᾽ ἤδη τούτων ἐπιδεύομαι· ἀλλά μοι αὐτῷ ἔργον ἀέξουσιν μάκαρες θεοὶ ᾧ ἐπιμίμνω· τῶν ἔφαγόν τ᾽ ἔπιόν τε καὶ αἰδοίοισιν ἔδωκα. ἐκ δ᾽ ἄρα δεσποίνης οὐ μείλιχον ἔστιν ἀκοῦσαι |
μ' ἔστειλ' ἐδῶ στὴν ἐξοχή, καὶ πάντα μ' ἀγαποῦσε. Ἐκεῖνα τώρα λείπουνε· μὰ αὐτὸ μοῦ τὸ ἔργο μνήσκω ἀκόμα, κι οἱ μακαριστοὶ θεοὶ μοῦ τὸ βλογᾶνε· ἔφαγα κι ἤπια ἀπ' ὅλ' αὐτά, καὶ μοίρασα καὶ σὲ ἄλλους. Μὰ λόγο ἢ ἔργο τῆς κυρᾶς γλυκὸ πιὰ δὲν ἀκοῦμε, |
375 | οὔτ᾽ ἔπος οὔτε τι ἔργον, ἐπεὶ κακὸν ἔμπεσεν οἴκῳ, ἄνδρες ὑπερφίαλοι· μέγα δὲ δμῶες χατέουσιν ἀντία δεσποίνης φάσθαι καὶ ἕκαστα πυθέσθαι καὶ φαγέμεν πιέμεν τε, ἔπειτα δὲ καί τι φέρεσθαι ἀγρόνδ᾽, οἷά τε θυμὸν ἀεὶ δμώεσσιν ἰαίνει." |
ἀφότου ἐκεῖ στὸ σπίτι της ἡ συφορὰ κατέβη μὲ τοὺς ἀπόκοτους αὐτούς. Κι οἱ δοῦλοι ἔχουν ἀνάγκη νὰ τῆς μιλᾶνε τῆς κυρᾶς, νὰ τῆ ρωτᾶνε γιὰ ὅλα, νὰ τρῶνε καὶ νὰ πίνουνε, νὰ παίρνουνε καὶ κάτι μαζί τους ὄξω, ἀπ' τὰ καλὰ ποὺ λαχταρεῖ ἡ ψυχή τους. ” |
380 | τὸν δ᾽ ἀπαμειβόμενος προσέφη πολύμητις Ὀδυσσεύς· "ὢ πόποι, ὡς ἄρα τυτθὸς ἐών, Εὔμαιε συβῶτα, πολλὸν ἀπεπλάγχθης σῆς πατρίδος ἠδὲ τοκήων. ἀλλ᾽ ἄγε μοι τόδε εἰπὲ καὶ ἀτρεκέως κατάλεξον, ἠὲ διεπράθετο πτόλις ἀνδρῶν εὐρυάγυια, |
Τότε ὁ Δυσσέας ὁ τρίξυπνος τοῦ ἀπολογήθη κι εἶπε· “Ἀλλοίμονο, πόσο μικρός, καλὲ χοιροβοσκέ μου, ἀπὸ πατρίδα καὶ γονιοὺς στὰ ξένα πῆρες δρόμο. Μὰ πές μας τώρα ξάστερα καὶ ξήγησέ μου ἐτοῦτο· τάχα πλατύδρομη θνητῶν ρημώθη πολιτεία, |
385 | ᾗ ἔνι ναιετάασκε πατὴρ καὶ πότνια μήτηρ, ἦ σέ γε μουνωθέντα παρ᾽ οἴεσιν ἢ παρὰ βουσὶν ἄνδρες δυσμενέες νηυσὶν λάβον ἠδ᾽ ἐπέρασσαν τοῦδ᾽ ἀνδρὸς πρὸς δώμαθ᾽, ὁ δ᾽ ἄξιον ὦνον ἔδωκε." |
ποὺ μέσα κατοικούτανε κι ἡ μάνα σου κι ὁ κύρης, ἢ μοναχὸ σὲ βρήκανε μὲ πρόβατα καὶ βόδια δύστροποι ἀνθρῶποι, κι ἄξαφνα σὲ ρίξαν στὸ καράβι, καὶ σ' ἔφεραν σὲ πούλησαν σ' αὐτοῦ τοῦ ἀντρὸς τὰ σπίτια;” |
τὸν δ᾽ αὖτε προσέειπε συβώτης, ὄρχαμος ἀνδρῶν· | Κι ὁ πρῶτος τῶν χοιροβοσκῶν ἀπάντησέ του κι εἶπε· | |
390 | "ξεῖν᾽, ἐπεὶ ἂρ δὴ ταῦτά μ᾽ ἀνείρεαι ἠδὲ μεταλλᾷς, σιγῇ νῦν ξυνίει καὶ τέρπεο, πῖνέ τε οἶνον ἥμενος. αἵδε δὲ νύκτες ἀθέσφατοι· ἔστι μὲν εὕδειν, ἔστι δὲ τερπομένοισιν ἀκούειν· οὐδέ τί σε χρή, πρὶν ὥρη, καταλέχθαι· ἀνίη καὶ πολὺς ὕπνος. |
“Ξένε, σὰ μὲ ρωτᾶς κι αὐτὰ, καὶ θέλεις νὰ τὰ μάθης, σώπα, ἄκουγε, καὶ γλέντιζε, καὶ πίνε τὸ κρασί σου καθούμενος· ἀπέραντες οἱ νύχτες τώρα· κι ἔχεις καιρὸ καὶ γιὰ νὰ κοιμηθῆς, καιρὸ καὶ γιὰ ν' ἀκούγης καὶ νὰ γλεντᾶς· νὰ κοιμηθῆς δὲν εἶναι ἀνάγκη ἀκόμα |
