ΙΛΙΑΔΟΣ  -  ΡΑΨΩΔΙΑ  Κ΄

(στίχοι  : 240-364)

[Μετάφραση : ΙΑΚΩΒΟΥ  ΠΟΛΥΛΑ]

Είπε και δια τον αδελφόν Μενέλαον εφοβείτο.

Και πάλιν τους ομίλησεν ο ανδρείος Διομήδης:

«Εάν αφήνετε σ’ εμέ να εκλέξω σύντροφόν μου

και πως θα ελησμονούσα εγώ τον θείον Οδυσσέα,

που τρέχει προθυμότατα η ανδράγαθη καρδιά του

εις κάθε αγώνα, κι η Αθηνά τον έχει αγαπητόν της;

Και από τες φλόγες άβλαβοι θα εβγαίναμε και οι δύο,

αν αυτός έλθη, που έχει νουν όσον κανείς δεν έχει.».

ὣς ἔφατ᾽, ἔδεισεν δὲ περὶ ξανθῷ Μενελάῳ.          240

τοῖς δ᾽ αὖτις μετέειπε βοὴν ἀγαθὸς Διομήδης·

εἰ μὲν δὴ ἕταρόν γε κελεύετέ μ᾽ αὐτὸν ἑλέσθαι,

πῶς ἂν ἔπειτ᾽ Ὀδυσῆος ἐγὼ θείοιο λαθοίμην,

οὗ πέρι μὲν πρόφρων κραδίη καὶ θυμὸς ἀγήνωρ

ἐν πάντεσσι πόνοισι, φιλεῖ δέ ἑ Παλλὰς Ἀθήνη.     245

τούτου γ᾽ ἑσπομένοιο καὶ ἐκ πυρὸς αἰθομένοιο

ἄμφω νοστήσαιμεν, ἐπεὶ περίοιδε νοῆσαι.

«Τυδείδη, δεν χρειάζεται», του απάντησ’ ο Οδυσσέας,

«μήτε πολύ να μ’ επαινείς και μήτε να με ψέγεις,

ότι ομιλείς των Αχαιών, που όλα αυτά γνωρίζουν.

Ας πάμε, η νύκτα σώνεται και η χαραυγή σιμώνει,

τ’ άστρα επροχώρησαν πολύ, και της νυκτός τα δύο

μέρη επεράσαν κι έμεινε μόλις το τρίτο ακόμη.».

Είπαν κι ευθύς εζώσθηκαν όπλα φρικτά και οι δύο.

Του Διομήδη, π’ άφησεν εις την σκηνήν το ξίφος,

έδωκεν άλλο δίστομον ο ανδρείος Θρασυμήδης

και ασπίδα. Και τον σκέπασε με κράνος χωρίς κώνον

και χωρίς χαίτην, ταύρινον. Καταίτυγα το λέγουν.

Τα καλ’ αγόρια το φορούν της κεφαλής των σκέπην.

τὸν δ᾽ αὖτε προσέειπε πολύτλας δῖος Ὀδυσσεύς·

Τυδεΐδη μήτ᾽ ἄρ με μάλ᾽ αἴνεε μήτέ τι νείκει·

εἰδόσι γάρ τοι ταῦτα μετ᾽ Ἀργείοις ἀγορεύεις.     250

ἀλλ᾽ ἴομεν· μάλα γὰρ νὺξ ἄνεται, ἐγγύθι δ᾽ ἠώς,

ἄστρα δὲ δὴ προβέβηκε, παροίχωκεν δὲ πλέων νὺξ

τῶν δύο μοιράων, τριτάτη δ᾽ ἔτι μοῖρα λέλειπται.

ὣς εἰπόνθ᾽ ὅπλοισιν ἔνι δεινοῖσιν ἐδύτην.

Τυδεΐδῃ μὲν δῶκε μενεπτόλεμος Θρασυμήδης       255

φάσγανον ἄμφηκες· τὸ δ᾽ ἑὸν παρὰ νηῒ λέλειπτο·

καὶ σάκος· ἀμφὶ δέ οἱ κυνέην κεφαλῆφιν ἔθηκε

ταυρείην, ἄφαλόν τε καὶ ἄλλοφον, ἥ τε καταῖτυξ

κέκληται, ῥύεται δὲ κάρη θαλερῶν αἰζηῶν.

