ΙΛΙΑΔΟΣ - ΡΑΨΩΔΙΑ Δ΄(στίχοι : 433-544 [τέλος] ) [Μετάφραση : ΙΑΚΩΒΟΥ ΠΟΛΥΛΑ]
|
|
Και οι Τρώες, ως τα πρόβατα σ’ αυλήν ανδρός πλουσίου άπειρα μένουν το λευκό να τους αρμέγουν γάλα και όλο βελάζουν ως ακούν να κράζουν τα κριάρια, ομοίως στον πλατύν στρατόν αλάλαζαν οι Τρώες, ότι δεν ήτο εις όλους μια λαλιά και γλώσσα μία, αλλά μικτή, κι ήσαν λαοί και πολλαχόθεν ήλθαν.
|
Τρῶες δ᾽, ὥς τ᾽ ὄϊες πολυπάμονος ἀνδρὸς ἐν αὐλῇ μυρίαι ἑστήκασιν ἀμελγόμεναι γάλα λευκὸν ἀζηχὲς μεμακυῖαι ἀκούουσαι ὄπα ἀρνῶν, 435 ὣς Τρώων ἀλαλητὸς ἀνὰ στρατὸν εὐρὺν ὀρώρει· οὐ γὰρ πάντων ἦεν ὁμὸς θρόος οὐδ᾽ ἴα γῆρυς, ἀλλὰ γλῶσσα μέμικτο[1], πολύκλητοι δ᾽ ἔσαν ἄνδρες.
|
Τούτους ο Άρης, η Αθηνά τους Αχαιούς κεντάει, ο Δείμος και ο Φόβος κει, η λυσσασμένη Έρις, που’ναι αδελφή και σύντροφη του ανθρωποφόνου Άρη, όπου προβαίνει ως άφαντη, κι ενώ την γην κατόπι διασκελά, στον ουρανόν την κεφαλήν στηρίζει, όπου και τότ’ εγέννησεν έχθραν σ’ αυτούς ομοίαν και μες στα πλήθη εγύριζε τους πόνους να πληθύνει. |
Ὄρσε δὲ τοὺς μὲν Ἄρης, τοὺς δὲ γλαυκῶπις Ἀθήνη Δεῖμός τ᾽ ἠδὲ Φόβος καὶ Ἔρις ἄμοτον μεμαυῖα, 440 Ἄρεος ἀνδροφόνοιο κασιγνήτη ἑτάρη τε, ἥ τ᾽ ὀλίγη μὲν πρῶτα κορύσσεται, αὐτὰρ ἔπειτα οὐρανῷ ἐστήριξε κάρη καὶ ἐπὶ χθονὶ βαίνει· ἥ σφιν καὶ τότε νεῖκος ὁμοίϊον ἔμβαλε μέσσῳ ἐρχομένη καθ᾽ ὅμιλον ὀφέλλουσα στόνον ἀνδρῶν.
