ΙΛΙΑΔΟΣ - ΡΑΨΩΔΙΑ Ο΄(στίχοι : 1-149) [Μετάφραση : ΙΑΚΩΒΟΥ ΠΟΛΥΛΑ]
|
|
|
Και αφού τους πάλους διάβηκαν και το χαντάκι οπίσω φεύγοντας κι έστρωσαν πολλούς των Δαναών οι λόγχες, σιμά στ’ αμάξια στάθηκαν του φόβου κερωμένοι, και ο Ζεύς από τες αγκαλιές εξύπνησε της Ήρας της Ίδης εις τες κορυφές. Τινάχθη, εστάθη κι είδε τους Αχαιούς κατάποδα να κυνηγούν τους Τρώας. Κι εκεί μέσα στον πόλεμον τον μέγαν Ποσειδώνα.
|
αὐτὰρ ἐπεὶ διά τε σκόλοπας καὶ τάφρον ἔβησαν φεύγοντες, πολλοὶ δὲ δάμεν Δαναῶν ὑπὸ χερσίν, οἳ μὲν δὴ παρ᾽ ὄχεσφιν ἐρητύοντο μένοντες χλωροὶ ὑπαὶ δείους πεφοβημένοι· ἔγρετο δὲ Ζεὺς^ Ἴδης ἐν κορυφῇσι παρὰ χρυσοθρόνου Ἥρης, 5 στῆ δ᾽ ἄρ᾽ ἀναΐξας, ἴδε δὲ Τρῶας καὶ Ἀχαιοὺς τοὺς μὲν ὀρινομένους, τοὺς δὲ κλονέοντας ὄπισθεν Ἀργείους, μετὰ δέ σφι Ποσειδάωνα ἄνακτα·
|
|
Μακράν τον Έκτορα χαμαί, στα πόδια των συντρόφων, που με στυμμένην την ψυχήν λαχάνιαζε κι εξέρνα αίμα, τι δεν τον κτύπησε των Αχαιών ηρώων ο ύστερος. Και των θεών και ανθρώπων ο πατέρας τον είδε, τον λυπήθηκε, και μ’ άγριο βλέμμα εστράφη στην Ήραν, κι είπεν: «Ω σκληρή, αδάμαστη, το βλέπω δόλος δικός σου πονηρός τον Έκτορα τον θείον απόκοψε απ’ τον πόλεμον κι εσκόρπισε τους Τρώας.
|
Ἕκτορα δ᾽ ἐν πεδίῳ ἴδε κείμενον, ἀμφὶ δ᾽ ἑταῖροι εἵαθ᾽, ὃ δ᾽ ἀργαλέῳ ἔχετ᾽ ἄσθματι κῆρ ἀπινύσσων αἷμ᾽ ἐμέων, ἐπεὶ οὔ μιν ἀφαυρότατος βάλ᾽ Ἀχαιῶν. τὸν δὲ ἰδὼν ἐλέησε πατὴρ ἀνδρῶν τε θεῶν τε, δεινὰ δ᾽ ὑπόδρα ἰδὼν Ἥρην πρὸς μῦθον ἔειπεν· ἦ μάλα δὴ κακότεχνος ἀμήχανε σὸς δόλος Ἥρη Ἕκτορα δῖον ἔπαυσε μάχης, ἐφόβησε δὲ λαούς. 15 οὐ μὰν οἶδ᾽ εἰ αὖτε κακορραφίης ἀλεγεινῆς πρώτη ἐπαύρηαι καί σε πληγῇσιν ἱμάσσω.
|
|
Δεν ξέρω αν το βαρύτατο μηχάνημα και πάλιν θα μου πλερώσεις πρώτη εσύ και σε κακοκτυπήσω. Θυμάσαι όταν εκρέμοσουν ψηλά και αμόνια δύο σου’χα στες φτέρνες, και χρυσήν ασύντριφτην στα χέρια άλυσον και συ κρέμοσουν στα νέφη στον αιθέρα; Και αν κι εγογγύζαν οι θεοί στα πέρατα του Ολύμπου κανείς δεν είχε δύναμιν να δράμη να σε λύση. Ότι απ’ την πύλην τ’ ουρανού θα τον κατρακυλούσα στην γην να χάσει την πνοήν. Και μ’ όλα τούτα ο πόνος δεν έπαυε που μ’ έσφαζε του θείου Ηρακλέους, απ’ όταν συ με το Βοριά την κάθε ανεμοζάλην κατάφερες κακόγνωμα, και στ’ άγρια πελάγη τον πέταξες ώσπου στην Κω τον έφερες ν’ αράξει.