Και ο Μηριόνης έδωκε φαρέτραν του Οδυσσέως

τόξον και ξίφος. Κι έπειτα την κεφαλήν με κράνος

δερμάτινο του εσκέπασε, σφικτά στερεωμένο

μέσα σε πάμπολλα λουριά, κι είχε μαλλί στο βάθος,

και χοίρου δόντια σύμπυκνα λευκά το περιδέναν.

Μηριόνης δ᾽ Ὀδυσῆϊ δίδου βιὸν ἠδὲ φαρέτρην       260

καὶ ξίφος, ἀμφὶ δέ οἱ κυνέην κεφαλῆφιν ἔθηκε

ῥινοῦ ποιητήν· πολέσιν δ᾽ ἔντοσθεν ἱμᾶσιν

ἐντέτατο στερεῶς· ἔκτοσθε δὲ λευκοὶ ὀδόντες

ἀργιόδοντος ὑὸς θαμέες ἔχον ἔνθα καὶ ἔνθα

εὖ καὶ ἐπισταμένως· μέσσῃ δ᾽ ἐνὶ πῖλος ἀρήρει.     265

Τούτο είχε κλέψ’ ο Αυτόλυκος στην Ελεώνα, οπόταν

του Ορμενίδη Αμύντορος ετρύπησε το δώμα.

Στην Σκάνδειαν του Αμφιδάμαντος, κατοίκου των Κυθήρων

το’στειλε αυτός κι ενθύμημα στον Μόλον της ξενίας

ο Αμφιδάμας το’δωκε. Και στον υιόν του ο Μόλος

τον Μηριόνην τ’ άφησε. Και αυτό το κράνος ήταν

πού έζωσε το μέτωπον του θείου Οδυσσέως.

τήν ῥά ποτ᾽ ἐξ Ἐλεῶνος Ἀμύντορος Ὀρμενίδαο[1]

ἐξέλετ᾽ Αὐτόλυκος πυκινὸν δόμον ἀντιτορήσας,

Σκάνδειαν* δ᾽ ἄρα δῶκε Κυθηρίῳ Ἀμφιδάμαντι·

Ἀμφιδάμας δὲ Μόλῳ** δῶκε ξεινήϊον εἶναι,

αὐτὰρ ὃ Μηριόνῃ δῶκεν ᾧ παιδὶ φορῆναι·            270

δὴ τότ᾽ Ὀδυσσῆος πύκασεν κάρη ἀμφιτεθεῖσα.

Και αφού τα όπλα εζώσθηκαν τα φοβερά και οι δύο,

εξεκινήσαν και άφησαν αυτού τους πολεμάρχους.

Δεξιά του δρόμου ερωδιόν τους έστειλε σιμά τους

η Αθηνά, και το πουλί τα μάτια τους δεν είδαν

εις το σκοτάδι, αλλ’ άκουσαν τον ήχον της φωνής του.

Ο Οδυσσεύς εχάρηκε δια το πουλί κι ευχήθη:

τὼ δ᾽ ἐπεὶ οὖν ὅπλοισιν ἔνι δεινοῖσιν ἐδύτην,

βάν ῥ᾽ ἰέναι, λιπέτην δὲ κατ᾽ αὐτόθι πάντας ἀρίστους.

τοῖσι δὲ δεξιὸν ἧκεν ἐρῳδιὸν^ ἐγγὺς ὁδοῖο

Παλλὰς Ἀθηναίη· τοὶ δ᾽ οὐκ ἴδον ὀφθαλμοῖσι        275

νύκτα δι᾽ ὀρφναίην, ἀλλὰ κλάγξαντος ἄκουσαν.

χαῖρε δὲ τῷ ὄρνιθ᾽ Ὀδυσεύς, ἠρᾶτο δ᾽ Ἀθήνῃ·

«Άκου με, ω κόρη του Διός, που πάντοτε σιμά μου

εις κάθε αγώνα ευρίσκεσαι και, άμα κινούμαι, βλέπεις.

Θεά μου, πόσο μ’ αγαπάς εξόχως δείξε τώρα.

Ευδόκησε να γύρουμε στα πλοία δοξασμένοι

από μέγα κατόρθωμα, να το θυμούνται οι Τρώες.».

