ΙΛΙΑΔΟΣ - ΡΑΨΩΔΙΑ Σ΄(στίχοι : 468-617 [τέλος] ) [Μετάφραση : ΙΑΚΩΒΟΥ ΠΟΛΥΛΑ]
|
|
Είπε και αυτού την άφησε κι επήγε στες φυσούνες, στο πυρ τες στρέφει και γοργά να εργάζονται προστάζει. |
ὣς εἰπὼν τὴν μὲν λίπεν αὐτοῦ, βῆ δ᾽ ἐπὶ φύσας· τὰς δ᾽ ἐς πῦρ ἔτρεψε κέλευσέ τε ἐργάζεσθαι.
|
Φυσούνες είκοσι φυσούν στες κάψες τους και βγάζουν ευκολοφύσητην πνοήν σφοδρήν ή μετρημένην, πότε με βιά πότε σιγά να υπηρετούν, ως θέλει ο Ήφαιστος, ώστ’ εύκολα το έργον να τελειώσει. Σκληρόν χαλκόν, κασσίτερον, πολύτιμο χρυσάφι και ασήμι βάζει στην φωτιά, κατόπιν μέγ’ αμόνι εις τον κορμόν τοποθετεί και στο δεξί του χέρι σφύραν αδράχνει δυνατήν, και το διλάβι στ’ άλλο. |
φῦσαι δ᾽ ἐν χοάνοισιν ἐείκοσι πᾶσαι ἐφύσων 470 παντοίην εὔπρηστον ἀϋτμὴν ἐξανιεῖσαι, ἄλλοτε μὲν σπεύδοντι παρέμμεναι, ἄλλοτε δ᾽ αὖτε, ὅππως Ἥφαιστός τ᾽ ἐθέλοι καὶ ἔργον ἄνοιτο. χαλκὸν δ᾽ ἐν πυρὶ βάλλεν ἀτειρέα κασσίτερόν τε καὶ χρυσὸν τιμῆντα καὶ ἄργυρον· αὐτὰρ ἔπειτα 475 θῆκεν ἐν ἀκμοθέτῳ μέγαν ἄκμονα, γέντο δὲ χειρὶ ῥαιστῆρα κρατερήν, ἑτέρηφι δὲ γέντο πυράγρην.
|
Κι έπλασε πρώτα δυνατήν ασπίδα και μεγάλην όλην με τέχνην και τριπλόν λαμπρόν τριγύρω κύκλον. Με πέντε δίπλες έγινεν η ασπίδα και σ’ εκείνην λογιών εικόνες έπλαθε με την σοφήν του γνώσιν. |
ποίει δὲ πρώτιστα σάκος μέγα τε στιβαρόν τε πάντοσε δαιδάλλων, περὶ δ᾽ ἄντυγα βάλλε φαεινὴν τρίπλακα μαρμαρέην, ἐκ δ᾽ ἀργύρεον τελαμῶνα.480 πέντε δ᾽ ἄρ᾽ αὐτοῦ ἔσαν σάκεος πτύχες· αὐτὰρ ἐν αὐτῷ
|
Την γην αυτού, τον ουρανόν, την θάλασσαν μορφώνει τον ήλιον τον ακούραστον, γεμάτο το φεγγάρι, τ’ αστέρια οπού τον ουρανόν ολούθε στεφανώνουν, την δύναμιν του Ωρίωνος, Υάδες, Πληιάδες, την Αρκτον, που και Άμαξαν καλούν, και αυτού γυρίζει πάντοτε, τον Ωρίωνα ασάλευτα τηρώντας. Η μόνη που τ’ Ωκεανού το λούσμα δεν γνωρίζει. |
ποίει δαίδαλα πολλὰ ἰδυίῃσι πραπίδεσσιν. ἐν μὲν γαῖαν ἔτευξ᾽, ἐν δ᾽ οὐρανόν, ἐν δὲ θάλασσαν, ἠέλιόν τ᾽ ἀκάμαντα σελήνην τε πλήθουσαν, ἐν δὲ τὰ τείρεα πάντα, τά τ᾽ οὐρανὸς ἐστεφάνωται, Πληϊάδας[1] θ᾽ Ὑάδας[2] τε τό τε σθένος Ὠρίωνος[3] Ἄρκτόν θ᾽, ἣν καὶ Ἄμαξαν ἐπίκλησιν καλέουσιν, ἥ τ᾽ αὐτοῦ στρέφεται καί τ᾽ Ὠρίωνα δοκεύει[5], οἴη δ᾽ ἄμμορός ἐστι λοετρῶν Ὠκεανοῖο[6].