|
Και ότ’ έφθασαν κι εβρέθηκαν εις ένα τόπον όλοι, τα τόμαρα και τ’ άρματα και τ’ ανδρειωμένα στήθη τα χαλκοθόρηκτ’ έσμιξαν, κι οι ομφαλωτές ασπίδες απ’ τα δυο μέρη εγγίζονταν και ο κόσμος εβροντούσε. Κι εκεί κραυγή χαράς ανδρών που φόνευαν και βόγγος ανδρών όπου εφονεύοντο κι η γη πλημμύριζ’ αίμα. Και ως όταν δυο χείμαρροι, που από τα όρη ρέουν, μέσ’ από κεφαλόβρυσα τ’ ακράτητα νερά τους σμίγουν εις ένα σύρρακο στα βάθη του βαράθρου – μακρόθε ακούει στα βουνά τον βρόντον ο ποιμένας – όμοιος, κι εκείνοι ως έσμιξαν, αχός και αγώνας ήταν. |
Οἳ δ᾽ ὅτε δή ῥ᾽ ἐς χῶρον ἕνα ξυνιόντες ἵκοντο, σύν ῥ᾽ ἔβαλον ῥινούς, σὺν δ᾽ ἔγχεα καὶ μένε᾽ ἀνδρῶν χαλκεοθωρήκων· ἀτὰρ ἀσπίδες ὀμφαλόεσσαι ἔπληντ᾽ ἀλλήλῃσι, πολὺς δ᾽ ὀρυμαγδὸς ὀρώρει. Ἔνθα δ᾽ ἅμ᾽ οἰμωγή τε καὶ εὐχωλὴ πέλεν ἀνδρῶν 450 ὀλλύντων τε καὶ ὀλλυμένων, ῥέε δ᾽ αἵματι γαῖα. Ὡς δ᾽ ὅτε χείμαρροι ποταμοὶ κατ᾽ ὄρεσφι ῥέοντες ἐς μισγάγκειαν συμβάλλετον ὄβριμον ὕδωρ κρουνῶν ἐκ μεγάλων κοίλης ἔντοσθε χαράδρης, τῶν δέ τε τηλόσε δοῦπον ἐν οὔρεσιν ἔκλυε ποιμήν·455 ὣς τῶν μισγομένων γένετο ἰαχή τε πόνος τε.
|
Ρίχνει πρώτος ο Αντίλοχος πολεμιστήν των Τρώων τον Θαλυσιάδη Εχέπωλον λαμπρόν μες στους προμάχους. Της τριχοφόρου κόρυθος του κτύπησε τον κώνον, το έμπηξε στο μέτωπον κι η χάλκιν’ άκρη μέσα επέρασε το κόκαλο κι έχασε αυτός το φως του και ως πέφτει πύργος έπεσε στον φοβερόν αγώνα.
|
Πρῶτος δ᾽ Ἀντίλοχος Τρώων ἕλεν ἄνδρα κορυστὴν ἐσθλὸν ἐνὶ προμάχοισι Θαλυσιάδην Ἐχέπωλον#· τόν ῥ᾽ ἔβαλε πρῶτος κόρυθος φάλον ἱπποδασείης, ἐν δὲ μετώπῳ πῆξε, πέρησε δ᾽ ἄρ᾽ ὀστέον εἴσω 460 αἰχμὴ χαλκείη· τὸν δὲ σκότος ὄσσε κάλυψεν, ἤριπε δ᾽ ὡς ὅτε πύργος ἐνὶ κρατερῇ ὑσμίνῃ.
|
Κι άμ’ έπεσε, απ’ τα πόδια του τον έπιασ’ ο Ελεφήνωρ Χαλκωδοντιάδης, αρχηγός των ψυχερών Αβάντων, και να τον σύρη εσπούδαζε μακράν από τα βέλη να τον γυμνώση, αλλά πολύ δεν κράτησ’ η ορμή του, ότι ως τον είδ’ ο ψυχερός Αγήνωρ να τον σέρνη, εις το πλευρόν που ως έσκυφτε γυμνώθη απ’ την ασπίδα, χάλκινο βέλος του’ριξε και του’λυσε τα μέλη. Έτσι τον άφηκε η ψυχή κι επάνω του εκροτήθη των Τρώων και των Αχαιών έργον δεινόν. Και ως λύκοι |
Τὸν δὲ πεσόντα ποδῶν ἔλαβε κρείων Ἐλεφήνωρ Χαλκωδοντιάδηςμεγαθύμων ἀρχὸς Ἀβάντων, ἕλκε δ᾽ ὑπ᾽ ἐκ βελέων, λελιημένος ὄφρα τάχιστα 465 τεύχεα συλήσειε· μίνυνθα δέ οἱ γένεθ᾽ ὁρμή. Νεκρὸν γὰρ ἐρύοντα ἰδὼν μεγάθυμος Ἀγήνωρ πλευρά, τά οἱ κύψαντι παρ᾽ ἀσπίδος ἐξεφαάνθη, οὔτησε ξυστῷ χαλκήρεϊ, λῦσε δὲ γυῖα. Ὣς τὸν μὲν λίπε θυμός, ἐπ᾽ αὐτῷ δ᾽ ἔργον ἐτύχθη 470 ἀργαλέον Τρώων καὶ Ἀχαιῶν· οἳ δὲ λύκοι ὣς ἀλλήλοις ἐπόρουσαν, ἀνὴρ δ᾽ ἄνδρ᾽ ἐδνοπάλιζεν.