395 | τῶν δ᾽ ἄλλων ὅτινα κραδίη καὶ θυμὸς ἀνώγει, εὑδέτω ἐξελθών· ἅμα δ᾽ ἠοῖ φαινομένηφι δειπνήσας ἅμ᾽ ὕεσσιν ἀνακτορίῃσιν ἑπέσθω. νῶϊ δ᾽ ἐνὶ κλισίῃ πίνοντέ τε δαινυμένω τε κήδεσιν ἀλλήλων τερπώμεθα λευγαλέοισι, |
κι ὁ πολὺς ὕπνος βαρετός. Ὅποιου τραβάει ἡ καρδιά του, ἂς ἔβγη κι ἂς πλαγιάση αὐτός· καὶ σὰ χαράξη ἡ μέρα, ἂς φάη, καὶ τοῦ ἀφεντικοῦ τοὺς χοίρους ἂς βοσκήση. Ἐμεῖς μὲς στὴν καλύβα μας ἐδῶ φαγοποτώντας γλεντοῦμε τὰ μεγάλα μας ἀνιστορώντας πάθια |
400 | μνωομένω· μετὰ γάρ τε καὶ ἄλγεσι τέρπεται ἀνήρ, ὅς τις δὴ μάλα πολλὰ πάθῃ καὶ πόλλ᾽ ἐπαληθῇ. τοῦτο δέ τοι ἐρέω ὅ μ᾽ ἀνείρεαι ἠδὲ μεταλλᾷς. |
ὁ ἕνας τοῦ ἄλλου· γλέντι του τοῦ καταντοῦν οἱ πόνοι τοῦ ἀνθρώπου ποὺ ἔπαθε πολλά, καὶ ποὺ πολυπλανήθη. Καὶ τώρα τοῦτο θὰ σοῦ πῶ ποὺ μὲ ρωτᾶς νὰ μάθης. |
"νῆσός τις Συρίη κικλήσκεται, εἴ που ἀκούεις, Ὀρτυγίης καθύπερθεν, ὅθι τροπαὶ ἠελίοιο, |
Νησί 'ναι, ἂν τό 'χης ἀκουστά, Συρία τ' ὄνομά του, ἀπὸ τὴν Ὀρτυγία, ψηλά, πού 'ναι οἱ τροπὲς τοῦ ἥλιου· |
|
405 | οὔ τι περιπληθὴς λίην τόσον, ἀλλ᾽ ἀγαθὴ μέν, εὔβοτος, εὔμηλος, οἰνοπληθής, πολύπυρος. πείνη δ᾽ οὔ ποτε δῆμον ἐσέρχεται, οὐδέ τις ἄλλη νοῦσος ἐπὶ στυγερὴ πέλεται δειλοῖσι βροτοῖσιν· ἀλλ᾽ ὅτε γηράσκωσι πόλιν κάτα φῦλ᾽ ἀνθρώπων, |
κόσμο δὲν ἔχει καὶ πολύ, μὰ καρπερὸ καὶ πλούσιο σὲ πρόβατα καὶ σὲ βοσκές, σὲ ἀμπέλια καὶ σιτάρι. Ἡ πεῖνα ἐκεῖ δὲν ἔρχεται, μήτ' ἄλλη μαύρη ἀρρώστια δὲν πέφτει τοὺς κακόμοιρους ἀνθρώπους νὰ θερίζη· παρὰ στὴν πολιτεία τους οἱ ἀνθρῶποι σὰ γεράσουν, |
410 | ἐλθὼν ἀργυρότοξος Ἀπόλλων Ἀρτέμιδι ξὺν οἷς ἀγανοῖς βελέεσσιν ἐποιχόμενος κατέπεφνεν. ἔνθα δύω πόλιες, δίχα δέ σφισι πάντα δέδασται· τῇσιν δ᾽ ἀμφοτέρῃσι πατὴρ ἐμὸς ἐμβασίλευε, Κτήσιος Ὀρμενίδης, ἐπιείκελος ἀθανάτοισιν. |
ὁ Φοῖβος ὁ ἀργυρότοξος κι ἡ Ἄρτεμη μὲ σαΐτες ἀνέπονες πηγαίνουνε καὶ τοὺς γλυκοκοιμίζουν. Δυὸ πολιτεῖες εἶν' ἐκεῖ, καὶ τά 'χουν μοιρασμένα· ἕνα γνωρίζουν βασιλιά, τὸν κύρη μου κι οἱ δυό τους, ἄντρα θεόμοιαστο πολύ, τὸ Χτήσιο τοῦ Ὀρμένου. |
415 | "ἔνθα δὲ Φοίνικες ναυσίκλυτοι ἤλυθον ἄνδρες, τρῶκται, μυρί᾽ ἄγοντες ἀθύρματα νηῒ μελαίνῃ. ἔσκε δὲ πατρὸς ἐμοῖο γυνὴ Φοίνισσ᾽ ἐνὶ οἴκῳ, καλή τε μεγάλη τε καὶ ἀγλαὰ ἔργα ἰδυῖα· τὴν δ᾽ ἄρα Φοίνικες πολυπαίπαλοι ἠπερόπευον. |