|
Δύο κατόπιν έκαμεν ανθρώπων πολιτείες καλές. Στην μίαν γίνονταν του γάμου χαροκόπι. Νυφάδες απ’ τα γονικά συνώδευαν στην πόλην με τα δαδιά και αλαλαγμός σηκώνεται υμεναίου. Και αγόρια κει στριφογυρνούν εις τον χορόν τεχνίτες, καλοί, κιθάρες αντηχούν στην μέσην και οι γυναίκες ολόρθες εις τα πρόθυρα θωρούσαν κι εθαυμάζαν. |
ἐν δὲ δύω ποίησε πόλεις μερόπων ἀνθρώπων 490 καλάς. ἐν τῇ μέν ῥα γάμοι τ᾽ ἔσαν εἰλαπίναι τε, νύμφας δ᾽ ἐκ θαλάμων δαΐδων ὕπο λαμπομενάων ἠγίνεον ἀνὰ ἄστυ, πολὺς δ᾽ ὑμέναιος ὀρώρει· κοῦροι δ᾽ ὀρχηστῆρες ἐδίνεον, ἐν δ᾽ ἄρα τοῖσιν αὐλοὶ φόρμιγγές τε βοὴν ἔχον· αἳ δὲ γυναῖκες 495 ἱστάμεναι θαύμαζον ἐπὶ προθύροισιν ἑκάστη.
|
Κι ήταν λαού συνάθροιση στην αγοράν, που δύο φιλονικούσαν άνθρωποι για πρόστιμο ενός φόνου. Ο ένας που όλα επλήρωσεν εκήρυττε στα πλήθη, ο άλλος οπού τίποτε δεν έλαβε. Και οι δύο εμπρός ηθέλαν στον κριτήν το πράγμα να τελειώσει. |
λαοὶ δ᾽ εἰν ἀγορῇ ἔσαν ἀθρόοι· ἔνθα δὲ νεῖκος ὠρώρει, δύο δ᾽ ἄνδρες ἐνείκεον εἵνεκα ποινῆς ἀνδρὸς ἀποφθιμένου· ὃ μὲν εὔχετο πάντ᾽ ἀποδοῦναι δήμῳ πιφαύσκων, ὃ δ᾽ ἀναίνετο μηδὲν ἑλέσθαι· 500 ἄμφω δ᾽ ἱέσθην ἐπὶ ἴστορι πεῖραρ ἑλέσθαι.
|
Του ενός και τ’ άλλου με φωνές τα πλήθη επαίρναν μέρος. Οι κήρυκες τα ησύχαζαν. Και μες στον άγιον κύκλον στα σκαλισμένα μάρμαρα εκάθισαν οι γέροι, και από τα χέρια λάμβαναν των λιγυρών κηρύκων τα σκήπτρα κι εσηκώνονταν κι εδίκαζε καθένας. |
λαοὶ δ᾽ ἀμφοτέροισιν ἐπήπυον ἀμφὶς ἀρωγοί· κήρυκες δ᾽ ἄρα λαὸν ἐρήτυον· οἳ δὲ γέροντες εἵατ᾽ ἐπὶ ξεστοῖσι λίθοις ἱερῷ ἐνὶ κύκλῳ, σκῆπτρα δὲ κηρύκων ἐν χέρσ᾽ ἔχον ἠεροφώνων· 505 τοῖσιν ἔπειτ᾽ ἤϊσσον, ἀμοιβηδὶς δὲ δίκαζον.