|
Τον Σιμοείσιον κτύπησεν ο Τελαμώνιος Αίας του Ανθεμίωνος λαμπρόν αγόρι, που η μητέρα στες όχθες του Σιμόεντος εγέννησε, ως ερχόταν από την Ίδη στες βοσκές κατόπι στους γονείς της, όθεν του εβγάλαν τ’ όνομα. Και των γλυκών γονέων τα θρέπτρα δεν απέδωκεν ότ’ η ζωή του εκόπη απ’του μεγάλου Αίαντος το ανίκητο κοντάρι. Ότι ενώ πρώτος πρόβαινε τον κτύπησε στο στήθος σιμά στον δεξιόν μαστόν. Αντίκρυ εβγήκε η λόγχη στον ώμον. Έπεσεν αυτός στα χώματα, ωσάν λεύκα οπού εις μεγάλην λιβαδιά γεννήθηκε κι ανδρώθη ομαλή όλη κι υψηλή μόνον γεννά τους κλώνους. Την έκοψε αμαξοποιός με την λαμπρήν αξίνην να την λυγίση για τροχόν εις εύμορφον αμάξι. Κείτεται αυτού και φρύγεται στου ποταμού την όχθην.
|
Ἔνθ᾽ ἔβαλ᾽ Ἀνθεμίωνος υἱὸν Τελαμώνιος Αἴας ἠΐθεον θαλερὸν Σιμοείσιον, ὅν ποτε μήτηρ Ἴδηθεν κατιοῦσα παρ᾽ ὄχθῃσιν Σιμόεντος[2] 475 γείνατ᾽, ἐπεί ῥα τοκεῦσιν ἅμ᾽ ἕσπετο μῆλα ἰδέσθαι· τοὔνεκά μιν κάλεον Σιμοείσιον· οὐδὲ τοκεῦσι θρέπτρα φίλοις ἀπέδωκε, μινυνθάδιος δέ οἱ αἰὼν ἔπλεθ᾽ ὑπ᾽ Αἴαντος μεγαθύμου δουρὶ δαμέντι. Πρῶτον γάρ μιν ἰόντα βάλε στῆθος παρὰ μαζὸν 480 δεξιόν· ἀντικρὺ δὲ δι᾽ ὤμου χάλκεον ἔγχος ἦλθεν· ὃ δ᾽ ἐν κονίῃσι χαμαὶ πέσεν αἴγειρος ὣς ἥ ῥά τ᾽ ἐν εἱαμενῇ ἕλεος μεγάλοιο πεφύκει λείη, ἀτάρ τέ οἱ ὄζοι ἐπ᾽ ἀκροτάτῃ πεφύασι· τὴν μέν θ᾽ ἁρματοπηγὸς ἀνὴρ αἴθωνι σιδήρῳ* 485 ἐξέταμ᾽, ὄφρα ἴτυν κάμψῃ περικαλλέϊ δίφρῳ· ἣ μέν τ᾽ ἀζομένη κεῖται ποταμοῖο παρ᾽ ὄχθας.