Κι ἤρθανε τότες Φοίνικες θαλασσοξακουσμένοι, ἁρπάχτες, καὶ μ' ἀρίθμητα στολίδια στὸ καράβι. Εἶχε ὁ γονιός μου Φοίνισσα στὸ σπίτι του γυναίκα, ὥρια καὶ μεγαλόκορμη, σ' ἔργα λαμπρὰ τεχνίτρα· αὐτὴ τήνε ξελόγιασαν οἱ Φοίνικες οἱ πλάνοι, |
420 | πλυνούσῃ τις πρῶτα μίγη κοίλῃ παρὰ νηῒ εὐνῇ καὶ φιλότητι, τά τε φρένας ἠπεροπεύει θηλυτέρῃσι γυναιξί, καὶ ἥ κ᾽ εὐεργὸς ἔῃσιν. εἰρώτα δὴ ἔπειτα τίς εἴη καὶ πόθεν ἔλθοι· ἡ δὲ μάλ᾽ αὐτίκα πατρὸς ἐπέφραδεν ὑψερεφὲς δῶ· |
καὶ καθὼς ἔπλενε σιμὰ στὸ μελανὸ καράβι, κάποιος τὴν πρωταγκάλιασε καὶ τὸ φιλὶ τῆς πῆρε, ποὺ τὴ γυναίκα ξεπλανάει ὅσο καλή κι ἂν εἶναι. Καὶ τήνε ρώταγε ὕστερα ποιά νά 'ταν κι ἀποποῦθε· κι ἐκείνη ἀμέσως τοῦ 'δειξε τὸν πύργο τοῦ γονιοῦ μου· |
425 | "ἐκ μὲν Σιδῶνος πολυχάλκου εὔχομαι εἶναι, κούρη δ᾽ εἴμ᾽ Ἀρύβαντος ἐγὼ ῥυδὸν ἀφνειοῖο· ἀλλά μ᾽ ἀνήρπαξαν Τάφιοι ληΐστορες ἄνδρες ἀγρόθεν ἐρχομένην, πέρασαν δέ τε δεῦρ᾽ ἀγαγόντες τοῦδ᾽ ἀνδρὸς πρὸς δώμαθ᾽· ὁ δ᾽ ἄξιον ὦνον ἔδωκε." |
“Ἀπ' τὴν πολύχαλκη ἔρχουμαι Σιδώνα, κι εἶμαι κόρη τοῦ Ἀρύβαντα, ποὺ ὁ πύργος του βιὸς ἤτανε γεμάτος· μὰ ἐμένα κλέφτες Ταφινοὶ μὲ βρῆκαν καὶ μ' ἁρπάξαν ἐρχάμενη ἀπ' τὴν ἐξοχὴ, καὶ πέρα ἐκεῖ μὲ φέραν, στοῦ ἀνθρώπου αὐτοῦ τ' ἀρχοντικό, κι ἀγόρασέ με ἐκεῖνος.” |
"τὴν δ᾽ αὖτε προσέειπεν ἀνήρ, ὃς ἐμίσγετο λάθρη· | Κι ὁ ἄντρας ποὺ τῆς ἔδωσε κρυφὸ φιλὶ τῆς κρένει· | |
430 | ᾽ἦ ῥά κε νῦν πάλιν αὖτις ἅμ᾽ ἡμῖν οἴκαδ᾽ ἕποιο, ὄφρα ἴδῃ πατρὸς καὶ μητέρος ὑψερεφὲς δῶ αὐτούς τ᾽; ἦ γὰρ ἔτ᾽ εἰσὶ καὶ ἀφνειοὶ καλέονται.᾽ |
“Δὲν ἔρχεσαι στὸν τόπο σου μαζί μας τώρα πίσω, νὰ ξαναδῆς τὸ σπίτι σου, τὸν κύρη, τὴ μανούλα ; τὶ ζοῦν ἀκόμα, καὶ μὲ βιὸς πολὺ τοὺς λογαριάζουν. ” |
"τὸν δ᾽ αὖτε προσέειπε γυνὴ καὶ ἀμείβετο μύθῳ· | Κι ἐκείνη τότες μίλησε κι ἀπάντησε του κι εἶπε· | |
435 | ᾽εἴη κεν καὶ τοῦτ᾽, εἴ μοι ἐθέλοιτέ γε, ναῦται, ὅρκῳ πιστωθῆναι ἀπήμονά μ᾽ οἴκαδ᾽ ἀπάξειν.᾽ |
“ Κι αὐτὸ θὰ γίνη ἂ δέχεστε νὰ μ' ὁρκιστῆτε, ὦ ναῦτες, πὼς ἄβλαβη στὸν τόπο μου πίσω θενὰ μὲ πᾶτε. ” |
"ὣς ἔφαθ᾽, οἱ δ᾽ ἄρα πάντες ἐπώμνυον ὡς ἐκέλευεν. αὐτὰρ ἐπεί ῥ᾽ ὄμοσάν τε τελεύτησάν τε τὸν ὅρκον, τοῖς δ᾽ αὖτις μετέειπε γυνὴ καὶ ἀμείβετο μύθῳ· |
Αὐτὰ εἶπε, κι ὅλοι ὁρκίστηκαν καθὼς ζητοῦσε ἐκείνη. Κι οἱ ναῦτες σὰν ἀμώσανε καὶ τέλειωσαν τὸν ὅρκο, πάλε τοὺς ξαναμίλησε καὶ τοὺς ξανάειπε ἐκείνη· |
|