κλῦθί μευ αἰγιόχοιο Διὸς τέκος, ἥ τέ μοι αἰεὶ

ἐν πάντεσσι πόνοισι παρίστασαι, οὐδέ σε λήθω

κινύμενος· νῦν αὖτε μάλιστά με φῖλαι Ἀθήνη,        280

δὸς δὲ πάλιν ἐπὶ νῆας ἐϋκλεῖας ἀφικέσθαι

ῥέξαντας μέγα ἔργον, ὅ κε Τρώεσσι μελήσῃ.

Και ο Διομήδης δεύτερος ευχήθη: «Κι εμέ τώρα

άκουε, κόρη του Διός. Έλα σιμά μου, ως ήσουν

και εις τον πατέρα μου σιμά τον ένδοξον Τυδέα

στες Θήβες, που των Αχαιών επήγε απεσταλμένος.

Στες όχθες τότε του Ασωπού σταμάτησ’ ο στρατός των,

και λόγον πράον έφερεν αυτός εις τους Καδμείους.

Αλλ’ έργα στην επιστροφήν κατόρθωσε ανδρειωμένα

με σε, θεά, που πρόθυμη του στάθηκες στο πλάγι.

Ομοίως τώρα σώζ’ εμέ και στασου εις το πλευρόν μου.

Κι εγώ μιαν πλατυμέτωπην δαμάλα θα σου σφάξω,

χρονιάρικην, που τον ζυγόν του ανθρώπου δεν γνωρίζει.

Θα σου την σφάξω, αφού πριν τα κέρατα χρυσώσω.».

δεύτερος αὖτ᾽ ἠρᾶτο βοὴν ἀγαθὸς Διομήδης·

κέκλυθι νῦν καὶ ἐμεῖο Διὸς τέκος Ἀτρυτώνη·

σπεῖό μοι ὡς ὅτε πατρὶ ἅμ᾽ ἕσπεο Τυδέϊ δίῳ         285

ἐς Θήβας, ὅτε τε πρὸ Ἀχαιῶν ἄγγελος ᾔει.

τοὺς δ᾽ ἄρ᾽ ἐπ᾽ Ἀσωπῷ λίπε χαλκοχίτωνας Ἀχαιούς,

αὐτὰρ ὃ μειλίχιον μῦθον φέρε Καδμείοισι

κεῖσ᾽· ἀτὰρ ἂψ ἀπιὼν μάλα μέρμερα μήσατο ἔργα

σὺν σοὶ δῖα θεά, ὅτε οἱ πρόφρασσα παρέστης.      290

ὣς νῦν μοι ἐθέλουσα παρίσταο καί με φύλασσε.

σοὶ δ᾽ αὖ ἐγὼ ῥέξω βοῦν ἦνιν εὐρυμέτωπον

ἀδμήτην, ἣν οὔ πω ὑπὸ ζυγὸν ἤγαγεν ἀνήρ·

τήν τοι ἐγὼ ῥέξω χρυσὸν κέρασιν περιχεύας^^.

Ευχήθηκαν και απ’ την θεάν η ευχή τους εισακούσθη.

ὣς ἔφαν εὐχόμενοι, τῶν δ᾽ ἔκλυε Παλλὰς Ἀθήνη.  295

Και αφού την ευχήν έκαμαν εις του Διός την κόρην

βαδίζαν, ως δυο λέοντες, την μαύρη νύκτα, επάνω

εις τες σφαγές, εις τους νεκρούς, στα όπλα και στο αίμα.

οἳ δ᾽ ἐπεὶ ἠρήσαντο Διὸς κούρῃ μεγάλοιο,

βάν ῥ᾽ ἴμεν ὥς τε λέοντε δύω διὰ νύκτα μέλαιναν

ἂμ φόνον, ἂν νέκυας, διά τ᾽ ἔντεα καὶ μέλαν αἷμα.

Αλλ’ ούδ’ ο Έκτωρ άφησε τους Τρώας να κοιμώνται,

και όλους εσυγκάλεσε τους πρώτους πολεμάρχους,

όσοι στους Τρώας αρχηγοί και κυβερνήτες ήσαν.

οὐδὲ μὲν οὐδὲ Τρῶας ἀγήνορας εἴασεν Ἕκτωρ

εὕδειν, ἀλλ᾽ ἄμυδις κικλήσκετο πάντας ἀρίστους, 300

ὅσσοι ἔσαν Τρώων ἡγήτορες ἠδὲ μέδοντες·

Γνώμην σχεδίαζε σοφήν ο Έκτωρ και τους είπε:

«Ποιος το έργον που θα ειπώ θα υπόσχεται να κάμη

με δώρον μέγα; Και αρκετή θα είναι η ανταμοιβή του.