|
Βαλμένα ήσαν στην μέσην τους δυο τάλαντα χρυσάφι γι’ αυτόν που δικαιότερα την κρίσην του προφέρει. |
κεῖτο δ᾽ ἄρ᾽ ἐν μέσσοισι δύω χρυσοῖο τάλαντα, τῷ δόμεν ὃς μετὰ τοῖσι δίκην ἰθύντατα εἴποι.
|
Την άλλην πόλην έζωναν δύο στρατοί τριγύρω που στ’ άρματά τους έλαμπαν. Και δύο γνώμες είχαν, να την χαλάσουν παντελώς ή τα μισά να λάβουν απ’ όσα κτήματα η λαμπρή χωρούσε πολιτεία. Εκείνοι δεν επείθοντο και κρύφια για καρτέρι οπλίζονταν. Εφύλαγαν το τείχος οι γυναίκες με όλα τ’ ανήλικα παιδιά και οι γέροντες μαζί τους. |
τὴν δ᾽ ἑτέρην πόλιν ἀμφὶ δύω στρατοὶ ἥατο λαῶν τεύχεσι λαμπόμενοι· δίχα δέ σφισιν ἥνδανε βουλή, ἠὲ διαπραθέειν ἢ ἄνδιχα πάντα δάσασθαι κτῆσιν ὅσην πτολίεθρον ἐπήρατον ἐντὸς ἔεργεν· οἳ δ᾽ οὔ πω πείθοντο, λόχῳ δ᾽ ὑπεθωρήσσοντο. τεῖχος μέν ῥ᾽ ἄλοχοί τε φίλαι καὶ νήπια τέκνα ῥύατ᾽ ἐφεσταότες, μετὰ δ᾽ ἀνέρες οὓς ἔχε γῆρας· 515
|
Κι εκείνοι εβγαίναν. Η Αθηνά και ο Άρης αρχηγοί τους Χρυσοί και οι δυο με χρυσά τα ενδύματα, μεγάλοι, όμορφοι, ωσάν αθάνατοι, με τ’ άρματα και πέρα ξεχωριζόνταν. Κι έβλεπες μικρά τα πλήθη κάτω. |
οἳ δ᾽ ἴσαν· ἦρχε δ᾽ ἄρά σφιν Ἄρης καὶ Παλλὰς Ἀθήνη ἄμφω χρυσείω, χρύσεια δὲ εἵματα ἕσθην, καλὼ καὶ μεγάλω σὺν τεύχεσιν, ὥς τε θεώ περ ἀμφὶς ἀριζήλω· λαοὶ δ᾽ ὑπολίζονες ἦσαν.
|
Και ότ’έφθασαν όπου έπρεπε να στήσουν το καρτέρι, στον ποταμόν που επότιζε καθένας το κοπάδι, αυτού καθίσαν σκεπαστοί, με τα λαμπρά τους όπλα. Και δυο ξέμακρα σκοποί σταθήκαν καρτερώντας πότε να ιδούν τα πρόβατα να φθάσουν κι οι αγελάδες. |
οἳ δ᾽ ὅτε δή ῥ᾽ ἵκανον ὅθι σφίσιν εἶκε λοχῆσαι 520 ἐν ποταμῷ, ὅθι τ᾽ ἀρδμὸς ἔην πάντεσσι βοτοῖσιν, ἔνθ᾽ ἄρα τοί γ᾽ ἵζοντ᾽ εἰλυμένοι αἴθοπι χαλκῷ. τοῖσι δ᾽ ἔπειτ᾽ ἀπάνευθε δύω σκοποὶ εἵατο λαῶν δέγμενοι ὁππότε μῆλα ἰδοίατο καὶ ἕλικας βοῦς.