|
Όμοιον τον Σιμοείσιον έστρωσε κάτ’ ο Αίας. Και αυτόν ο λαμπροθώρηκτος Άντιφος Πριαμίδης μέσα στα στήθη ακόντισε, αλλ’ αντ’ αυτού τον Λεύκον, του Οδυσσέως σύντροφον λαμπρόν, στο ριζομέρι επέτυχεν εις την στιγμήν πόσερνε αλλού το πτώμα. Και όπως σωριάσθη του’πεσε το πτώμ’ από το χέρι. Εκείνου ο φόνος χόλωσε πολύ τον Οδυσσέα. Εις τους προμάχους σπρώχθη ευθύς κι έλαμπε στ’ άρματ’ όλος. Εστάθη αυτού πολύ σιμά και γύρω του κοιτώντας ακόντισε. Τραβήχθηκαν στ’ ακόντισμά του οι Τρώες. Το βέλος του δεν χάθηκεν, αλλ’ ήβρε του Πριάμου τον νόθον Δημοκόωντα, που ’χ’ έλθει απ’ της Αβύδου τα μέρη, όπου γοργόποδες ανάτρεφε φοράδες.
|
Τοῖον ἄρ᾽ Ἀνθεμίδην Σιμοείσιον ἐξενάριξεν Αἴας διογενής· τοῦ δ᾽ Ἄντιφος αἰολοθώρηξ Πριαμίδης καθ᾽ ὅμιλον ἀκόντισεν ὀξέϊ δουρί. 490 Τοῦ μὲν ἅμαρθ᾽, ὃ δὲ Λεῦκον Ὀδυσσέος ἐσθλὸν ἑταῖρον βεβλήκει βουβῶνα, νέκυν ἑτέρωσ᾽ ἐρύοντα· ἤριπε δ᾽ ἀμφ᾽ αὐτῷ, νεκρὸς δέ οἱ ἔκπεσε χειρός. Τοῦ δ᾽ Ὀδυσεὺς μάλα θυμὸν ἀποκταμένοιο χολώθη, βῆ δὲ διὰ προμάχων κεκορυθμένος αἴθοπι χαλκῷ,495 στῆ δὲ μάλ᾽ ἐγγὺς ἰὼν καὶ ἀκόντισε δουρὶ φαεινῷ ἀμφὶ ἓ παπτήνας· ὑπὸ δὲ Τρῶες κεκάδοντο ἀνδρὸς ἀκοντίσσαντος· ὃ δ᾽ οὐχ ἅλιον βέλος ἧκεν, ἀλλ᾽ υἱὸν Πριάμοιο νόθον βάλε Δημοκόωντα ὅς οἱ Ἀβυδόθεν ἦλθε παρ᾽ ἵππων ὠκειάων.
|
Εκείνον, για τον σύντροφον ως χόλωσ’ ο Οδυσσέας, εκτύπησε στον μήλιγγα. Κι η χάλκιν’ άκρη εβγήκε στον άλλον μήλιγγ’ αντικρύ. Το φως του χάνει εκείνος, με κρότον πέφτει και αντηχούν επάνω τ’ άρματά του. Κάμνουν τα οπίσω οι πρόμαχοι και ο δοξασμένος Έκτωρ. Εκραύγασαν οι Αχαιοί και τους νεκρούς επήραν κι εμπρός πολύ προχώρησαν. Οργίσθη όπως τους είδε ο Φοίβος απ’ τα Πέργαμα κι εφώναζε των Τρώων: «Τρώες, ξυπνάτε, ιππόδαμοι, και μην υποχωρείτε των Αχαιών, και σίδερον η σάρκα τους δεν είναι η λίθος, ώστε του χαλκού το δάγκαμα να διώχνη. Ούτ’ ο Αχιλλέας μάχεται, ο υιός της καλλικόμου Θέτιδος, αλλά τον θυμόν τρέφει σιμά στα πλοία.». |