440 | "σιγῇ νῦν, μή τίς με προσαυδάτω ἐπέεσσιν ὑμετέρων ἑτάρων, ξυμβλήμενος ἢ ἐν ἀγυιῇ, ἤ που ἐπὶ κρήνῃ· μή τις ποτὶ δῶμα γέροντι ἐλθὼν ἐξείπῃ, ὁ δ᾽ ὀϊσάμενος καταδήσῃ δεσμῷ ἐν ἀργαλέῳ, ὑμῖν δ᾽ ἐπιφράσσετ᾽ ὄλεθρον. |
“ Σωπᾶτε τώρα· καὶ κανεὶς ἀπ' ὅλους τοὺς συντρόφους ἂς μὴ μιλάη σὰ μ' ἀπαντάη στὸ δρόμο ἢ καὶ στὴ βρύση, μὴν πάη κανένας καὶ τὰ πῆ τοῦ γέρου στὸ παλάτι, καὶ νιώση, καὶ σὲ φοβερὰ μέσα δεσμὰ μὲ ρίξη, φέρη ξολοθρεμὸ κι ἐσᾶς· μόνε στὸ νοῦ φυλᾶτε |
445 | ἀλλ᾽ ἔχετ᾽ ἐν φρεσὶ μῦθον, ἐπείγετε δ᾽ ὦνον ὁδαίων. ἀλλ᾽ ὅτε κεν δὴ νηῦς πλείη βιότοιο γένηται, ἀγγελίη μοι ἔπειτα θοῶς ἐς δώμαθ᾽ ἱκέσθω· οἴσω γὰρ καὶ χρυσόν, ὅτις χ᾽ ὑποχείριος ἔλθῃ· καὶ δέ κεν ἄλλ᾽ ἐπίβαθρον ἐγὼν ἐθέλουσά γε δοίην. |
τὸ μυστικό, καὶ γλήγορα ψουνίστε τὴν πραμάτεια· καὶ σὰ γεμίση βιὸς πολὺ τὸ μελανὸ καράβι, στὸν πύργο ἂς μοῦ 'ρθη μήνυμα, κι ἐγὼ σᾶς φέρνω τότες κι ἀπὸ χρυσάφι ὅσο μπορεῖ στὰ χέρια μου νὰ πέση. Μὰ κι ἄλλο θὰ σὰς πλέρωνα μὲ τὴν καρδιά μου ναῦλο. |
450 | παῖδα γὰρ ἀνδρὸς ἑῆος ἐνὶ μεγάροις ἀτιτάλλω, κερδαλέον δὴ τοῖον, ἅμα τροχόωντα θύραζε· τόν κεν ἄγοιμ᾽ ἐπὶ νηός, ὁ δ᾽ ὑμῖν μυρίον ὦνον ἄλφοι, ὅπῃ περάσητε κατ᾽ ἀλλοθρόους ἀνθρώπους." |
Ἐγώ 'χω τοῦ ἀρχοντόπουλου τὴν ἔννοια στὸ παλάτι· ξυπνὸ παιδάκι, ποὺ ὅπου βγῶ κι αὐτὸ μαζί μου τρέχει ἂ σᾶς τὸ φέρω, ἀρίθμητα θένα σᾶς δώση κέρδη, ὅπου τὸ πᾶτε, ἀνάμεσα σὲ ἀλλόγλωσσους ἀνθρώπους. ” |
"ἡ μὲν ἄρ᾽ ὣς εἰποῦσ᾽ ἀπέβη πρὸς δώματα καλά, | Σὰν εἶπε αὐτὰ, ξεκίνησε πρὸς τὰ λαμπρὰ παλάτια. | |
455 | οἱ δ᾽ ἐνιαυτὸν ἅπαντα παρ᾽ ἡμῖν αὖθι μένοντες ἐν νηῒ γλαφυρῇ βίοτον πολὺν ἐμπολόωντο. ἀλλ᾽ ὅτε δὴ κοίλη νηῦς ἤχθετο τοῖσι νέεσθαι, καὶ τότ᾽ ἄρ᾽ ἄγγελον ἧκαν, ὃς ἀγγείλειε γυναικί. ἤλυθ᾽ ἀνὴρ πολύϊδρις ἐμοῦ πρὸς δώματα πατρὸς |
Ὅλο τὸ χρόνο μείνανε στὰ μέρη μας ἐκεῖνοι, μὲ βιὸς πολὺ γεμίζοντας τὸ βαθουλὸ καράβι. Μὰ σὰν τὸ καλοφόρτωσαν κι ἦταν καιρὸς νὰ σύρουν, στείλανε τότες μήνυσαν τῆς ὄμορφης γυναίκας. Κι ἦρθε ἄνθρωπος πολύξερος στὸν πύργο τοῦ γονιοῦ μου, |
460 | χρύσεον ὅρμον ἔχων, μετὰ δ᾽ ἠλέκτροισιν ἔερτο. τὸν μὲν ἄρ᾽ ἐν μεγάρῳ δμῳαὶ καὶ πότνια μήτηρ χερσίν τ᾽ ἀμφαφόωντο καὶ ὀφθαλμοῖσιν ὁρῶντο, ὦνον ὑπισχόμεναι· ὁ δὲ τῇ κατένευσε σιωπῇ. ἦ τοι ὁ καννεύσας κοίλην ἐπὶ νῆα βεβήκει, |
ποὺ εἶχε ἀλυσίδα μάλαμα πλεκτὴ μὲ κεχριμπάρι, κι ἡ μάνα ἡ πολυσέβαστη κι οἱ παρακόρες ὅλες τὴν ἔψαχναν τὴν κοίταζαν ζητώντας ν' ἀγοράσουν. Τῆς κρυφογνέφει τότε αὐτὸς καὶ φεύγει στὸ καράβι, Ἀπὸ τὸ χέρι παίρνει με κι ὄξω μὲ βγάζει ἐκείνη, |