|
ἦ οὐ μέμνῃ ὅτε τ᾽ ἐκρέμω ὑψόθεν, ἐκ δὲ ποδοῖιν ἄκμονας ἧκα δύω, περὶ χερσὶ δὲ δεσμὸν ἴηλα χρύσεον ἄρρηκτον; σὺ δ᾽ ἐν αἰθέρι καὶ νεφέλῃσιν 20 ἐκρέμω· ἠλάστεον δὲ θεοὶ κατὰ μακρὸν Ὄλυμπον, λῦσαι δ᾽ οὐκ ἐδύναντο παρασταδόν· ὃν δὲ λάβοιμι ῥίπτασκον τεταγὼν ἀπὸ βηλοῦ ὄφρ᾽ ἂν ἵκηται γῆν ὀλιγηπελέων· ἐμὲ δ᾽ οὐδ᾽ ὧς θυμὸν ἀνίει ἀζηχὴς ὀδύνη Ἡρακλῆος θείοιο, 25 τὸν σὺ ξὺν Βορέῃ ἀνέμῳ πεπιθοῦσα θυέλλας πέμψας ἐπ᾽ ἀτρύγετον πόντον κακὰ μητιόωσα, καί μιν ἔπειτα Κόων δ᾽ εὖ ναιομένην ἀπένεικας.
|
|
Εκείθ’ εγώ τον έσωσα, που’χε βαστάξει αγώνες πολλούς και τον ξανάφερα στο ιπποτρόφον Άργος. Και τούτ’ αν καλοθυμηθείς θ’ αφήσεις την απάτην, και αν ήλθες απ’ τον Όλυμπον και μ’ έφερες να πέσω στο πλάγι σου, να μη θαρρείς που αυτό θα σ’ ωφελήσει.».
|
τὸν μὲν ἐγὼν ἔνθεν ῥυσάμην καὶ ἀνήγαγον αὖτις Ἄργος ἐς ἱππόβοτον καὶ πολλά περ ἀθλήσαντα. τῶν σ᾽ αὖτις μνήσω ἵν᾽ ἀπολλήξῃς ἀπατάων, ὄφρα ἴδῃ ἤν τοι χραίσμῃ φιλότης τε καὶ εὐνή, ἣν ἐμίγης ἐλθοῦσα θεῶν ἄπο καί μ᾽ ἀπάτησας.
|
|
Είπε κι η μεγαλόφθαλμη θεά πάγωσεν όλη, και προς αυτόν απάντησε με λόγια φτερωμένα:
«Μάρτυς μου η γη και ο ουρανός πλατύτατος επάνω και της Στυγός τα ρεύματα που χυνονται στον Άδην, οπού’ναι πρώτος και φρικτός των αθανάτων όρκος, κι η ιερή σου κεφαλή κι η νυμφική μας κλίνη, που όρκον σ’ εκείνην ψεύτικον δεν θα’κανα ποτέ μου. Τον Ποσειδώνα εγώ ποσώς δεν έβαλα να βλάψει τους Τρώας και τον Έκτορα, και να βοηθεί τους άλλους, αλλά εκινήθη μόνος του, θαρρώ, κι αισθάνθη λύπην άμ’ είδε πως οι Αχαιοί συντρίβονταν στες πρύμνες. Όμως θα τον συμβούλευα κι εκείνος να πηγαίνει όπου και αν, μαυρονέφελε, σαν αρχηγός προστάζεις.».
|
ὣς φάτο, ῥίγησεν δὲ βοῶπις πότνια Ἥρη, καί μιν φωνήσασ᾽ ἔπεα πτερόεντα προσηύδα· 35 ἴστω νῦν τόδε Γαῖα καὶ Οὐρανὸς εὐρὺς ὕπερθε καὶ τὸ κατειβόμενον Στυγὸς ὕδωρ, ὅς τε μέγιστος ὅρκος δεινότατός τε πέλει μακάρεσσι θεοῖσι, σή θ᾽ ἱερὴ κεφαλὴ καὶ νωΐτερον λέχος αὐτῶν κουρίδιον, τὸ μὲν οὐκ ἂν ἐγώ ποτε μὰψ ὀμόσαιμι· μὴ δι᾽ ἐμὴν ἰότητα* Ποσειδάων ἐνοσίχθων πημαίνει Τρῶάς τε καὶ Ἕκτορα, τοῖσι δ᾽ ἀρήγει, ἀλλά που αὐτὸν θυμὸς ἐποτρύνει καὶ ἀνώγει, τειρομένους δ᾽ ἐπὶ νηυσὶν ἰδὼν ἐλέησεν Ἀχαιούς. αὐτάρ τοι καὶ κείνῳ ἐγὼ παραμυθησαίμην 45 τῇ ἴμεν ᾗ κεν δὴ σὺ κελαινεφὲς ἡγεμονεύῃς.