Τόν ῥ᾽ Ὀδυσεὺς ἑτάροιο χολωσάμενος βάλε δουρὶ κόρσην· ἣ δ᾽ ἑτέροιο διὰ κροτάφοιο πέρησεν αἰχμὴ χαλκείη· τὸν δὲ σκότος ὄσσε κάλυψε, δούπησεν δὲ πεσών, ἀράβησε δὲ τεύχε᾽ ἐπ᾽ αὐτῷ. Χώρησαν δ᾽ ὑπό τε πρόμαχοι καὶ φαίδιμος Ἕκτωρ· Ἀργεῖοι δὲ μέγα ἴαχον, ἐρύσαντο δὲ νεκρούς, ἴθυσαν δὲ πολὺ προτέρω· νεμέσησε δ᾽ Ἀπόλλων Περγάμου ἐκκατιδών, Τρώεσσι δὲ κέκλετ᾽ ἀΰσας· ὄρνυσθ᾽ ἱππόδαμοι Τρῶες μηδ᾽ εἴκετε χάρμης Ἀργείοις, ἐπεὶ οὔ σφι λίθος χρὼς οὐδὲ σίδηρος 510 χαλκὸν ἀνασχέσθαι ταμεσίχροα βαλλομένοισιν· οὐ μὰν οὐδ᾽ Ἀχιλεὺς Θέτιδος πάϊς ἠϋκόμοιο μάρναται, ἀλλ᾽ ἐπὶ νηυσὶ χόλον θυμαλγέα πέσσει.
|
Αυτά ’πε ο φοβερός θεός ψηλάθε από την πόλιν. Αλλ’ η διογένητη θεά τους Αχαιούς κινούσε και ανάμεσόν τους πήγαινε το θάρρος τους ν’ αυξήση. Η μοίρα τότ’ εσπέδισε τον Διώρη Αμαρυγκείδην. Πέτρα τον πήρε δοντερή στην δεξιάν του κνήμην εις τ’ αστραγάλι. Ο Πείροος την έριξ’ ο Ιμβρασίδης. των Θρακών ήταν αρχηγός και από τον Αίνον ήλθε. Τα νεύρα και τα κόκαλα του σύντριψεν ο μέγας λίθος και κάτω έπεσε τ’ ανάσκελα στην σκόνη.
Και ως ξεψυχούσεν άπλωσε στους ποθητούς συντρόφους τα δυο του χέρια. Έτρεξεν ο Πείροος, που τον είχε κτυπήσει και στον ομφαλόν τον λόγχισε και χάμου τα έντερά του χύθηκαν, κι έχασ’ ευθύς το φως του. |
Ὣς φάτ᾽ ἀπὸ πτόλιος δεινὸς θεός· αὐτὰρ Ἀχαιοὺς ὦρσε Διὸς θυγάτηρ κυδίστη Τριτογένεια 515 ἐρχομένη καθ᾽ ὅμιλον, ὅθι μεθιέντας ἴδοιτο. Ἔνθ᾽ Ἀμαρυγκείδην[3]Διώρεα μοῖρα πέδησε· χερμαδίῳ γὰρ βλῆτο παρὰ σφυρὸν ὀκριόεντι κνήμην δεξιτερήν· βάλε δὲ Θρῃκῶν ἀγὸς ἀνδρῶν Πείρως Ἰμβρασίδης ὃς ἄρ᾽ Αἰνόθεν εἰληλούθει. 520 Ἀμφοτέρω δὲ τένοντε καὶ ὀστέα λᾶας ἀναιδὴς ἄχρις ἀπηλοίησεν· ὃ δ᾽ ὕπτιος ἐν κονίῃσι κάππεσεν ἄμφω χεῖρε φίλοις ἑτάροισι πετάσσας θυμὸν ἀποπνείων· ὃ δ᾽ ἐπέδραμεν ὅς ῥ᾽ ἔβαλέν περ Πείροος, οὖτα δὲ δουρὶ παρ᾽ ὀμφαλόν· ἐκ δ᾽ ἄρα πᾶσαι 525 χύντο χαμαὶ χολάδες, τὸν δὲ σκότος ὄσσε κάλυψε.