465 | ἡ δ᾽ ἐμὲ χειρὸς ἑλοῦσα δόμων ἐξῆγε θύραζε. εὗρε δ᾽ ἐνὶ προδόμῳ ἠμὲν δέπα ἠδὲ τραπέζας ἀνδρῶν δαιτυμόνων, οἵ μευ πατέρ᾽ ἀμφεπένοντο. |
καὶ βρίσκει μὲς στὸ πρόσπιτο ποτήρια καὶ τραπέζια, τὶ ἐκεῖ σὰν καλοφάγανε τοῦ γέρου καλεσμένοι, κινήσανε στὴ συντυχιὰ τοῦ δήμου νὰ καθίσουν. |
οἱ μὲν ἄρ᾽ ἐς θῶκον πρόμολον, δήμοιό τε φῆμιν, ἡ δ᾽ αἶψα τρί᾽ ἄλεισα κατακρύψασ᾽ ὑπὸ κόλπῳ |
Παίρνει καὶ κρύβει γλήγορα στὸν κόρφο τρία ποτήρια, | |
470 | ἔκφερεν· αὐτὰρ ἐγὼν ἑπόμην ἀεσιφροσύνῃσι. δύσετό τ᾽ ἠέλιος, σκιόωντό τε πᾶσαι ἀγυιαί· ἡμεῖς δ᾽ ἐς λιμένα κλυτὸν ἤλθομεν ὦκα κιόντες, ἔνθ᾽ ἄρα Φοινίκων ἀνδρῶν ἦν ὠκύαλος νηῦς. οἱ μὲν ἔπειτ᾽ ἀναβάντες ἐπέπλεον ὑγρὰ κέλευθα, |
καὶ βγαίνει· ἀστόχαστα κι ἐγὼ κατόπι ἀκολουθοῦσα. Κι ὁ ἥλιος σὰ βασίλευε κι ἀπόσκιωναν οἱ δρόμοι, τρεχάτοι κατεβήκαμε στὸν ὄμορφο λιμιώνα, ποὺ τὸ γοργὸ περίμενε καράβι τῶ Φοινίκων. Μᾶς πήρανε καὶ μπήκανε καὶ τράβηξαν πελάγου, |
475 | νὼ ἀναβησάμενοι· ἐπὶ δὲ Ζεὺς οὖρον ἴαλλεν. ἑξῆμαρ μὲν ὁμῶς πλέομεν νύκτας τε καὶ ἦμαρ· ἀλλ᾽ ὅτε δὴ ἕβδομον ἦμαρ ἐπὶ Ζεὺς θῆκε Κρονίων, τὴν μὲν ἔπειτα γυναῖκα βάλ᾽ Ἄρτεμις ἰοχέαιρα, ἄντλῳ δ᾽ ἐνδούπησε πεσοῦσ᾽ ὡς εἰναλίη κήξ. |
καὶ πρύμο ἔστελν' ἄνεμο τοῦ Κρόνου ὁ γιὸς ὁ Δίας. Ἑξάμερο ἀρμενίζαμε νύχτα καὶ μέρα τὸ ἴδιο, μὰ ὅταν ὁ Δίας ἔφερε τὴν ἕβδομη τὴ μέρα, μιὰ σαϊτιὰ τῆς Ἄρτεμης βαραίνει τὴ γυναίκα, κι αὐτὴ βροντώντας ἔπεσε στοῦ καραβιοῦ τ' ἀμπάρι, |
480 | καὶ τὴν μὲν φώκῃσι καὶ ἰχθύσι κύρμα γενέσθαι ἔκβαλον· αὐτὰρ ἐγὼ λιπόμην ἀκαχήμενος ἦτορ· |
καθὼς μέσα στὴ θάλασσα βουτάει τὸ βουτηστάρι. Τὴ ρίξανε ξεφάντωμα στὶς φῶκες καὶ στὰ ψάρια, καὶ μοναχός μου ἀπόμεινα μὲ τὴν καρδιὰ θλιμμένη. |
τοὺς δ᾽ Ἰθάκῃ ἐπέλασσε φέρων ἄνεμός τε καὶ ὕδωρ, ἔνθα με Λαέρτης πρίατο κτεάτεσσιν ἑοῖσιν. οὕτω τήνδε τε γαῖαν ἐγὼν ἴδον ὀφθαλμοῖσι." |
Στὸ Θιάκι ἐδῶ τοὺς ἔφεραν οἱ θάλασσες κι οἱ ἀνέμοι, καὶ μὲ τὰ πλούτια ποὺ ὅριζε μ' ἀγόρασε ὁ Λαέρτης. Ἔτσι τὰ μάτια μου τὴ γῆς αὐτὴ πρωτογνωρίσαν.” |
|
485 | τὸν δ᾽ αὖ διογενὴς Ὀδυσεὺς ἠμείβετο μύθῳ· "Εὔμαι᾽, ἦ μάλα δή μοι ἐνὶ φρεσὶ θυμὸν ὄρινας ταῦτα ἕκαστα λέγων, ὅσα δὴ πάθες ἄλγεα θυμῷ. ἀλλ᾽ ἦ τοι σοὶ μὲν παρὰ καὶ κακῷ ἐσθλὸν ἔθηκε Ζεύς, ἐπεὶ ἀνδρὸς δώματ᾽ ἀφίκεο πολλὰ μογήσας |
