ΑΚΤΟΡΙΩΝΕ [δυϊκός]

Ο Ακτωρ ήταν αδελφός του Αυγεία. (Απολλόδ. 2, 7, 2) και είχε σύζυγο την Μολιόνη [ή Μολίνη], και γιους τον ΚΤΕΑΤΟ και τον ΕΥΡΥΤΟ, οι οποίοι είναι περισσότερο γνωστοί με το όνομα του πατέρα τους ‘ΑΚΤΟΡΙΩΝΕ’ ή της μητέρας τους ‘ΜΟΛΙΟΝΕ’. Για την εξαιρετική τους δύναμη θεωρούνταν ως γιοι του Ποσειδώνα. Στους αρχαιότερους συγγραφείς οι ΑΚΤΟΡΙΩΝΕΣ – ΜΟΛΙΟΝΕΣ ήταν αδέλφια δίδυμα που πολεμούσαν πάντα μαζί και ήταν ακαταμάχητα. Στους νεώτερους συγγραφείς εμφανίζονται και ως ‘συμφυείς’ ή ‘συμπεφυκότες αλλήλοις’, αλλά πάλι με δύναμη ασυνήθιστη.
Κατά τον Παυσανία, [V - Ηλιακά, 1] :

Ο Άκτορας και οι γιοι του ήταν ντόπιοι και ήταν και αυτοί συμμέτοχοι στη βασιλική εξουσία, γιατί ο Άκτορας είχε πατέρα το Φόρβαντα, το γιο του Λαπίθη, και μητέρα την Υρμίνα, την κόρη του Επειού. Ο Άκτορας ίδρυσε στην Ηλεία μια πόλη, στην οποία έδωσε το όνομα της μητέρας του Υρμίνας. [Την αναφέρει ο Ομηρος, ΡΑΨΩΔΙΑ Β, στ. 616].

[ΠΑΥΣΑΝΙΑΣ, ΗΛΙΑΚΑ, 2, 1] : Στον πόλεμο που έκανε ο Ηρακλής κατά του Αυγεία δεν μπορούσε να επιτύχει κανένα εξαιρετικό αποτέλεσμα, γιατί οι γιοι του Ακτορα βρίσκονταν στην ακμή της ηλικίας και της τόλμης τους και πάντοτε νικούσαν τους συμμάχους του Ηρακλή. Όταν όμως οι ΚΟΡΙΝΘΙΟΙ κήρυξαν εκεχειρία για τους ΙΣΘΜΙΚΟΥΣ  ΑΓΩΝΕΣ και οι γιοι του ΑΚΤΟΡΑ πήγαιναν σ’ αυτούς ως θεωροί, ο Ηρακλής τους έστησε ενέδρα στις Κλεωνές και τους σκότωσε. Επειδή ο φονέας ήταν άγνωστος  η Μολίνη [η μητέρα τους], προσπάθησε με μεγάλο ζήλο να τον ανακαλύψει. Όταν τον ανακάλυψε, οι Ηλείοι ζητούσαν ικανοποίηση από τους Αργείους για το φόνο, γιατί τότε ο Ηρακλής ζούσε στην Τίρυνθα. Επειδή οι Αργείοι αρνούνταν την ικανοποίηση, οι Ηλείοι πίεζαν τους Κορινθίους να θεωρήσουν όλους τους Αργείους έξω της εκεχειρίας και να τους αποκλείσουν από τους Ισθμικούς αγώνες. Επειδή και σ’ αυτό απέτυχαν, λένε πως η Μολίνη απηύθυνε κατάρες εναντίον των πολιτών εκείνων της Ηλείας, που δεν θα ήθελαν να απόσχουν από τα Ίσθμια.  Οι Ηλείοι φυλάγονται ως τώρα από τις κατάρες της Μολίνης, και όσοι απ’ αυτούς επιδίδονται στον αθλητισμό δεν συνηθίζουν να μετέχουν στους Ισθμικούς αγώνες.

[ΠΑΥΣΑΝΙΑΣ, ΑΡΚΑΔΙΚΑ, 14,9] : Κατεβαίνοντας κανείς από την ακρόπολη των Φενεατών, συναντά στάδιο και, πάνω σε λόφο, τάφο του Ιφικλή, αδελφού του Ηρακλή, και πατέρα του Ιόλαου. Κατά τις ελληνικές παραδόσεις ο Ιόλαος συνεργάστηκε με τον Ηρακλή στους περισσότερους άθλους του. Ο πατέρας του Ιόλαου, Ιφικλής, όταν ο Ηρακλής είχε κάνει την πρώτη μάχη κατά των Ηλείων και του Αυγεία, είχε τραυματισθεί από τους γιους του Ακτορος, που είναι γνωστοί και με το όνομα της μητέρας τους, Μολίνης [Ακτορίονε ή Μολίονε]. Εξαντλημένο τον έφεραν οι δικοι του στον Φενεό, όπου τον περιποιήθηκαν ο Φενεάτης Βουφάγος και η σύζυγός του, Πρώμνη, οι οποίοι και τον έθαψαν, όταν πέθανε από το τραύμα. Τον Ιφικλή τον τιμούν με εναγνισμούς ως ήρωα, μέχρι των ημερών μας.

ΡΑΨΩΔΙΑ Ν 185 : Τον γιο του Ακτορίονα Κτεάτου, τον Αμφίμαχο, τον σκότωσε ο Εκτορας.

ΡΑΨΩΔΙΑ Ν 195: Ο Μενεσθεύς και ο Στιχίος, αρχηγοί των Αθηναίων, έφεραν το νεκρό σώμα του στους Αχαιούς.

ΡΑΨΩΔΙΑ Β 601: Ο Θάλπιος ήταν γιος του Ακτορίονα Ευρύτου, ξάδελφος δηλαδή του Αμφίμαχου.

Αμφιμαχος και Θάλπιος ήταν αρχηγοί των Ηλείων. Μαζί με τον γιο του Αμαρυγκέα, τον Διώρη, και τον γιο του Αγασθένους [γιου του Αυγεία], τον Πολύξεινο.

Για τους ΑΚΤΟΡΙΩΝΕΣ ή ΜΟΛΙΟΝΕΣ, βλέπε και ΙΛΙΑΔΟΣ ΡΑΨΩΔΙΑ Λ, στ. 750, ΙΛΙΑΔΟΣ ΡΑΨΩΔΙΑ Ψ, στ. 638.

G