|
Και ως έφευγε τον κτύπησαν εις τον μαστόν επάνω ο Αιτωλός Θόας και ο χαλκός μες στο πνευμόνι εμπήχθη. Τον σίμωσε και το βαρύ κοντάρι από το στήθος απέσπασ’, έσυρ’ εν ταυτώ τ’ αινητό του ξίφος, μες την κοιλιά τον κτύπησε και την ψυχήν του επήρε. Δεν τον εγύμνωσε, ότι αυτόν οι σύντροφοί του Θράκες οι ακρόκομοι τον φύλαγαν με τα μακριά κοντάρια, και, αν κι ήταν μέγας και λαμπρός και ανδρειωμένος, όμως τον έσπρωξαν. Τινάχθηκεν αυτός κι εσύρθη οπίσω. Έτσι στο χώμα εκείτονταν πλάγι με πλάγ’ οι δύο των χαλκοφράκτων Επειών και των Θρακών αντάμα οι αρχηγοί. Κι άνδρες πολλοί τριγύρω εφονευόνταν. Τότε πολύ θα εθαύμαζεν εκείνον τον αγώνα άνθρωπος, αν ακτύπητος και αλάβωτος περνούσε ανάμεσόν τους κι η Αθηνά τον έπαιρνε απ’ το χέρι και τον οδήγα κι έδιωχνε τα βέλη από σιμά του. Ότ’ είδε Τρώες και Αχαιούς πολλούς η μέρα εκείνη πλάγι με πλάγι επίστομα στο χώμα εξαπλωμένους.
|
Τὸν δὲ Θόας Αἰτωλὸς ἀπεσσύμενον βάλε δουρὶ στέρνον ὑπὲρ μαζοῖο, πάγη δ᾽ ἐν πνεύμονι χαλκός· ἀγχίμολον δέ οἱ ἦλθε Θόας, ἐκ δ᾽ ὄβριμον ἔγχος ἐσπάσατο στέρνοιο, ἐρύσσατο δὲ ξίφος ὀξύ, 530 τῷ ὅ γε γαστέρα τύψε μέσην, ἐκ δ᾽ αἴνυτο θυμόν. Τεύχεα δ᾽ οὐκ ἀπέδυσε· περίστησαν γὰρ ἑταῖροι Θρήϊκες ἀκρόκομοι δολίχ᾽ ἔγχεα χερσὶν ἔχοντες, οἵ ἑ μέγαν περ ἐόντα καὶ ἴφθιμον καὶ ἀγαυὸν ὦσαν ἀπὸ σφείων· ὃ δὲ χασσάμενος πελεμίχθη. 535 Ὣς τώ γ᾽ ἐν κονίῃσι παρ᾽ ἀλλήλοισι τετάσθην, ἤτοι ὃ μὲν Θρῃκῶν, ὃ δ᾽ Ἐπειῶν χαλκοχιτώνων ἡγεμόνες· πολλοὶ δὲ περὶ κτείνοντο καὶ ἄλλοι. Ἔνθά κεν οὐκέτι ἔργον ἀνὴρ ὀνόσαιτο μετελθών, ὅς τις ἔτ᾽ ἄβλητος καὶ ἀνούτατος ὀξέϊ χαλκῷ 540 δινεύοι κατὰ μέσσον, ἄγοι δέ ἑ Παλλὰς Ἀθήνη χειρὸς ἑλοῦσ᾽, αὐτὰρ βελέων ἀπερύκοι ἐρωήν· πολλοὶ γὰρ Τρώων καὶ Ἀχαιῶν ἤματι κείνῳ πρηνέες ἐν κονίῃσι παρ᾽ ἀλλήλοισι τέταντο.
|
[1]Αυτό το ξαναλέει στο ΙΛΙΑΔΟΣ ΡΑΨΩΔΙΑ Β, στ. 803-804:
πολλοὶ γὰρ κατὰ ἄστυ μέγα Πριάμου ἐπίκουροι,
ἄλλη δ᾽ ἄλλων γλῶσσα πολυσπερέων ἀνθρώπων·
Ως είναι οι βοηθοί πολλοί στην πόλιν του Πριάμου
και γλώσσαν άλλην χωριστήν το κάθε γένος έχει.