Καὶ τότε ὁ διογέννητος τοῦ ἀπάντησε Ὀδυσσέας· “Πολὺ βαθιὰ τὴν ἄγγιξες, ὦ φίλε, τὴν καρδιά μου, ἕνα πρὸς ἕνα λέγοντας τὰ πάθια τῆς ψυχῆς σου. Ὅμως μαζὶ μὲ τὸ κακὸ σοῦ 'δωκ' ἐσένα ὁ Δίας καὶ τὸ καλό· πολλά 'παθες, μὰ νά, ποὺ βρῆκες ἄντρα |
490 | ἠπίου, ὃς δή τοι παρέχει βρῶσίν τε πόσιν τε ἐνδυκέως, ζώεις δ᾽ ἀγαθὸν βίον· αὐτὰρ ἐγώ γε πολλὰ βροτῶν ἐπὶ ἄστε᾽ ἀλώμενος ἐνθάδ᾽ ἱκάνω." |
καλὸ, ποὺ πρόθυμα νὰ τρῶς σοῦ δίνει καὶ νὰ πίνης, καὶ καλοζῆς· μὰ ἐγὼ πολλὲς μὲς στὰ πλανέματά μου χῶρες ἀνθρώπων πέρασα, καὶ τώρα ἐδῶ ξεπέφτω. ” |
ὣς οἱ μὲν τοιαῦτα πρὸς ἀλλήλους ἀγόρευον, καδδραθέτην δ᾽ οὐ πολλὸν ἐπὶ χρόνον, ἀλλὰ μίνυνθα· |
Τέτοια μιλοῦσαν κι ἔλεγαν ἐκεῖνοι ἀνάμεσο τους, κι ὕστερα πλάγιασαν· πολὺ δὲ μεῖναν πλαγιασμένοι, |
|
495 | αἶψα γὰρ Ἠὼς ἦλθεν ἐΰθρονος. οἱ δ᾽ ἐπὶ χέρσου Τηλεμάχου ἕταροι λύον ἱστία, κὰδ δ᾽ ἕλον ἱστὸν καρπαλίμως, τὴν δ᾽ εἰς ὅρμον προέρυσσαν ἐρετμοῖς· ἐκ δ᾽ εὐνὰς ἔβαλον, κατὰ δὲ πρυμνήσι᾽ ἔδησαν· ἐκ δὲ καὶ αὐτοὶ βαῖνον ἐπὶ ῥηγμῖνι θαλάσσης, |
τὶ γλήγορα γλυκόφεξε ἡ χρυσόθρονη ἡ Αὐγούλα. Ὡς τόσο τοῦ Τηλέμαχου στ' ἀκρόγιαλο οἱ συντρόφοι γοργὰ ξελῦναν τὰ σκοινιὰ καὶ βγάζαν τὸ κατάρτι, καὶ στ' ἄραγμα σὰ φέρανε μὲ τὰ κουπιὰ τὸ πλοῖο, φουντάρανε τὴν ἄγκουρα, καὶ δέσαν τὶς πρυμάτσες. |
Κατόπι βγῆκαν κι ἴδιοι τους στῆς θάλασσας τὴν ἄκρη, | ||
500 | δεῖπνόν τ᾽ ἐντύνοντο κερῶντό τε αἴθοπα οἶνον. αὐτὰρ ἐπεὶ πόσιος καὶ ἐδητύος ἐξ ἔρον ἕντο, τοῖσι δὲ Τηλέμαχος πεπνυμένος ἤρχετο μύθων· |
φαῒ τοιμάσαν κι ἔσμιξαν τὸ φλογερὸ κρασί τους. Κι ἀπὸ φαῒ κι ἀπὸ πιοτὸ σᾶ φράνθηκε ἡ καρδιά τους, ὁ γνωστικὸς Τηλέμαχος μ' αὐτὰ τὰ λόγια ἀρχίζει· |
"ὑμεῖς μὲν νῦν ἄστυδ᾽ ἐλαύνετε νῆα μέλαιναν, αὐτὰρ ἐγὼν ἀγροὺς ἐπιείσομαι ἠδὲ βοτῆρας· |
“ Τώρα στὴ χώρα φέρτε ἐσεῖς τὸ μαῦρο μας καράβι, κι ἐγὼ πρὸς τὰ χωράφια μου καὶ τοὺς βοσκοὺς πηγαίνω, |
|
505 | ἑσπέριος δ᾽ εἰς ἄστυ ἰδὼν ἐμὰ ἔργα κάτειμι. ἠῶθεν δέ κεν ὔμμιν ὁδοιπόριον παραθείμην, δαῖτ᾽ ἀγαθὴν κρειῶν τε καὶ οἴνου ἡδυπότοιο." |
καὶ σὰν τὰ δῶ τὰ κτήματα, στὴ χώρα θᾶ κατέβω τὸ βράδυ· στὸ ξημέρωμα γιὰ πλερωμὴ θὰ στρώσω τραπέζι μὲ γλυκὸ κρασί, μὲ κρέατα περίσσια. ” |
τὸν δ᾽ αὖτε προσέειπε Θεοκλύμενος θεοειδής· "πῆ γὰρ ἐγώ, φίλε τέκνον, ἴω; τεῦ δώμαθ᾽ ἵκωμαι |
Καὶ τότες ὁ θεόμοιαστος Θεοκλύμενος τοῦ κρένει· “Καὶ ποῦ νὰ πάω, ὦ γιέ μου, ἐγώ ; σὲ τίνος νά 'ρθω σπίτι |
|
510 | ἀνδρῶν οἳ κραναὴν Ἰθάκην κάτα κοιρανέουσιν; ἦ ἰθὺς σῆς μητρὸς ἴω καὶ σοῖο δόμοιο;" τὸν δ᾽ αὖ Τηλέμαχος πεπνυμένος ἀντίον ηὔδα· "ἄλλως μέν σ᾽ ἂν ἐγώ γε καὶ ἡμέτερόνδε κελοίμην ἔρχεσθ᾽· οὐ γάρ τι ξενίων ποθή· ἀλλὰ σοὶ αὐτῷ |