|
Γρήγορα εκείνα πρόβαλαν και δυο βοσκοί κατόπιν και τούτοι ανυποψίαστοι με σύριγγες επαίζαν. Κι εκείνοι άμα τους ξάνοιξαν επάνω τους χυθήκαν, μέρος των μόσχων ξέκοψαν και των λευκών προβάτων κι έσφαξαν κει και τους βοσκούς. Κι οι άλλοι ως εννοήσαν στα βόδια τόσην ταραχήν, σηκώθηκαν απ’ όπου κάθονταν στο στρατόπεδο, και αμέσως ανεβήκαν εις τ’ ανεμόποδ’ άλογα και γρήγορα τους φθάσαν. |
οἳ δὲ τάχα προγένοντο, δύω δ᾽ ἅμ᾽ ἕποντο νομῆες τερπόμενοι σύριγξι· δόλον δ᾽ οὔ τι προνόησαν. οἳ μὲν τὰ προϊδόντες ἐπέδραμον, ὦκα δ᾽ ἔπειτα τάμνοντ᾽ ἀμφὶ βοῶν ἀγέλας καὶ πώεα καλὰ ἀργεννέων οἰῶν, κτεῖνον δ᾽ ἐπὶ μηλοβοτῆρας. οἳ δ᾽ ὡς οὖν ἐπύθοντο πολὺν κέλαδον παρὰ βουσὶν εἰράων προπάροιθε καθήμενοι, αὐτίκ᾽ ἐφ᾽ ἵππων βάντες ἀερσιπόδων μετεκίαθον, αἶψα δ᾽ ἵκοντο.
|
Κι εκεί στην ακροποταμιά την μάχην αρχινήσαν κι απ’ τα δυο μέρη ερίχνονταν τα χάλκινα κοντάρια. Η Έρις μέσα εγύριζεν, ο Κυδοιμός και η Μοίρα, που άλλον εκράτει αλάβωτον, και αιματωμένον άλλον, άλλον ποδόσερνε νεκρόν στην ταραχήν της μάχης. Κι ένδυμα εφόρει κόκκινον απ’ των ανδρών το αίμα. Στρέφονταν κει σαν ζωντανοί θνητοί κι επολεμούσαν, και απ’ τα δυο μέρη τους νεκρούς στο σιάδι εποδοσέρναν. |
στησάμενοι δ᾽ ἐμάχοντο μάχην ποταμοῖο παρ᾽ ὄχθας, βάλλον δ᾽ ἀλλήλους χαλκήρεσιν ἐγχείῃσιν. ἐν δ᾽ Ἔρις ἐν δὲ Κυδοιμὸς ὁμίλεον, ἐν δ᾽ ὀλοὴ Κήρ, 535 ἄλλον ζωὸν ἔχουσα νεούτατον, ἄλλον ἄουτον, ἄλλον τεθνηῶτα κατὰ μόθον ἕλκε ποδοῖιν· εἷμα δ᾽ ἔχ᾽ ἀμφ᾽ ὤμοισι δαφοινεὸν αἵματι φωτῶν. ὡμίλευν δ᾽ ὥς τε ζωοὶ βροτοὶ ἠδ᾽ ἐμάχοντο, νεκρούς τ᾽ ἀλλήλων ἔρυον κατατεθνηῶτας. 540
|
Έβαλε αλλού τριόργητο και μαλακό χωράφι εκτεταμένον, κάρπιμον και μέσα ζευγολάτες |
ἐν δ᾽ ἐτίθει νειὸν μαλακὴν πίειραν ἄρουραν εὐρεῖαν τρίπολον· πολλοὶ δ᾽ ἀροτῆρες ἐν αὐτῇ
|
πολλοί με τα ζευγάρια τους το εσχίζαν άνω κάτω. Και όταν γυρίζαν κι έφθαναν στου χωραφιού την άκρην, άνθρωπος τους επρόσφερνε ποτήρι όλο γεμάτο γλυκό κρασί, κι εγύριζαν στες αυλακιές εκείνοι πρόθυμοι του μεγάλου αγρού να φθάσουν εις την άκρην. Μαυρίζει όπισθεν η γη και δείχνει αλετρεμένη μ’ όλον οπού’ναι ολόχρυση, της τέχνης μέγα θάμα. |
ζεύγεα δινεύοντες ἐλάστρεον ἔνθα καὶ ἔνθα. οἳ δ᾽ ὁπότε στρέψαντες ἱκοίατο τέλσον ἀρούρης, τοῖσι δ᾽ ἔπειτ᾽ ἐν χερσὶ δέπας μελιηδέος οἴνου 545 δόσκεν ἀνὴρ ἐπιών· τοὶ δὲ στρέψασκον ἀν᾽ ὄγμους, ἱέμενοι νειοῖο βαθείης τέλσον ἱκέσθαι. ἣ δὲ μελαίνετ᾽ ὄπισθεν, ἀρηρομένῃ δὲ ἐῴκει, χρυσείη περ ἐοῦσα· τὸ δὴ περὶ θαῦμα τέτυκτο.