|
|
Είπε, και τότε των θεών και ανθρώπων ο πατέρας μ’ ένα χαμόγελο γλυκό σ’ εκείνην απαντούσε:
«Άμποτε, Ήρα, σεβαστή, στο εξής ν’ αποφασίσεις εις το συνέδριον των θεών να συμφωνείς μ’ εμένα. Τότε, θαρρώ, και ο Ποσειδών, όσο και αν θέλει αλλέως, σ’ ό,τι ποθείς εσύ κι εγώ, τον νουν του θα γυρίσει. Και αν ομιλείς αληθινά, με όλην την καρδιά σου, άμε στα γένη των θεών την Ίριν να καλέσεις και τον λαμπρόν Απόλλωνα να έλθουν εδώ πέρα. Εκείνην θα προστάξω εγώ μεν στον λαόν να δράμη των χαλκοφράκτων Αχαιών, να ειπεί του Ποσειδώνος να παύσει από τον πόλεμον, στο σπίτι του να γύρει, τον Έκτορα στον πόλεμον θα ξαναφέρει ο Φοίβος, θα τον γεμίσει δύναμιν, τον νουν του θα ιλαρώσει από τους πόνους τους δριμείς και την φυγήν θα σπείρει την άνανδρην στους Αχαιούς, να τους γυρίσει οπίσω,
|
ὣς φάτο, μείδησεν δὲ πατὴρ ἀνδρῶν τε θεῶν τε, καί μιν ἀμειβόμενος ἔπεα πτερόεντα προσηύδα· εἰ μὲν δὴ σύ γ᾽ ἔπειτα βοῶπις πότνια Ἥρη ἶσον ἐμοὶ φρονέουσα μετ᾽ ἀθανάτοισι καθίζοις, 50 τώ κε Ποσειδάων γε, καὶ εἰ μάλα βούλεται ἄλλῃ, αἶψα μεταστρέψειε νόον μετὰ σὸν καὶ ἐμὸν κῆρ. ἀλλ᾽ εἰ δή ῥ᾽ ἐτεόν γε καὶ ἀτρεκέως ἀγορεύεις, ἔρχεο νῦν μετὰ φῦλα θεῶν, καὶ δεῦρο κάλεσσον Ἶρίν τ᾽ ἐλθέμεναι καὶ Ἀπόλλωνα κλυτότοξον, 55 ὄφρ᾽ ἣ μὲν μετὰ λαὸν Ἀχαιῶν χαλκοχιτώνων ἔλθῃ, καὶ εἴπῃσι Ποσειδάωνι ἄνακτι παυσάμενον πολέμοιο τὰ ἃ πρὸς δώμαθ᾽ ἱκέσθαι, Ἕκτορα δ᾽ ὀτρύνῃσι μάχην ἐς Φοῖβος Ἀπόλλων, αὖτις δ᾽ ἐμπνεύσῃσι μένος, λελάθῃ δ᾽ ὀδυνάων 60 αἳ νῦν μιν τείρουσι κατὰ φρένας, αὐτὰρ Ἀχαιοὺς αὖτις ἀποστρέψῃσιν ἀνάλκιδα φύζαν ἐνόρσας,
|
|
όσο να πέσουν φεύγοντας στες πρύμνες του Πηλείδη. Τον σύντροφόν του Πάτροκλον εκείνος θα τους στείλει, και ο Πάτροκλος θα πέσει αυτού, στα τείχη εμπρός της Τροίας από τον Έκτορ’ αλλ’ αφού πολλούς φονεύσει ανδρείους και τον δικόν μου ακόμα υιόν, τον θείον Σαρπηδόνα. Και απ’ τον καημόν ο Αχιλλεύς τον Έκτορα φονεύει.