ἀπ' ὅσους ἄντρες κυβερνοῦν τὸ πετρωτὸ τὸ Θιάκι; Ἢ λὲς νὰ πάω στὴ μάνα σου καὶ στὸ παλάτι σου ἴσια ; ” Κι ὁ γνωστικὸς Τηλέμαχος ἀπολογήθη κι εἶπε· “ Σ' ἄλλους καιροὺς στὸν πύργο μας θὰ σὲ καλοῦσα νά 'ρθης· δὲν ἀψηφοῦν τὸν ξένο ἐκεῖ· μὰ γιὰ κακό σου θά 'ναι, |
515 | χεῖρον, ἐπεί τοι ἐγὼ μὲν ἀπέσσομαι, οὐδέ σε μήτηρ ὄψεται· οὐ μὲν γάρ τι θαμὰ μνηστῆρσ᾽ ἐνὶ οἴκῳ φαίνεται, ἀλλ᾽ ἀπὸ τῶν ὑπερωΐῳ ἱστὸν ὑφαίνει. ἀλλά τοι ἄλλον φῶτα πιφαύσκομαι ὅν κεν ἵκοιο, Εὐρύμαχον, Πολύβοιο δαΐφρονος ἀγλαὸν υἱόν, |
τὶ ἐγὼ θὰ λείπω, καὶ νὰ δῆς τὴ μάνα δὲ θὰ μπόρειες· στὸν πύργο ἐκείνη τοὺς γαμπροὺς συχνὰ δὲν ἀντικρύζει, μόνε στ' ἀνώγι κάθεται καὶ τὸ πανὶ της φαίνει. Σὲ κάποιον ἄλλον θὰ σοῦ πῶ νὰ πᾶς, κι ἐτοῦτος εἶναι ὁ Εὐρύμαχος, ὁ ὡραῖος γιὸς τοῦ φρόνιμου Πολύβου, |
520 | τὸν νῦν ἶσα θεῷ Ἰθακήσιοι εἰσορόωσι· καὶ γὰρ πολλὸν ἄριστος ἀνὴρ μέμονέν τε μάλιστα μητέρ᾽ ἐμὴν γαμέειν καὶ Ὀδυσσῆος γέρας ἕξειν. ἀλλὰ τά γε Ζεὺς οἶδεν Ὀλύμπιος, αἰθέρι ναίων, εἴ κέ σφι πρὸ γάμοιο τελευτήσει κακὸν ἦμαρ." |
ποὺ σὰ θεὸ τόνε θωροῦν ὅλοι στὸ Θιάκι μέσα· πρῶτος τους εἶναι, καὶ ζητάει μὲ περισσὴ λαχτάρα νὰ πάρη καὶ τὴ μάνα μου καὶ τοῦ γονιοῦ τὶς δόξες. Μὰ αὐτὰ μονάχα ὁ κάτοικος τοῦ Ὀλύμπου, ὁ Δίας, τὰ ξέρει, ἂν θὰ τοὺς φέρη τὴν κακὴ τὴ μέρα πρὶν τὸ γάμο. ” |
525 | ὣς ἄρα οἱ εἰπόντι ἐπέπτατο δεξιὸς ὄρνις, κίρκος, Ἀπόλλωνος ταχὺς ἄγγελος· ἐν δὲ πόδεσσι τίλλε πέλειαν ἔχων, κατὰ δὲ πτερὰ χεῦεν ἔραζε μεσσηγὺς νηός τε καὶ αὐτοῦ Τηλεμάχοιο. τὸν δὲ Θεοκλύμενος ἑτάρων ἀπονόσφι καλέσσας |
Τέτοια καθὼς τοῦ μίλησε, πετάει πουλὶ δεξά του, τοῦ Ἀπόλλωνα μαντάτορας γοργόφτερος πετρίτης· εἶχε ἀγριοπερίστερο στὰ νύχια καὶ μαδοῦσε, κι ἀνάμεσα Τηλέμαχου καὶ καραβιοῦ σκορποῦσε φτερὰ. Κι ὁ Θεοκλύμενος τὸν πῆρε ἀπὸ τοὺς ἄλλους |
530 | ἔν τ᾽ ἄρα οἱ φῦ χειρὶ ἔπος τ᾽ ἔφατ᾽ ἔκ τ᾽ ὀνόμαζε· | μακριά, τὸ χέρι τοῦ 'σφιξε, καὶ μίλησε του κι εἶπε· |
"Τηλέμαχ᾽, οὔ τοι ἄνευ θεοῦ ἔπτατο δεξιὸς ὄρνις ἔγνων γάρ μιν ἐσάντα ἰδὼν οἰωνὸν ἐόντα. ὑμετέρου δ᾽ οὐκ ἔστι γένος βασιλεύτερον ἄλλο ἐν δήμῳ Ἰθάκης, ἀλλ᾽ ὑμεῖς καρτεροὶ αἰεί." |
“Ἀπὸ θεό 'ναι τὸ πουλὶ, Τηλέμαχε, ποὺ φάνη δεξά σου· τό εἰδα, κι ἔνιωσα πὼς μαντικὸ πουλί 'ναι. Βασιλικώτερη γενιὰ δὲν ἔχει ἀπ' τὴ δική σας τὸ Θιάκι, καὶ μεγάλοι ἐσεῖς θὰ ζῆτε ἐδῶ γιὰ πάντα.” |