|
Φραγμένο κτήμα θέτει αλλού που’χε υψηλά τα στάχια και μέσα εργάτες θέριζαν με κοφτερά δρεπάνια. Και άλλες χεριές επανωτές στες αυλακιές επέφταν, και άλλες με καλαμόσχοινα τες δέναν επιστάτες τρεις διορισμένοι, ενώ παιδιά κατόπι τους σηκώναν χερόβολα στες αγκαλιές και αδιάκοπα τα εδέναν. |
ἐν δ᾽ ἐτίθει τέμενος βασιλήϊον· ἔνθα δ᾽ ἔριθοι 550 ἤμων ὀξείας δρεπάνας ἐν χερσὶν ἔχοντες. δράγματα δ᾽ ἄλλα μετ᾽ ὄγμον ἐπήτριμα πῖπτον ἔραζε, ἄλλα δ᾽ ἀμαλλοδετῆρες ἐν ἐλλεδανοῖσι δέοντο. τρεῖς δ᾽ ἄρ᾽ ἀμαλλοδετῆρες ἐφέστασαν· αὐτὰρ ὄπισθε παῖδες δραγμεύοντες ἐν ἀγκαλίδεσσι φέροντες 555
|
Και ο κύριος στην αυλακιά με σκήπτρον εις το χέρι σιωπηλός εστέκονταν κι εχαίρετο η ψυχή του. Παρέκει κάτω από’να δρυ σφακτό μεγάλο βόδι για το τραπέζι ετοίμαζαν. Και ωστόσον οι γυναίκες πλήθος αλεύρια μούσκευαν φαγί για τους εργάτες. |
ἀσπερχὲς πάρεχον· βασιλεὺς δ᾽ ἐν τοῖσι σιωπῇ σκῆπτρον ἔχων ἑστήκει ἐπ᾽ ὄγμου γηθόσυνος κῆρ. κήρυκες δ᾽ ἀπάνευθεν ὑπὸ δρυῒ δαῖτα πένοντο, βοῦν δ᾽ ἱερεύσαντες μέγαν ἄμφεπον· αἳ δὲ γυναῖκες δεῖπνον ἐρίθοισιν λεύκ᾽ ἄλφιτα πολλὰ πάλυνον. 560
|
Αμπέλι μέγα έβαλαν αλλού καρπόν γεμάτο, καλό, χρυσό κι εμαύριζαν ολούθε τα σταφύλια. Τα κλήματ’ ήσαν σ’ αργυρά σταλίκια στυλωμένα. Και λάκκον από χάλυβα και κασσιτέρου φράκτην έσυρε γύρω και άνοιξε στην άκρην μονοπάτι για να περνούν, όταν τρυγάν το αμπέλι, οι καρποφόροι. Και αγόρια, κόρες λυγερές, αμέριμνα στην γνώμην εφέρναν τον γλυκύν καρπόν μέσα εις τα καλάθια. |
ἐν δ᾽ ἐτίθει σταφυλῇσι μέγα βρίθουσαν ἀλωὴν καλὴν χρυσείην· μέλανες δ᾽ ἀνὰ βότρυες ἦσαν, ἑστήκει δὲ κάμαξι διαμπερὲς ἀργυρέῃσιν. ἀμφὶ δὲ κυανέην κάπετον, περὶ δ᾽ ἕρκος ἔλασσε κασσιτέρου· μία δ᾽ οἴη ἀταρπιτὸς ἦεν ἐπ᾽ αὐτήν, 565 τῇ νίσοντο φορῆες ὅτε τρυγόῳεν ἀλωήν. παρθενικαὶ δὲ καὶ ἠΐθεοι ἀταλὰ φρονέοντες πλεκτοῖς ἐν ταλάροισι φέρον μελιηδέα καρπόν.