|
φεύγοντες δ᾽ ἐν νηυσὶ πολυκλήϊσι πέσωσι Πηλεΐδεω Ἀχιλῆος· ὃ δ᾽ ἀνστήσει ὃν ἑταῖρον Πάτροκλον· τὸν δὲ κτενεῖ ἔγχεϊ φαίδιμος Ἕκτωρ 65 Ἰλίου προπάροιθε πολέας ὀλέσαντ᾽ αἰζηοὺς τοὺς ἄλλους, μετὰ δ᾽ υἱὸν ἐμὸν Σαρπηδόνα δῖον. τοῦ δὲ χολωσάμενος κτενεῖ Ἕκτορα δῖος Ἀχιλλεύς.
|
|
Κατόπι εγώ τους Αχαιούς θα κάμω από τα πλοία τους Τρώας αδιάκοπα να διώχνουν στην πεδιάδα ώσπου να πάρουν, με βουλήν της Αθηνάς, την Τροίαν. Και ούτ’ εγώ παύω τον θυμόν, ούτε κανέναν άλλον απ’ τους θεούς να βοηθεί τους Δαναούς θ’ αφήσω πριν ή τελειώσ’ ολόκληρον τον πόθον του Αχιλλέως, που πρώτα του υποσχέθηκα και με της κεφαλής μου το νεύμα οπόταν έπεσε στα γόνατά μου η Θέτις κι εζήτησε τον πορθητήν Πηλείδην να τιμήσω.».
|
ἐκ τοῦ δ᾽ ἄν τοι ἔπειτα παλίωξιν παρὰ νηῶν αἰὲν ἐγὼ τεύχοιμι διαμπερὲς εἰς ὅ κ᾽ Ἀχαιοὶ 70 Ἴλιον αἰπὺ ἕλοιεν Ἀθηναίης διὰ βουλάς. τὸ πρὶν δ᾽ οὔτ᾽ ἄρ᾽ ἐγὼ παύω χόλον οὔτέ τιν᾽ ἄλλον ἀθανάτων Δαναοῖσιν ἀμυνέμεν ἐνθάδ᾽ ἐάσω πρίν γε τὸ Πηλεΐδαο τελευτηθῆναι ἐέλδωρ, ὥς οἱ ὑπέστην πρῶτον, ἐμῷ δ᾽ ἐπένευσα κάρητι, 75 ἤματι τῷ ὅτ᾽ ἐμεῖο θεὰ Θέτις ἥψατο γούνων, λισσομένη τιμῆσαι Ἀχιλλῆα πτολίπορθον.
|
|
Είπε, και τον υπάκουσεν η Ήρα η λευκοχέρα και στον υψηλόν Όλυμπον ανέβη από την Ίδην.
Και όπως ανθρώπου πόχει βγει του κόσμου πολλά μέρη πετά το πνεύμα και βαθιά του λέγει ο λογισμός του: «Αυτού να ήμουν, είτε αυτού», και άπειρα πλέκει ο νους του. Όμοια πετούσε η θεά, και στην κορφή του Ολύμπου έφθασε κι ήβρε τους θεούς εκεί συναθροισμένους μέσα στο δώμα του Διός. Της επροσηκωθήκαν όλοι με τα ολόγεμα ποτήρια χαιρετούσαν. Τους άλλους άφησεν αυτή και το ποτήρι εδέχθη απ’ την ωραίαν Θέμιδα, που πρώτη εμπρός της ήλθε κι ευθύς την επροσφώνησε με λόγια φτερωμένα:
|
ὣς ἔφατ᾽, οὐδ᾽ ἀπίθησε θεὰ λευκώλενος Ἥρη, βῆ δ᾽ ἐξ Ἰδαίων ὀρέων ἐς μακρὸν Ὄλυμπον.