|
535 | τὸν δ᾽ αὖ Τηλέμαχος πεπνυμένος ἀντίον ηὔδα· "αἲ γὰρ τοῦτο, ξεῖνε, ἔπος τετελεσμένον εἴη· τῷ κε τάχα γνοίης φιλότητά τε πολλά τε δῶρα ἐξ ἐμεῦ, ὡς ἄν τίς σε συναντόμενος μακαρίζοι." |
Κι ὁ γνωστικὸς Τηλέμαχος ἀπολογήθη κι εἶπε· “Μακάρι αὐτὸς ὁ λόγος σου νὰ βγῆ, καλέ μου ξένε· ἀγάπες καὶ χαρίσματα πολλὰ θὰ σοῦ 'χα τότες, ποὺ ὅλοι ἐδῶ θὰ σ' ἔβλεπαν καὶ θὰ σὲ μακαρίζαν. ” |
ἦ καὶ Πείραιον προσεφώνεε, πιστὸν ἑταῖρον· | Καῖ στὸν πιστό του σύντροφο τὸν Πείραιο τότες εἶπε· | |
540 | "Πείραιε Κλυτίδη, σὺ δέ μοι τά περ ἄλλα μάλιστα πείθῃ ἐμῶν ἑτάρων, οἵ μοι Πύλον εἰς ἅμ᾽ ἕποντο· καὶ νῦν μοι τὸν ξεῖνον ἄγων ἐν δώμασι σοῖσιν ἐνδυκέως φιλέειν καὶ τιέμεν, εἰς ὅ κεν ἔλθω." |
“ Γιὲ τοῦ Κλυτίου, ποὺ ἀπ' τὰ παιδιὰ ποὺ μ' ἔφεραν στὴν Πύλο, ἐσὺ πολὺ πιὸ πρόθυμα τὰ λόγια μου ἀγρικοῦσες, καὶ τώρα τοῦτον πάρε μου στὸ σπίτι σου τὸν ξένο, καὶ φίλευε καὶ τίμα τον ὁλόψυχα ὥσπου νά 'ρθω.” |
τὸν δ᾽ αὖ Πείραιος δουρικλυτὸς ἀντίον ηὔδα· | Κι ὁ ξακουστὸς κονταριστὴς ὁ Πείραιος τοῦ ἀπαντοῦσε· | |
545 | "Τηλέμαχ᾽, εἰ γάρ κεν σὺ πολὺν χρόνον ἐνθάδε μίμνοι, τόνδε τ᾽ ἐγὼ κομιῶ, ξενίων δέ οἱ οὐ ποθὴ ἔσται." |
“Κι ἂν ἔμνησκες πολὺν καιρό, Τηλέμαχε, ἐδῶ πέρα, καλὰ τὸν ξένο θὰ δεχτῶ, καὶ θά 'χη τὸ ὅ,τι ὁρίζει.” |
ὣς εἰπὼν ἐπὶ νηὸς ἔβη, ἐκέλευσε δ᾽ ἑταίρους αὐτούς τ᾽ ἀμβαίνειν ἀνά τε πρυμνήσια λῦσαι. οἱ δ᾽ αἶψ᾽ εἴσβαινον καὶ ἐπὶ κληῖσι καθῖζον. |
Καὶ στὸ καράβι ἀνέβηκε, καὶ φώναξε τοὺς ἄλλους νὰ λύσουν τὰ πρυμόσκοινα καὶ ν' ἀνεβοῦν κι ἐκεῖνοι. Καὶ μπῆκαν καὶ καθίσανε στοῦ καραβιοῦ στοὺς πάγκους. |
|
550 | Τηλέμαχος δ᾽ ὑπὸ ποσσὶν ἐδήσατο καλὰ πέδιλα, εἵλετο δ᾽ ἄλκιμον ἔγχος, ἀκαχμένον ὀξέϊ χαλκῷ, νηὸς ἀπ᾽ ἰκριόφιν· τοὶ δὲ πρυμνήσι᾽ ἔλυσαν. οἱ μὲν ἀνώσαντες πλέον ἐς πόλιν, ὡς ἐκέλευσε Τηλέμαχος, φίλος υἱὸς Ὀδυσσῆος θείοιο· |
Καὶ φόρεσε ὁ Τηλέμαχος τὰ σάνταλα τὰ ὡραῖα, καὶ πῆρε ἀπὸ τὸ κάσαρο βασταγερὸ κοντάρι μὲ μύτη χάλκινη· κι αὐτοὶ ξελῦσαν τὶς πρυμάτσες· κινῆσαν καὶ τραβούσανε κατὰ τὴ χώρα τότες, καθὼς τοὺς εἶπε ὁ ἀκριβογιὸς τοῦ θεϊκοῦ Ὀδυσσέα. |
555 | τὸν δ᾽ ὦκα προβιβάντα πόδες φέρον, ὄφρ᾽ ἵκετ᾽ αὐλήν, ἔνθα οἱ ἦσαν ὕες μάλα μυρίαι, ᾗσι συβώτης ἐσθλὸς ἐὼν ἐνίαυεν, ἀνάκτεσιν ἤπια εἰδώς, |
Κι αὐτὸς γοργὰ περπάτηξε ὥσπου ἦρθε στὴν αὐλή του, ποὺ ἤτανε χοῖροι ἀρίθμητοι δικοί του, καὶ σιμά τους ξενύχταε ὁ χοιροβοσκὸς ποὺ ἀγάπαε τοὺς ἀφέντες. |