Αμάξι και υψηλόλαιμα πουλάρια εγώ θα δώσω,

απ’ όσα έχουν οι Αχαιοί το εξαίρετο ζευγάρι,

σ’ όποιον τολμήσει – κι ένδοξον θα κάμει τ’ όνομά του –

σιμά στα γοργά πλοία τους να υπάγη και να μάθη

ή, αφού από τα όπλα μας επέσαν συντριμμένοι,

να φύγουν ήδη μελετούν και δεν φροντίζουν πλέον

όλην την νύκτα να φρουρούν σβησμένοι από τον κόπον.».

τοὺς ὅ γε συγκαλέσας πυκινὴν ἀρτύνετο βουλήν·

τίς κέν μοι τόδε ἔργον ὑποσχόμενος τελέσειε

δώρῳ ἔπι μεγάλῳ; μισθὸς δέ οἱ ἄρκιος ἔσται.

δώσω γὰρ δίφρόν τε δύω τ᾽ ἐριαύχενας ἵππους  305

οἵ κεν ἄριστοι ἔωσι θοῇς ἐπὶ νηυσὶν Ἀχαιῶν

ὅς τίς κε τλαίη, οἷ τ᾽ αὐτῷ κῦδος ἄροιτο,

νηῶν ὠκυπόρων σχεδὸν ἐλθέμεν, ἔκ τε πυθέσθαι

ἠέ φυλάσσονται νῆες θοαὶ ὡς τὸ πάρος περ,

ἦ ἤδη χείρεσσιν ὑφ᾽ ἡμετέρῃσι δαμέντες                  310

φύξιν βουλεύουσι μετὰ σφίσιν, οὐδ᾽ ἐθέλουσι

νύκτα φυλασσέμεναι, καμάτῳ ἀδηκότες αἰνῷ.

Αυτά ’πε και όλοι εσώπαιναν. Και μεταξύ τους ήταν

κάποιος του θείου κήρυκος υιός, του Ευμήδη, ο Δόλων.

Είχε χαλκόν αμέτρητον στο σπίτι και χρυσάφι,

άσχημην είχε την μορφήν, αλλ’ ήτο γοργοπόδης.

Και μέσα εις πέντε αυτάδελφες αυτός το μόνο αγόρι.

ὣς ἔφαθ᾽, οἳ δ᾽ ἄρα πάντες ἀκὴν ἐγένοντο σιωπῇ.

ἦν δέ τις ἐν Τρώεσσι Δόλων Εὐμήδεος υἱὸς

κήρυκος θείοιο πολύχρυσος πολύχαλκος,              315

ὃς δή τοι εἶδος μὲν ἔην κακός, ἀλλὰ ποδώκης·

αὐτὰρ ὃ μοῦνος ἔην μετὰ πέντε κασιγνήτῃσιν.

Εκείνος προς τον Έκτορα τότ’ είπε και στους Τρώας:

«Έκτωρ, εμέ σπρώχν’ η καρδιά κι η ανδρική ψυχή μου

στα γοργά πλοία των εχθρών να υπάγω και να μάθω.

Αλλά το σκήπτρο σήκωσε και ορκίσου να μου δώσης

τους ίππους και την άμαξαν  την χαλκοστολισμένην,

που φέρνουν τον ισόθεον Πηλείδην Αχιλλέα.

Κι εμέ καλόν κατάσκοπον θα εβρής, ως περιμένεις.

ὅς ῥα τότε Τρωσίν τε καὶ Ἕκτορι μῦθον ἔειπεν·

Ἕκτορ ἔμ᾽ ὀτρύνει κραδίη καὶ θυμὸς ἀγήνωρ

νηῶν ὠκυπόρων σχεδὸν ἐλθέμεν ἔκ τε πυθέσθαι.  320

ἀλλ᾽ ἄγε μοι τὸ σκῆπτρον ἀνάσχεο, καί μοι ὄμοσσον

ἦ μὲν τοὺς ἵππους τε καὶ ἅρματα ποικίλα χαλκῷ

δωσέμεν, οἳ φορέουσιν ἀμύμονα Πηλεΐωνα,

σοὶ δ᾽ ἐγὼ οὐχ ἅλιος σκοπὸς ἔσσομαι οὐδ᾽ ἀπὸ δόξης·

Πέρα εγώ πέρα τον στρατόν θα σχίσ’ ώσπου να φθάσω

στο πλοίον του Αγαμέμνονος, εκεί που  οι πολεμάρχοι

να φύγουν θα βουλεύονται ή και να πολεμήσουν.».