ὡς δ᾽ ὅτ᾽ ἂν ἀΐξῃ νόος ἀνέρος, ὅς τ᾽ ἐπὶ πολλὴν 80 γαῖαν ἐληλουθὼς φρεσὶ πευκαλίμῃσι νοήσῃ ἔνθ᾽ εἴην ἢ ἔνθα, μενοινήῃσί τε πολλά, ὣς κραιπνῶς μεμαυῖα διέπτατο πότνια Ἥρη[1]· ἵκετο δ᾽ αἰπὺν Ὄλυμπον, ὁμηγερέεσσι δ᾽ ἐπῆλθεν ἀθανάτοισι θεοῖσι Διὸς δόμῳ· οἳ δὲ ἰδόντες 85 πάντες ἀνήϊξαν καὶ δεικανόωντο δέπασσιν. ἣ δ᾽ ἄλλους μὲν ἔασε, Θέμιστι δὲ καλλιπαρῄῳ δέκτο δέπας· πρώτη γὰρ ἐναντίη ἦλθε θέουσα, καί μιν φωνήσασ᾽ ἔπεα πτερόεντα προσηύδα·
|
|
«Ήρα, τι ήλθες τώρα εδώ και ταραγμένη δείχνεις; Πολύ, θαρρώ, θα σ’ έσκιαξεν ο άνδρας σου ο Κρονίδης.».
Σ’ αυτήν απάντησε η θεά, η Ήρα η λευκοχέρα:
|
Ἥρη τίπτε βέβηκας; ἀτυζομένῃ δὲ ἔοικας· 90 ἦ μάλα δή σ᾽ ἐφόβησε Κρόνου πάϊς, ὅς τοι ἀκοίτης. τὴν δ᾽ ἠμείβετ᾽ ἔπειτα θεὰ λευκώλενος Ἥρη·
|
|
«Ω θεά Θέμι, μη ερωτάς, και μόνη το γνωρίζεις άσπλαχνην πόσο και άδικην έχει ψυχήν εκείνος. Μην αμελήσεις τώρα συ το ισόμοιρο τραπέζι και όπως κι οι άλλοι αθάνατοι και συ θ’ ακούσεις ποία έργα κακά μας προμηνά και μας κηρύττει ο Δίας, π’ ούτε θνητός ούτε θεός δεν θα χαρεί, πιστεύω, εάν ακόμη ευφραίνεται κανείς εις το τραπέζι.».
|
μή με θεὰ Θέμι ταῦτα διείρεο· οἶσθα καὶ αὐτὴ οἷος κείνου θυμὸς ὑπερφίαλος καὶ ἀπηνής. ἀλλὰ σύ γ᾽ ἄρχε θεοῖσι δόμοις ἔνι δαιτὸς ἐΐσης· 95 ταῦτα δὲ καὶ μετὰ πᾶσιν ἀκούσεαι ἀθανάτοισιν οἷα Ζεὺς κακὰ ἔργα πιφαύσκεται· οὐδέ τί φημι πᾶσιν ὁμῶς θυμὸν κεχαρησέμεν, οὔτε βροτοῖσιν οὔτε θεοῖς, εἴ πέρ τις ἔτι νῦν δαίνυται εὔφρων.
|
|
Είπε. Κι εκάθισε η θεά, και λύπην αισθανθήκαν όλ’ οι θεοί. Κι εγέλασεν εκείνη με τα χείλη αλλ’ όμως δεν ιλάρωσε το μέτωπον επάνω από τα μαύρα φρύδια της και αρχίνησε με πόνον:
|
ἣ μὲν ἄρ᾽ ὣς εἰποῦσα καθέζετο πότνια Ἥρη, 100 ὄχθησαν δ᾽ ἀνὰ δῶμα Διὸς θεοί· ἣ δ᾽ ἐγέλασσε χείλεσιν, οὐδὲ μέτωπον ἐπ᾽ ὀφρύσι κυανέῃσιν ἰάνθη· πᾶσιν δὲ νεμεσσηθεῖσα μετηύδα·
|
|
«Ανόητοι που παίρνομε θυμόν με τον Κρονίδην και προμαχούμε ακόμη εμείς με λόγον ή με χέρι να τον δαμάσωμε, και αυτός μακράν μας καθισμένος δεν μας λογιάζει παντελώς, και λέγει ότ’ είναι πρώτος στην δύναμιν ασύγκριτα των αθανάτων όλων. Όθεν καθείς μας το κακό που αυτός του στείλη ας έχει. Κι ήδη του Άρη συμφορά, μου φαίνετ’ έχει γίνει. Στην μάχην ο αγαπητός Ασκάλαφος εχάθη π’ ο Άρης ο τρομακτικός λέγει πως είν’ υιός του.». |
νήπιοι οἳ Ζηνὶ μενεαίνομεν ἀφρονέοντες· ἦ ἔτι μιν μέμαμεν καταπαυσέμεν ἆσσον ἰόντες 105 ἢ ἔπει ἠὲ βίῃ· ὃ δ᾽ ἀφήμενος οὐκ ἀλεγίζει οὐδ᾽ ὄθεται· φησὶν γὰρ ἐν ἀθανάτοισι θεοῖσι κάρτεΐ τε σθένεΐ τε διακριδὸν εἶναι ἄριστος. τὼ ἔχεθ᾽ ὅττί κεν ὔμμι κακὸν πέμπῃσιν ἑκάστῳ. ἤδη γὰρ νῦν ἔλπομ᾽ Ἄρηΐ γε πῆμα τετύχθαι· 110 υἱὸς γάρ οἱ ὄλωλε μάχῃ ἔνι φίλτατος ἀνδρῶν Ἀσκάλαφος*, τόν φησιν ὃν ἔμμεναι ὄβριμος Ἄρης.