Από δε της Ιδαίας ορεινής δυο
φησι αγκώνας εκτείνεσθαι προς θάλατταν, τον μεν ευθύ Ροιτείου, τον δε
Σιγείου, ποιούντας εξ αμφοίν γραμμήν ημικυκλώδη. Τελευτάν δ’ εν τω πεδίω,
τοσούτον απέχοντας της θαλάττης, όσον το νυν Ίλιον. Τούτο μεν δη μεταξυ της
τελευτής των λεχθέντων αγκώνων είναι. Το δε παλαιόν κτίσμα μεταξύ της
αρχής. Καταλαμβάνεσθαι δ’ εντός και το Σιμοείσιον πεδίον, δι’ ου ο
Σιμόεις φέρεται, και το Σκαμάνδριον, δι’ ου ο Σκάμανδρος ρεί. Τούτον δε και
ιδίως ΤΡΩΪΚΟΝ λέγεται και τους πλείστους αγώνας ο Ποιητής ενταύθα αποδίδωσι.
Πλατύτερον γαρ εστι, και τους ονομαζομένους τόπους ενταύθα δεικνυμένους ορώμεν,
τον Ερινεόν, τον του Αισυήτου τάφον, την Βατίειαν, το του Ίλου σήμα. Οι δε
ποταμοί, ό τε Σκάμανδρος και ο Σιμόης, ο μεν τω Σιγείω πλησιάσας, ο δε τω
Ροιτείω, μικρόν έμπροσθεν του Ιλίου, ΣΥΜΒΑΛΛΟΥΣΙ, είτ’ επί το
Σίγειον εκδιδόασι, και ποιούσι την ΣΤΟΜΑΛΙΜΝΗΝ καλουμένην. Διείργει δε
εκατέρωθεν των πεδίων από θατέρου, μέγας τις αυχήν, των ειρημένων αγκώνων, απ’
ευθείας από του νυν Ιλίου την αρχήν έχων, συμφυής αυτώ, εκτεινόμενος δ’ έως της
Κεβρηνίας, και αποτελών το «Ε» γράμμα προς τους εκατέρωθεν αγκώνας.
εἴθ᾽ ὣς ἡβώοιμι
βίη τέ μοι ἔμπεδος εἴη ὡς ὁπότε κρείοντ᾽
Ἀμαρυγκέα θάπτον Ἐπειοὶ Βουπρασίῳ, παῖδες δ᾽
ἔθεσαν βασιλῆος ἄεθλα· ἔνθ᾽ οὔ τίς μοι
ὁμοῖος ἀνὴρ γένετ᾽, οὔτ᾽
ἄρ᾽ Ἐπειῶν οὔτ᾽ αὐτῶν Πυλίων
οὔτ᾽ Αἰτωλῶν μεγαθύμων. Που είναι η νιότη μου κι η ανδρειά που στον Βουπράσι εφάνη σαν έθαπταν οι Επειοί τον μέγαν πολεμάρχον Αμαρυγκέα, κι έθεσαν αγώνα τα παιδιά του. Εκεί κανείς των Επειών μ’ εμέ δεν ομοιώθη ή των γενναίων Αιτωλών, αλλ’ ούτε των Πυλίων.
# Ο Πρώτος νεκρός είναι ο Εχέπωλος, που πέφτει από χτύπημα του Αντίλοχου, γιου του Νεστορα.
* Δείγμα πως γνώριζαν τον σίδηρο. Βλ. και ΡΑΨΩΔΙΑ Σ, στ. 34.