τόφρα γὰρ ἐς στρατὸν εἶμι διαμπερὲς ὄφρ᾽ ἂν ἵκωμαι                                                                                  

νῆ᾽ Ἀγαμεμνονέην, ὅθι που μέλλουσιν ἄριστοι

βουλὰς βουλεύειν ἢ φευγέμεν ἠὲ μάχεσθαι.

Είπε, κι εκείνος έλαβε το σκήπτρον και του ωρκίσθη:

«Μάρτυς μου ο Ζευς πολύβροντος ομόκλινος της Ήρας

των Τρώων άλλος από σε δεν θ’ ανεβή τους ίππους

εκείνους, και θ’ αγάλλεσαι συ μόνος να τους έχεις.».

Αυτά ’πε και ψευδόρκισε, κι εμψύχωσεν εκείνον.

ὣς φάθ᾽, ὃ δ᾽ ἐν χερσὶ σκῆπτρον λάβε καί οἱ ὄμοσσεν·

ἴστω νῦν Ζεὺς αὐτὸς ἐρίγδουπος πόσις Ἥρης

μὴ μὲν τοῖς ἵπποισιν ἀνὴρ ἐποχήσεται ἄλλος       330

Τρώων, ἀλλά σέ φημι διαμπερὲς ἀγλαϊεῖσθαι.

ὣς φάτο καί ῥ᾽ ἐπίορκον ἐπώμοσε, τὸν δ᾽ ὀρόθυνεν·

Κι ευθύς το τόξο εκρέμασεν, εφόρεσε τομάρι

λύκου στακτιού, σκεπάσθηκε με κράνος της νυφίτσας,

λόγχην επήρε ακονητήν, και απ’ τον στρατόν προθύμως

προς τα καράβια εκίνησεν. Αλλά να φέρη εκείθεν

είδησιν εις τον Έκτορα δεν ήταν διορισμένο.

Αλλ’ όταν έξω απ’ τον λαόν ευρέθη και απ’ τ’ αμάξια,

έτρεχε τότ’ ελεύθερα. Και ο θείος Οδυσσέας

ερχόμενον τον νόησε και στον Διομήδην είπε:

αὐτίκα δ᾽ ἀμφ᾽ ὤμοισιν ἐβάλλετο καμπύλα τόξα,

ἕσσατο δ᾽ ἔκτοσθεν ῥινὸν πολιοῖο λύκοιο ^#,

κρατὶ δ᾽ ἐπὶ κτιδέην κυνέην, ἕλε δ᾽ ὀξὺν ἄκοντα,   335

βῆ δ᾽ ἰέναι προτὶ νῆας ἀπὸ στρατοῦ· οὐδ᾽ ἄρ᾽ ἔμελλεν

ἐλθὼν ἐκ νηῶν ἂψ Ἕκτορι μῦθον ἀποίσειν.

ἀλλ᾽ ὅτε δή ῥ᾽ ἵππων τε καὶ ἀνδρῶν κάλλιφ᾽ ὅμιλον,

βῆ ῥ᾽ ἀν᾽ ὁδὸν μεμαώς· τὸν δὲ φράσατο προσιόντα

διογενὴς Ὀδυσεύς, Διομήδεα δὲ προσέειπεν·                 

«Αυτού κάποιος μας έρχεται, Διομήδη, απ’ το στρατόν τους.

Δεν ξεύρω αν στα καράβια μας κατάσκοπος εστάλη,

ή δια να γδύση σώματα νεκρών εβγήκε μόνος.

 οὗτός τις Διόμηδες ἀπὸ στρατοῦ ἔρχεται ἀνήρ,

οὐκ οἶδ᾽ ἢ νήεσσιν ἐπίσκοπος ἡμετέρῃσιν,

ἦ τινα συλήσων νεκύων κατατεθνηώτων.