|
|
Είπε, και ο Άρης κτύπησε και με τες δυο παλάμες τ’ ανδρειωμένα του μεριά και με παράπον’ είπε:
«Δεν θα μου δώσετ’ άδικον, ω εγκάτοικοι του Ολύμπου, εκδικητής αν κατεβώ του υιού μου εκεί στα πλοία, κι εάν μου μέλλει απ’ του Διός τον κεραυνόν να πέσω με τους νεκρούς να κείτωμαι στο αιματωμένο χώμα.».
|
ὣς ἔφατ᾽, αὐτὰρ Ἄρης θαλερὼ πεπλήγετο μηρὼ χερσὶ καταπρηνέσσ᾽, ὀλοφυρόμενος δ᾽ ἔπος ηὔδα· μὴ νῦν μοι νεμεσήσετ᾽ Ὀλύμπια δώματ᾽ ἔχοντες τίσασθαι φόνον υἷος ἰόντ᾽ ἐπὶ νῆας Ἀχαιῶν, εἴ πέρ μοι καὶ μοῖρα Διὸς πληγέντι κεραυνῷ κεῖσθαι ὁμοῦ νεκύεσσι μεθ᾽ αἵματι καὶ κονίῃσιν.
|
|
Και να του ζέψουν τ’ άλογα στον Φόβον και στον Τρόμον είπε, και αυτός τα υπέρλαμπρα εζώνετο άρματά του.
Τότε δεινότερη χολή θε να ’πιανε τον Δία ενάντια σ’ όλους του θεούς και θ’ άναφτε ο θυμός του. Αλλ’ η Αθηνά φοβούμενη μη πάθουν όλοι, αφήκε τον θρόνον όπου εκάθονταν και στην αυλήν εχύθη. Το κράνος του αφαιρ’ η θεά και την λαμπρήν ασπίδα, και απ’ την βαριά παλάμη του το δόρυ και το σταίνει στην γην, μετέπειτα πικρά τον Άρην ονειδίζει:
|
ὣς φάτο, καί ῥ᾽ ἵππους κέλετο Δεῖμόν τε Φόβον τε ζευγνύμεν, αὐτὸς δ᾽ ἔντε᾽ ἐδύσετο παμφανόωντα. ἔνθά κ᾽ ἔτι μείζων τε καὶ ἀργαλεώτερος ἄλλος πὰρ Διὸς ἀθανάτοισι χόλος καὶ μῆνις ἐτύχθη, εἰ μὴ Ἀθήνη πᾶσι περιδείσασα θεοῖσιν ὦρτο διὲκ προθύρου, λίπε δὲ θρόνον ἔνθα θάασσε, τοῦ δ᾽ ἀπὸ μὲν κεφαλῆς κόρυθ᾽ εἵλετο καὶ σάκος ὤμων, ἔγχος δ᾽ ἔστησε στιβαρῆς ἀπὸ χειρὸς ἑλοῦσα χάλκεον· ἣ δ᾽ ἐπέεσσι καθάπτετο θοῦρον Ἄρηα·
|
|
«Ξεφρενιασμέν’, εχάθηκες. Έχεις αυτιά ν’ ακούης του κάκου, οπόταν μήτε νους, μήτ’ εντροπή σου εμείναν. Τ’ είπε η θεά δεν άκουσες η Ήρα η λευκοχέρα που ήλθε τώρα εδώ σ’ εμάς απ’ τον Ολύμπιον Δία; Ή θέλεις αφού ξέχειλα συ πρώτος δοκιμάσεις παθήματα, περίλυπος στον Όλυμπον να γύρεις και των θεών μέγα κακό των άλλων να γεννήσεις; Θ’ αφήσει ευθύς τους Αχαιούς και τους αυθάδεις Τρώας και θα’λθει εδώ στον Όλυμπον εμάς να τρικυμίσει, και τον καθέναν, αίτιον ή μη, θα πάρει εμπρός του. Όθεν συ παύσε τον θυμόν για το καλόν σου αγόρι. Καλύτεροί του στην ανδρειά φονεύθηκαν και άλλοι και στο εξής θα φονευθούν. Και δυνατόν δεν είναι κάθε θνητού να σώσωμεν εμείς το γενολόγι.».