|
Γλυκιάν κιθάραν έπαιζε στην μέσην τους αγόρι και με την λιγερή λαλιά τον λίνον τραγουδούσε μελωδικά, και όλοι μαζί τριγύρω του εσκιρτούσαν και τες φωνές τους έσμιγαν με το γλυκό τραγούδι. |
τοῖσιν δ᾽ ἐν μέσσοισι πάϊς φόρμιγγι λιγείῃ ἱμερόεν κιθάριζε, λίνον δ᾽ ὑπὸ καλὸν ἄειδε 570 λεπταλέῃ φωνῇ· τοὶ δὲ ῥήσσοντες ἁμαρτῇ μολπῇ τ᾽ ἰυγμῷ τε ποσὶ σκαίροντες ἕποντο.
|
Αγέλην έκαμεν αλλού ταύρων ορθοκεράτων, και οι ταύροι επλάσθηκαν χρυσού και κασσιτέρου ακόμη και απ’ την αυλήν μουγκρίζοντας προς την βοσκήν κινούσαν εις το ποτάμι, οπού βροντά στα τρυφερά καλάμια. Χρυσοί βαδίζαν τέσσεροι μ’ εκείνους βοδηλάτες. Κι εννέα σκύλοι φύλακες γοργόποδες τριγύρω. |
ἐν δ᾽ ἀγέλην ποίησε βοῶν ὀρθοκραιράων· αἳ δὲ βόες χρυσοῖο τετεύχατο κασσιτέρου τε, μυκηθμῷ δ᾽ ἀπὸ κόπρου ἐπεσσεύοντο νομὸν δὲ 575 πὰρ ποταμὸν κελάδοντα, παρὰ ῥοδανὸν δονακῆα. χρύσειοι δὲ νομῆες ἅμ᾽ ἐστιχόωντο βόεσσι τέσσαρες, ἐννέα δέ σφι κύνες πόδας ἀργοὶ ἕποντο.
|
Και από τους πρώτους της κοπής δυο τρομερά λιοντάρια βαρβάτον ταύρον άρπαξαν που εμούγκρα ενώ τον σέρναν. Και οι σκύλοι επάνω εχούμησαν και ομού τα παλικάρια. Και αφού του ταύρου έκοψαν το δέρμα τα θηρία αίμα του ερούφαν κι άντερα. Του κάκου οι βοδηλάτες επάνω τα γοργόποδα σκυλιά παρακινούσαν. Δεν εκοτούσαν δάγκαμα να δώσουν στα λεοντάρια, αλύχταν μόνο από σιμά και πάλι αναμερίζαν. |
σμερδαλέω δὲ λέοντε δύ᾽ ἐν πρώτῃσι βόεσσι ταῦρον ἐρύγμηλον ἐχέτην· ὃ δὲ μακρὰ μεμυκὼς 580 ἕλκετο· τὸν δὲ κύνες μετεκίαθον ἠδ᾽ αἰζηοί. τὼ μὲν ἀναρρήξαντε βοὸς μεγάλοιο βοείην ἔγκατα καὶ μέλαν αἷμα λαφύσσετον· οἳ δὲ νομῆες αὔτως ἐνδίεσαν ταχέας κύνας ὀτρύνοντες. οἳ δ᾽ ἤτοι δακέειν μὲν ἀπετρωπῶντο λεόντων, 585 ἱστάμενοι δὲ μάλ᾽ ἐγγὺς ὑλάκτεον ἔκ τ᾽ ἀλέοντο.