Ολίγο ας πάρη διάστημα πριν του χυθούμ’ επάνω

δια να τον πιάσωμε κι εάν στα πόδια μας νικήση,

συ πάντοτε στα πλοία μας, μακράν απ’ τον στρατόν του

βιάζε τον με την λόγχην σου να μην αλλάξει δρόμον,

μη μας ξεφύγη τρέχοντας οπίσω προς την πόλιν.».

ἀλλ᾽ ἐῶμέν μιν πρῶτα παρεξελθεῖν πεδίοιο

τυτθόν· ἔπειτα δέ κ᾽ αὐτὸν ἐπαΐξαντες ἕλοιμεν     345

καρπαλίμως· εἰ δ᾽ ἄμμε παραφθαίησι πόδεσσιν,

αἰεί μιν ἐπὶ νῆας ἀπὸ στρατόφι προτιειλεῖν

ἔγχει ἐπαΐσσων, μή πως προτὶ ἄστυ ἀλύξῃ.

Είπαν και μέσα εις τους νεκρούς έξω του δρόμου εγύραν,

και αυτός γοργά προσπέρασεν ο ανόητος. Αλλ’ όταν

απείχε όσο μονόβολα οργώνουν τα μουλάρια –

ότ’ είναι αυτά καλύτερα και από τα βόδι’ ακόμη

στο βαθύ νειάμα να τραβούν το κολλητόν αλέτρι –

εχύθηκαν κι εστάθη αυτός, ως άκουσε τον κρότον.

Πως ήσαν φίλοι απ’ τον στρατόν, επίστευε, σταλμένοι

από τον Έκτορα να ειπούν οπίσω να γυρίσει.

ὣς ἄρα φωνήσαντε παρὲξ ὁδοῦ ἐν νεκύεσσι

κλινθήτην· ὃ δ᾽ ἄρ᾽ ὦκα παρέδραμεν ἀφραδίῃσιν.

ἀλλ᾽ ὅτε δή ῥ᾽ ἀπέην ὅσσόν τ᾽ ἐπὶ οὖρα πέλονται

ἡμιόνων· αἱ γάρ τε βοῶν προφερέστεραί εἰσιν

ἑλκέμεναι νειοῖο βαθείης πηκτὸν ἄροτρον·

τὼ μὲν ἐπεδραμέτην, ὃ δ᾽ ἄρ᾽ ἔστη δοῦπον ἀκούσας.

ἔλπετο γὰρ κατὰ θυμὸν ἀποστρέψοντας ἑταίρους    

ἐκ Τρώων ἰέναι πάλιν Ἕκτορος ὀτρύναντος.

Και ότ’ ήσαν τόσο διάστημα όσο τ’ ακόντι φθάνει,

και τους εγνώρισεν εχθρούς, εις την φυγήν κινούσε

γοργά τα πόδια και όρμησαν αυτοί να τον προφθάσουν.

Και ως δυο σκύλοι σκληρόδοντες, εξαίσιοι στο κυνήγι,

λαγόν ή ζάρκαδον στενά ξετρέχουν μες στον λόγγον,

και αυτός φεύγει βελάζοντας. Στενά και ο Διομήδης

και ο πορθητής ο Οδυσσεύς τον Δόλωνα εκυνήγαν,

τον δρόμον αφού του’κοψαν να γύρη στον στρατόν του.

ἀλλ᾽ ὅτε δή ῥ᾽ ἄπεσαν δουρηνεκὲς ἢ καὶ ἔλασσον,

γνῶ ῥ᾽ ἄνδρας δηΐους, λαιψηρὰ δὲ γούνατ᾽ ἐνώμα

φευγέμεναι· τοὶ δ᾽ αἶψα διώκειν ὁρμήθησαν.

ὡς δ᾽ ὅτε καρχαρόδοντε δύω κύνε εἰδότε θήρης  360

ἢ κεμάδ᾽ ἠὲ λαγωὸν ἐπείγετον ἐμμενὲς αἰεὶ

χῶρον ἀν᾽ ὑλήενθ᾽, ὃ δέ τε προθέῃσι μεμηκώς,

ὣς τὸν Τυδεΐδης ἠδ᾽ ὃ πτολίπορθος Ὀδυσσεὺς

λαοῦ ἀποτμήξαντε διώκετον ἐμμενὲς αἰεί.