|
μαινόμενε φρένας ἠλὲ[2] διέφθορας· ἦ νύ τοι αὔτως οὔατ᾽ ἀκουέμεν ἐστί, νόος δ᾽ ἀπόλωλε καὶ αἰδώς. οὐκ ἀΐεις ἅ τέ φησι θεὰ λευκώλενος Ἥρη 130 ἣ δὴ νῦν πὰρ Ζηνὸς Ὀλυμπίου εἰλήλουθεν; ἦ ἐθέλεις αὐτὸς μὲν ἀναπλήσας κακὰ πολλὰ ἂψ ἴμεν Οὔλυμπον δὲ καὶ ἀχνύμενός περ ἀνάγκῃ, αὐτὰρ τοῖς ἄλλοισι κακὸν μέγα πᾶσι φυτεῦσαι; αὐτίκα γὰρ Τρῶας μὲν ὑπερθύμους καὶ Ἀχαιοὺς λείψει, ὃ δ᾽ ἡμέας εἶσι κυδοιμήσων ἐς Ὄλυμπον, μάρψει δ᾽ ἑξείης ὅς τ᾽ αἴτιος ὅς τε καὶ οὐκί. τώ σ᾽ αὖ νῦν κέλομαι μεθέμεν χόλον υἷος ἑῆος· ἤδη γάρ τις τοῦ γε βίην καὶ χεῖρας ἀμείνων ἢ πέφατ᾽, ἢ καὶ ἔπειτα πεφήσεται· ἀργαλέον δὲ 140 πάντων ἀνθρώπων ῥῦσθαι γενεήν τε τόκον τε.
|
|
Είπε, και τον ακράτητον θεόν εις το θρονί του εκάθισεν η Αθηνά και στο προαύλ’ η Ήρα τον Φοίβον επροσκάλεσε, αντάμα με την Ίριν μηνύτραν όλων των θεών, και προς εκείνους είπε:
|
ὣς εἰποῦσ᾽ ἵδρυσε θρόνῳ ἔνι θοῦρον Ἄρηα. Ἥρη δ᾽ Ἀπόλλωνα καλέσσατο δώματος ἐκτὸς Ἶρίν θ᾽, ἥ τε θεοῖσι μετάγγελος ἀθανάτοισι, καί σφεας φωνήσασ᾽ ἔπεα πτερόεντα προσηύδα·
|
|
«Σας και τους δύο θέλει ο Ζευς να πάτ’ ευθύς στην Ίδην και άμα εκεί φθάσετ’ έμπροσθεν στο πρόσωπο του Δία εσείς θα κάμετ’ ό,τι αυτός θελήσει και προστάξει.».
Είπε, και πάλι εγύρισε στον θρόνον της η Ήρα.
|
Ζεὺς σφὼ εἰς Ἴδην κέλετ᾽ ἐλθέμεν ὅττι τάχιστα· αὐτὰρ ἐπὴν ἔλθητε, Διός τ᾽ εἰς ὦπα ἴδησθε, ἕρδειν ὅττί κε κεῖνος ἐποτρύνῃ καὶ ἀνώγῃ. ἣ μὲν ἄρ᾽ ὣς εἰποῦσα πάλιν κίε πότνια Ἥρη,
|
[1]Τόσο γρήγορα όσο η σκέψη.
[2] Ηλός [ή ηλεός]= παράφρων, αυτός που προκαλεί παραφροσύνη.
Μαζί
με τον αδελφό του τον Ιάλμενο, είχαν πάρει μέρος στην Αργοναυτική εκστρατεία [Απολλόδ. Α, 113].
^Ο Διας είχε κοιμηθεί στην αγκαλιά της Ήρας, με την βοηθεια του θεού Υπνου [βλ. ΡΑΨΩΔΙΑ Ξ, στ. 353 κ.εξ.].