|
Κι έναν πλατύν βοσκότοπον λευκόμαλλων προβάτων έκαμ’ ο ένδοξος χωλός μέσα εις καλό λαγκάδι, στάνες, καλύβες σκεπαστές, και μανδριά μεγάλα. |
ἐν δὲ νομὸν ποίησε περικλυτὸς ἀμφιγυήεις ἐν καλῇ βήσσῃ μέγαν οἰῶν ἀργεννάων, σταθμούς τε κλισίας τε κατηρεφέας ἰδὲ σηκούς.
|
Κι έναν χορόν ιστόρησεν ο μέγας ζαβοπόδης, όμοιον μ’ αυτόν που ο Δαίδαλος είχε φιλοτεχνήσει της Αριάδνης της λαμπρής εις της Κνωσού τα μέρη. Αγόρια εκεί, πολύπροικες παρθένες εχορεύαν κι εγύριζαν χεροπιαστοί. Και οι κόρες εφορούσαν λινά ενδύματα λεπτά, κι είχαν τα παλικάρια από το λάδι λαμπερούς καλόγνεστους χιτώνες. |
ἐν δὲ χορὸν ποίκιλλε περικλυτὸς ἀμφιγυήεις, 590 τῷ ἴκελον οἷόν ποτ᾽ ἐνὶ Κνωσῷ εὐρείῃ Δαίδαλος ἤσκησεν καλλιπλοκάμῳ Ἀριάδνῃ. ἔνθα μὲν ἠΐθεοι καὶ παρθένοι ἀλφεσίβοιαι ὀρχεῦντ᾽ ἀλλήλων ἐπὶ καρπῷ χεῖρας ἔχοντες. τῶν δ᾽ αἳ μὲν λεπτὰς ὀθόνας ἔχον, οἳ δὲ χιτῶνας 595 εἵατ᾽ ἐϋννήτους, ἦκα στίλβοντας ἐλαίῳ·
|
Λαμπρά στεφάνια είχαν αυτές, είχαν χρυσά εκείνοι μαχαίρια που απ’ αργυρούς κρεμιόνταν τελαμώνες. Και πότ’ ετρέχαν κυλητά με πόδια μαθημένα, ωσάν σταμνιές, οπού τροχόν αρμόδιον στην παλάμην τον τριγυρνά καθήμενος να δοκιμάσει αν τρέχει, και πότε αράδα έτρεχαν αντίκρυ στην αράδα. |
καί ῥ᾽ αἳ μὲν καλὰς στεφάνας ἔχον, οἳ δὲ μαχαίρας εἶχον χρυσείας ἐξ ἀργυρέων τελαμώνων. οἳ δ᾽ ὁτὲ μὲν θρέξασκον ἐπισταμένοισι πόδεσσι ῥεῖα μάλ᾽, ὡς ὅτε τις τροχὸν ἄρμενον ἐν παλάμῃσιν ἑζόμενος κεραμεὺς πειρήσεται, αἴ κε θέῃσιν· ἄλλοτε δ᾽ αὖ θρέξασκον ἐπὶ στίχας ἀλλήλοισι.
|
Και τον ασύγκριτον χορόν τριγύρω εδιασκεδάζαν πολύς λαός και ανάμεσα ο αοιδός ο θείος κιθάριζε. Και ως άρχιζεν εκείνος το τραγούδι δυο χορευτές στη μέση τους πηδούσαν κι εγυρίζαν. |
πολλὸς δ᾽ ἱμερόεντα χορὸν περιίσταθ᾽ ὅμιλος τερπόμενοι· 604 δοιὼ δὲ κυβιστητῆρε κατ᾽ αὐτοὺς 605 μολπῆς ἐξάρχοντες ἐδίνευον κατὰ μέσσους.
|
Τον ποταμόν Ωκεανόν και δυνατόν και μέγαν γύρω στον κύκλον έθεσε της στερεής ασπίδος. |
ἐν δ᾽ ἐτίθει ποταμοῖο μέγα σθένος Ὠκεανοῖο ἄντυγα πὰρ πυμάτην σάκεος πύκα ποιητοῖο.
|
Και την τρανήν ως του’καμεν ασύντριφτην ασπίδα, θώρακα κάμνει π’ άστραφτεν όσο η φωτιά δεν λάμπει, κράνος κατόπι στερεόν αρμόδιον στο κεφάλι, καλότεχνο με ολόχρυσο στην κορυφήν του λόφον, και από λεπτόν κασσίτερον μορφώνει τες κνημίδες. |
αὐτὰρ ἐπεὶ δὴ τεῦξε σάκος μέγα τε στιβαρόν τε, τεῦξ᾽ ἄρα οἱ θώρηκα φαεινότερον πυρὸς αὐγῆς, 610 τεῦξε δέ οἱ κόρυθα βριαρὴν κροτάφοις ἀραρυῖαν καλὴν δαιδαλέην, ἐπὶ δὲ χρύσεον λόφον ἧκε, τεῦξε δέ οἱ κνημῖδας ἑανοῦ κασσιτέροιο.
|
Και όλα τα όπλα ως έκαμε τα σήκωσε ο τεχνίτης και του Αχιλλέως τα’βαλεν εμπρός εις την μητέρα. Και αυτή με τ’ όπλα π’ άστραφταν, του Ηφαίστου δώρο, εχύθη ωσάν γεράκι απ’ την κορφήν του χιονισμένου Ολύμπου. |
αὐτὰρ ἐπεὶ πάνθ᾽ ὅπλα κάμε κλυτὸς ἀμφιγυήεις, μητρὸς Ἀχιλλῆος θῆκε προπάροιθεν ἀείρας. 615 ἣ δ᾽ ἴρηξ ὣς ἆλτο κατ᾽ Οὐλύμπου νιφόεντος τεύχεα μαρμαίροντα παρ᾽ Ἡφαίστοιο φέρουσα.
|
[6] Oι αστερισμοί Πλειάδες, Υάδες και Ωρίων, σηματοδοτούν, μέ τις ανατολές και τις δύσεις τους, την χρονική περίοδο μεταξύ Μαϊου και Νοεμβρίου. Μέσα σε αυτό το χρονικό διάστημα γίνονται οι κυριότερες αγροτικές εργασίες (θερισμός, άρωση και σπορά) όπως γνωρίζουμε από το αγροτικό ημερολόγιο του Ησιόδου 'Έργα και Ημέρες'.
Αυτές τις ίδιες αγροτικές εργασίες τις βρίσκουμε να περιγράφονται σε άλλο μέρος της Ασπίδας του Αχιλλέα (στ. 541-572).
Η εμφάνιση των Πλειάδων στον ουρανό σημαίνει την αρχή του καλοκαιριού.
Η δύση τους σημαίνει την αρχή του χειμώνα.
Γι’ αυτό, παράλληλα, σηματοδοτούν την αρχή και το τέλος της ναυτιλιακής περιόδου.
[Βλ. και ΗΣΙΟΔΟΥ – ΕΡΓΑ ΚΑΙ ΗΜΕΡΕΣ, στ. 383, 572, 615, 619 κ.ά.].
Η Αρκτος που περιγράφεται σαν ο αστερισμός που δεν δύει ποτέ (δεν βυθίζεται στον Ωκεανό) μπορεί να συσχετισθεί με την ποιμενική ζωή. Η βοσκή των ποιμνίων διαρκεί ολόκληρο το έτος, δεν είναι κάτι εποχικό.